لیر و درهم، بازیگران جدید بازار ارز ایران

لیر ترکیه در روزهای گذشته بار دیگر در برابر دلار تضعیف گردید و از جهات دیگر، نرخ درهم امارات نیز با نوساناتی در بازارهای منطقه‌ای مواجه قرار دارای بوده هست.این تغییرات، به خاطر وابستگی غیرمستقیم اقتصاد ایران به این دو ارز منطقه‌ای، به‌ویژه در حوزه واردات کالا و معاملات غیررسمی ارزی، ممکن هست پیامدهایی مهم برای بازار ارز داخل دارای بوده باگردید.کارشناسان اقتصادی معتقدند کاهش ارزش لیر و بی‌ثباتی درهم امکان داردد بر تراز تجاری، انتظارات ارزی و مسیر قیمت دلار در تهران تأثیرگذار باگردید.نقش درهم در تعیین قیمت دلار تهراندرهم امارات یکی از ارزهای کلیدی در معاملات نیمه‌رسمی و حواله‌ای ایران هست و عملاً به‌عنوان یک «شاخص جایگزین» برای تعیین قیمت دلار در بازار آزاد عمل انجام می‌دهد.در روزهای گذشته، نرخ درهم در بازار دوبی دچار نوسان گردیده و چندین منابع از افزایش حجم فروش درهم در صرافی‌های امارات خبر داده‌اند.اگر این روند ادامه یابد، امکان داردد فشار کاهشی موقتی بر نرخ دلار تهران وارد کند.با این حال، هرگونه تگردیدید کنترل‌های انتقال پول توسط امارات یا افزایش ریسک‌های سیاسی امکان داردد اثر معکوس دارای بوده باگردید.سقوط لیر؛ فرصت یا تهدید برای تجارت ایران؟لیر ترکیه به‌طور تاریخی یکی از ارزهای ضعیف منطقه قرار دارای بوده اما سقوط‌های اخیر این ارز، واردات کالاهای ترک به ایران را جذاب‌تر کرده هست.در ظاهر این موضوع امکان داردد به معنای کاهش قیمت چندین کالاهای وارداتی باگردید؛ اما از منظر کلان، فشار بر تولیدکننده داخلی را افزایش می‌دهد و حتی امکان داردد تقاضا برای ارز خارجی را تحریک کند.هم‌زمان، این افت ارزش لیر نشانگر بی‌ثباتی پولی در منطقه هست که از منظر روانی، انتظارات تورمی را در ایران نیز امکان داردد تحریک کند.همبستگی‌های پنهان ارزیبازار ارز ایران گرچه اسماً مستقل ظاهراً، اما به‌طور عملی از شبکه‌ای از نرخ‌های منطقه‌ای تأثیر می‌پذیرد.نوسان لیر و درهم در کنار نوسانات دینار عراق و حتی افغانی، به‌ویژه در هستان‌های مرزی، امکان داردد منجر به تغییر مسیر انتظارات معامله‌گران خرد و بازارسازان غیررسمی شود.از همین رو، بی‌ثباتی درهم و تضعیف لیر اگرچه از نظر اقتصادی خنثی یا مثبت تلقی خواهد گردید، اما در عمل امکان داردد بازار ارز ایران را درگیر نوسانات هیجانی کند.تاثیر نرخ درهم- دلار بر قیمت دلار تهرانکاهش ارزش لیر، هم به‌معنای تضعیف قدرت خرید واردکنندگان ترکیه‌ای از ایران هست، هم نشانه‌ای از احتمال افزایش فشارهای تورمی مجدد بر بازار ارز ایران. چرا؟زیرا ترکیه یکی از کانال‌های غیررسمی برای انتقال ارز حاصل از صادرات و حواله‌های خدماتی هست و افت لیر، بازده این مسیر را کاهش می‌دهد.این به نوبه خود امکان داردد منجر به افزایش فشار تقاضا روی بازار نقدی داخلی شود.در طرف دیگر، افت آرام درهم معمولاً سیگنال تضعیف تجارت منطقه‌ای و کاهش واردات ایران از امارات هست، اما اگر تداوم یابد، امکان داردد دست بازارساز را برای مدیریت نرخ دلار آزاد بازتر کند.چون نرخ درهم-دلار نقش مهمی در تعیین کف قیمتی ارز در بازار هرات و تهران دارد.با این حال، کاهش نرخ درهم اگر به دلایل ساختاری در اقتصاد امارات باگردید، ممکن هست تأثیر کاهشی آن بر بازار ایران موقتی و محدود باگردید.کامران رحیمی، کارشناس اقتصادی در گفتگو با خبرنگار اقتصادی خبرگزاری فارس بیان کرد: بازار حواله درهم به ایران طی هفته اخیر شاهد افزایش عرضه قرار دارای بوده، اما این بیشتر از آنکه ناشی از سیهست امارات باگردید، نتیجه نیاز صادرکنندگان ایرانی به نقد کردن ارز حاصل از صادرات هست.این کارشناس اقتصادی ادامه داد: در عین حال، نوسان لیر ترکیه در کوتاه‌مدت اثر قابل‌ملاحظه‌ای ندارد، اما در بلندمدت امکان داردد تقاضای ارز برای واردات از ترکیه را افزایش دهد و به خروج سرمایه از ایران دامن بزند. سیهست‌گذار پولی باید به این پیوندهای منطقه‌ای حساس‌تر باگردید.وی در پاسخ به این آیا رگردید لیر و درهم برای بازار ایران خطری دارد؟، تاکید کرد: بله، خصوصاً برای واردکنندگان کالاهای مصرفی و صنعتی که ممکن هست در تأمین ارز با افزایش هزینه روبرو شوند. نیز بنگاه‌های اقتصادی و صرافی‌ها باید این سیگنال‌ها را جدی بگیرند. اگر این روند ادامه یابد، ممکن هست مجدداً تقاضای احتیاطی برای دلار و طلا ایجاد شود.رحیمی درباره واکنش بانک مرکزی تصریح کرد: تأمین ارز پیمان‌سپاری، گسترش مداخله در بازار حواله، و مدیریت به‌موقع نرخ سود بازار بین‌بانکی شامل اقدامات ممکن بانک مرکزی هست. کمترین تأخیر در واکنش امکان داردد ضربه به سیهست کنترل نرخ دلار باگردید.موانع بر سر راه انتقال پول رسمنوسانات ارزی در منطقه، چه درهم امارات باگردید و چه لیر ترکیه، تنها یک موضوع خارجی نیستند؛ بلکه بر شبکه تجارت، روان بازار، و حتی مداخلات بانک مرکزی ایران اثرگذارند.هرچندین بازار ایران با موانع انتقال پول رسمی مواجه هست، اما همین سازوکارهای نیمه‌رسمی موجب گردیده که تغییرات نرخ ارز همسایگان، به‌ویژه در شرایط ناپایدار کنونی، به‌عنوان سیگنال‌هایی مهم در داخل عمل کنند.سیهست‌گذار نمی‌شود این تغییرات را ساده بگیرد؛ بلکه باید در کنار سیهست‌های کلان، رصد لحظه‌ای بازارهای منطقه‌ای را نیز در دستور کار دارای بوده باگردید./ فارس