اولین تابلو از اقتصاد ایران پس از جنگ

رشد خفیف تورم ماهانه در خرداد امسال که به رقم 3.3 درصد رسید، در کنار شاخص‌هایی مثل مقاوم شدن اقتصاد ایران در برابر تحریم، چشم‌انداز مثبت از صادرات غیرنفتی و احتمال رشد صادرات نفت در شرایط تحریم نشان داد اقتصاد ایران آن‌طور که آمریکا و اسرائیل انتظار داشتند، دچار شوک نشده هست.با وقوع جنگ ۱۲ روزه بین ایران و رژیم صهیونیستی ظاهراً اقتصاد ایران برخلاف تبلیغات رسانه‌های بیگانه، سرپاست و آسیب جدی متوجه آن نشده هست؛ چرا که اثرات منفی جنگ بر اقتصاد ایران بسیار کمتر از جنگ اقتصادی تحت عنوان تحریم خواهد قرار دارای بود که در سه دهه اخیر علیه ایران اعمال گردید.واقعیت این هست که تحریم‌های ظالمانه سه دهه اخیر و بخصوص دو دهه گذشته آمریکا علیه ایران اثرات خود را تا قبل از جنگ تحمیلی ۱۲ روزه بر اقتصاد کشور وارد کرده قرار دارای بود و دشمن طی سال‌های اخیر در واقع هرچه در توان دارای بود در جنگ اقتصادی پیاده کرد. بر این اساس، شاید تنها حمله نظامی به ایران به عنوان یک تلاش مذبوحانه برای تضعیف هژمونی یک قدرت منطقه‌ای در خاورمیانه پیش روی دشمنان قرار دارای بود.تحریم‌های بین‌المللی علیه ایران که از حدود سه دهه قبل آغاز شده و در دو دهه اخیر تشدید شده هست، هم‌چنان پابرجاست. از طرف دیگر ایران در دو دهه اخیر راهکارهایی برای غلبه بر این شرایط یافته هست. تقویت تولید داخلی، تنوع‌بخشی به صادرات و کاهش وابستگی به درآمدهای نفتی شامل اقداماتی هست که همزمان آسیب‌پذیری اقتصادی را کاهش داده و نسبتاً زمینه را برای رشد پایدار اقتصادی فراهم کرده هست. حتی در صورت لغو تحریم‌ها پیچیدگی‌های حقوقی و فشارهای  سیاسی آمریکا می‌تواند مانع از بهره‌مندی کامل ایران از مزایای احتمالی رفع آنها شود. لذا ایران چاره‌ای جز آن ندارد که در فشارهای اقتصادی رشد کند.احتمالا شوک ناشی از جنگ در تورم یک ماه اخیر اثرگذار بوده اما آمار تورم به عنوان اولین تابلو از جنگ ایران و اسرائیل گویای آن هست این نبرد تحمیلی آن‌طور که دشمنان انتظار داشتند اثرات منفی بر اقتصاد ایران ایجاد نکرده هست.در این شرایط رژیم صهیونیستی با همکاری آمریکا و کشورهای اروپایی در پوشش مذاکراتی که دو ماه به طول انجامید ۲۳ خرداد ۱۴۰۴ جنگ نظامی علیه ایران را آغاز کردند. حال سوال این هست که این جنگ چه تبعاتی برای اقتصاد کشور خواهد دارای بود؟تا پیش از جنگ نیز ایران با تحریم‌های سنگینی مواجه قرار دارای بود؛ تحریم‌هایی که تنها در بازه زمانی سه ساله بین ۱۴۰۰ تا ۱۴۰۳ از ۱۵۰۰ مورد به ۲۵۷۰ مورد رسید و به گفته کارشناسان، تحریمی باقی نمانده که علیه ایران اعمال نشده باشد. با این حال علی‌رغم فشارهای شدید آمریکا طبق برآوردهای غیررسمی، ایران روزانه ۱.۸ میلیون بشکه نفت صادر انجام می‌دهد و احتمالا قرار نیست در دوران پساجنگ این عدد کاهش یابد.در سال ۱۴۰۳ صادرات غیرنفتی ایران به بیش از ۵۷ میلیارد دلار رسید که نسبت به سال قبل افزایش ۱۵.۶۲ درصدی داشته هست. میزان وزنی صادرات غیرنفتی نیز با افزایش ۱۰ درصدی به ۱۵۱ میلیون و ۹۷۱ هزار تن رسیده هست. این در حالی هست که در سال گذشته ایران با انواع و اقسام بحران‌های داخلی و منطقه‌ای مثل شهادت رئیس‌جمهور سابق، ترور سران جبهه مقاومت، جنگ لبنان، جنگ سوریه و کشتار مردم غزه توسط اسرائیل مواجه قرار دارای بود.در دوران پس از جنگ ۱۲ روزه نیز آن‌طور که رئیس اتاق بازرگانی مشترک ایران و ترکیه گفته هست، با افزایش صادرات کالا و افزایش قیمت نفت، ذخایر ارزی بیشتر از این نیز خواهد گردید. هم‌چنین یک عضو هیات‌مدیره اتاق بازرگانی مشترک ایران و عراق، با اشاره به عملکرد حاکمیت در بحران جنگ ۱۲ روزه، تاکید کرد که کشور نه‌تنها طی این مدت دچار فروپاشی نظام توزیع یا تعطیلی سراسری نشد، بلکه صادرات و تامین کالا نیز در جریان قرار دارای بود؛ این وضعیت حاصل مدیریت مقتدرانه و عدم اعلام شرایط فوق‌العاده قرار دارای بود.جنگ معمولا شوک‌های مقطعی به بازارهای طلا و ارز می‌دهد اما در این مورد هم چندان که چندین انتظار داشتند رشد قیمت ایجاد نشد و دلار از محدوده ۸۸ هزار تومانِ قبل از جنگ به ۹۲ هزار تومان پس از جنگ رسید و در این محدوده متوقف گردید.یکی از بخش‌هایی که از این جنگ دچار آسیب گردید بازار سرمایه قرار دارای بود؛ به طوری که بورس اوراق بهادار تهران که از زمان بازگشایی در روز شنبه روند کاهشی به خود گرفته هست، روز گذشته چهارمین افت پیاپی خود را تجربه کرد و شاخص کل با کاهش بیش از ۵۷ هزار واحد به رقم دو میلیون و ۷۳۱ هزار واحد رسید. بازار سرمایه تنها ظرف دو روز از کانال‌های ۲.۹ میلیون و ۲.۸ میلیون عقب‌نشینی کرد؛ در حالی که تا قبل از بحران‌های اخیر تا محدوده ۳.۲ میلیون واحد بالا رفته قرار دارای بود.عظیم ثابت ـ دبیرکل سابق کانون کارگزاران بورس و اوراق بهادار در این‌باره گفته هست: بی شک زمانی که جنگ رخ می‌دهد اولین واکنش‌ها در بازار سرمایه نگرانی و ریزش بازار هست و این امر در همه کشورهای دنیا واقعیت دارد؛ با این حال پیشنهاد خواهد گردید قواعدی تدوین شود برای اینکه روشن باشد چگونه باید بازار بازگشایی شود تا در زمان پس از جنگ و فروکش کردن بحران، کمترین ریسک‌ها متوجه سهامداران و فعالان بازار سرمایه شود.درباره تورم اما آخرین گزارش مرکز آمار ایران نشان داد که خرداد ۱۴۰۴ تورم سالانه به ۳۴.۵ درصد، نقطه به نقطه به ۳۹.۴ درصد و ماهیانه به ۳.۳ درصد رسیده که نشان می‌دهد تورم سالانه نسبت به مدت مشابه سال قبل ۰.۶ درصد، تورم نقطه به نقطه ۰.۷ درصد و تورم ماهیانه در مقایسه با ماه گذشته ۰.۶ درصد رشد یافته هست.احتمالا شوک ناشی از جنگ در تورم یک ماه اخیر اثرگذار بوده اما آمار تورم به عنوان اولین تابلو از جنگ ایران و اسرائیل گویای آن هست این نبرد تحمیلی آن‌طور که دشمنان انتظار داشتند اثرات منفی بر اقتصاد ایران ایجاد نکرده هست.هم‌چنین درخصوص قیمت کالاها در بازار نیز با وجود فشار تقاضا در روزهای ابتدای جنگ رفته‌رفته شرایط آرام شده و هم‌اکنون به گفته رئیس اتحادیه بنکداران مواد غذایی، همه اقلام اساسی شامل روغن، به‌وفور در بازار عرضه خواهد گردید و طی روزهای آینده نیز توزیع انبوه روغن آغاز خواهد گردید و جای نگرانی از بابت تأمین کالاهای اساسی وجود ندارد.در آن سوی جبهه جنگ، چندین گزارش‌ها از افزایش شدید قیمت مواد غذایی و کالاهای پرمصرف و بحران مالی رژیم صهیونیستی حکایت دارد. گزارش رسانه عبری‌زبان نشان می‌دهد جنگ اخیر ایران و اسرائیل خسارتی بالغ بر ۶۰۰ میلیون دلار به اقتصاد رژیم صهیونیستی وارد کرده هست. این عدد به جز خسارات مستقیمی هست که به ساختمان‌ها،‌ تجهیزات و از دست رفتن دانش تحقیقاتی و هزینه اجاره بهای آزمایشگاه‌ها هست که موسسه وایزمن رقم آن را بین ۴۴۰ تا ۶۰۰ میلیون دلار تخمین زده هست.