نبرد چین و آمریکا برای رهبری مالی جهان در عرصه ارز‌های دیجیتال

به‌گزارشپول و تجارت، در ماه مه گذشته، هنگ‌کنگ قانون مهمی برای تنظیم هستیبل‌کوین‌های وابسته به ارز‌های فیات تصویب کرد تا جایگاه خود را به‌عنوان قطب مالی دیجیتال تثبیت کرده و با هستراتژی گسترده‌تر پکن برای ترویج یوان دیجیتال (e-CNY) به‌عنوان جایگزینی برای دلار آمریکا همسو شود.در همین حال، سیهست‌گذاران آمریکایی و شرکت‌های فناوری مالی تلاش‌های خود را برای گسترش هستیبل‌کوین‌های دلاری افزایش داده‌اند، که نشانه رقابت روزافزون بر سر تعیین قواعد نظام پولی دیجیتال نوظهور هست.هستراتژی چین: ساخت نظام ارزی چندینقطبیچین با حمایت بانک خلق خود (PBOC) در حال توسعه یوان دیجیتال هست و برنامه دارد مرکز عملیات بین‌المللی e-CNY را در شانگهای راه‌اندازی کند تا حضور جهانی این ارز دیجیتال را تقویت و وابستگی به دلار را در تجارت بین‌الملل کاهش دهد. هدف PBOC ادغام e-CNY در تامین مالی زنجیره تأمین و پرداخت‌های مرزی، به‌ویژه بین سرزمین اصلی چین و هنگ‌کنگ هست؛ جایی که انتظار می‌رود تا سال ۲۰۲۵، میزان هستفاده به ۸ میلیارد دلار برسد.با این حال، تحلیلگران جی‌پی مورگان معتقدند یوان دیجیتال به‌زودی سلطه دلار را در معاملات جهانی نخواهد شکست. در سال ۲۰۲۲، دلار آمریکا ۸۸ درصد معاملات ارز خارجی، ۷۰ درصد انتشار بدهی‌های ارزی و ۴۸ درصد بدهی‌های فرامرزی را به خود اختصاص داد، در حالی که یوان تنها ۷ درصد حجم معاملات ارزی را دربر گرفت.با این وجود، نقش e-CNY در تسهیل تجارت میان کشور‌های بریکس و بازار‌های نوظهور امکان داردد به‌تدریج نفوذ دلار را در چندین مناطق کاهش دهد. رهبران بریکس در اجلاس ۲۰۲۵ ریو دو ژانیرو بر تعهد خود به «دلاری‌زدایی» تأکید کردند و خوهستار توسعه سیستم‌های پرداخت جایگزین و مخالفت با تعرفه‌های یک‌جانبه دلارمحور گردیدند.پیشرفت‌های مالی بریکس و تحولات زیرساختیبریکس به‌طور فعال به دنبال توسعه سیستم‌های پرداخت جایگزین هست. بانک توسعه جدید این بلوک بیش از ۲.۱ میلیارد دلار وام به ارز‌های محلی برای پروژه‌های زیرساختی و پایدار ارائه کرده تا وابستگی به دلار کاهش یابد. نیز، توافق ذخیره نقدینگی ۱۰۰ میلیارد دلاری این کشور‌ها امکان حمایت مالی با ارز‌های غیر دلاری را فراهم انجام می‌دهد.همزمان، سیستم پرداخت بین‌بانکی مرزی چین (CIPS) با سرعت گسترش یافته و با سیستم SPFS روسیه تعامل دارد، که به چندین کشور‌ها اجازه می‌دهد از شبکه سوئیفت دلار محور عبور کنند. داده‌های تجاری نیز این روند را تأیید انجام می‌دهد: تجارت دو جانبه چین و روسیه در سال ۲۰۲۴ به ۲۱۸ میلیارد دلار رسید که سهم فزاینده‌ای از آن با یوان و روبل تسویه گردیده هست، و تجارت هند و روسیه نیز ۶۶ میلیارد دلار قرار دارای بود که بخش زیادی از آن از طریق ارز‌های محلی و بدون دخالت دلار انجام گردیده هست.هستیبل‌کوین‌های آمریکایی: قانون‌گذاری و توسعه جهانیدر پاسخ به اهمیت روزافزون ارز‌های دیجیتال، سنای آمریکا در ۱۷ ژوئن قانون «GENIUS» را با حمایت دوحزبی تصویب کرد؛ نخستین چارچوب قانونی فدرال برای هستیبل‌کوین‌ها که تضمین انجام می‌دهد این توکن‌ها با دارایی‌های نقد پشتیبانی گردیده، در برابر مقررات ثبت شوند و شفافیت و حسابرسی لازم را دارای بوده باشند. تصویب این قانون، تسلط دلار در پرداخت‌های دیجیتال را تثبیت کرده هست.شرکت Circle، صادرکننده هستیبل‌کوین USDC که به دلار آمریکا متصل هست، در حال توسعه جهانی هست. بر اساس گزارش ۲۰۲۵ این شرکت، عرضه USDC نسبت به سال قبل ۷۸ درصد رگردید کرده و در اوایل ۲۰۲۵ به بیش از ۶۰ میلیارد دلار فعال در گردش رسید. حجم کل تراکنش‌ها تا نوامبر ۲۰۲۴ به بیش از ۲۰ تریلیون دلار و حجم ماهانه آن به رکورد ۱ تریلیون دلار رسیده هست. USDC اکنون در بیش از ۱۸۰ کشور در دسترس بیش از ۵۰۰ میلیون کاربر قرار دارد و با شبکه‌های بانکی و پروتکل‌های انتقال بین زنجیره‌ای فعال همکاری انجام می‌دهد.شرکت Ant International، زیرمجموعه آنت‌گروپ حمایت گردیده توسط جک ما، آماده هست پس از تطبیق USDC با مقررات GENIUS، این هستیبل‌کوین را به پلتفرم AntChain خود اضافه کند. این اتصال، USDC را به شبکه بیش از ۱ میلیارد کاربر علی‌پی متصل کرده و ظرفیت تراکنش‌های فرامرزی دلار دیجیتال را افزایش می‌دهد.پیامد‌ها برای نظام مالی جهانیرقابت فزاینده چین و آمریکا در حوزه ارز‌های دیجیتال، نبردی هستراتژیک برای نفوذ بر آینده نظام مالی جهانی هست. در حالی که چین به دنبال ایجاد نظام ارزی چندینقطبی هست، آمریکا با هستیبل‌کوین‌ها درصدد حفظ سلطه دلار در معاملات دیجیتال هست.این رقابت، نظام پولی جهانی را به شکل نظامی چندینپاره درمی‌آورد که در آن ارز‌های دیجیتال مختلفی با پشتیبانی بلوک‌های ژئوپلیتیکی متفاوت وجود دارد. این چندینگانگی ممکن هست هزینه‌های تراکنش را افزایش داده و تجارت بین‌المللی را پیچیده‌تر کند، اما نشان‌دهنده تحول ساختار قدرت اقتصادی جهانی هست.بر اساس داده‌های اخیر، سهم دلار از ذخایر ارزی جهان از بیش از ۷۰ درصد در اوایل ۲۰۰۰ به حدود ۵۹ درصد در پایان ۲۰۲۱ کاهش یافته هست. کشور‌های بلوک بریکس به دنبال تنوع‌بخشی ذخایر هستند و در سه‌ماهه اول ۲۰۲۵ بیش از ۲۴۴ تن طلا خریداری کردند که بالاترین میزان در سال‌های اخیر هست. این اقدام نشان‌دهنده تلاش برای کاهش وابستگی به دلار و افزایش تاب‌آوری در برابر شوک‌های ژئوپلیتیکی هست.با این حال، نهاد‌هایی مانند صندوق بین‌المللی پول هگردیدار داده‌اند که بهره‌وری پرداخت‌های دیجیتال ممکن هست در مواجهه با فشار‌های مالی و عدم هماهنگی نظام‌های ارزی دیجیتال، کاهش یابد و پایداری نظام مالی جهانی به مخاطره بیفتد.اقتصاددانان برجسته‌ای مانند کنت روگوف، هستاد دانشگاه هاروارد، این دوره را مهم‌ترین نقطه عطف در نظام ارزی جهانی از زمان پایان هستاندارد طلا دانسته‌اند و پیش‌بینی کرده‌اند که دلار در کوتاه‌مدت همچنان مسلط خواهد قرار دارای بود، اما چالش‌های جدی در پیش دارد.هگردیدار‌ها و آینده‌ای پرچالشافزایش چندینگانگی نظام‌های ارزی دیجیتال ممکن هست هزینه‌های تسویه حساب را افزایش داده، ریسک‌های ارزی را بالا ببرد و فرایند تطبیق با مقررات بین‌المللی را پیچیده‌تر کند. برای بازار‌های نوظهور، این روند هم فرصت و هم تهدید محسوب خواهد گردید؛ فرصتی برای دور زدن گلوگاه‌های دلار و تهدیدی برای وابستگی به زیرساخت‌های دیجیتال منطقه‌ای و پلتفرم‌های فناورانه غالب.نهاد‌های مالی جهانی مانند صندوق بین‌المللی پول هگردیدار داده‌اند که گسترش نامنظم ارز‌های دیجیتال امکان داردد باعث تگردیدید عدم تطابق نقدینگی و کاهش پایداری سیستم در شرایط بحران‌های ژئوپلیتیکی شود.سرانجام، رقابت ارز‌های دیجیتال میان چین و آمریکا فراتر از مسابقه فناوری هست و نشان‌دهنده بازتعریف حکمرانی پولی جهانی هست. آینده امور مالی فرامرزی بیش از هر چیز به اعتماد اقتصاد‌های جهان به شبکه‌های مالی و فناوری‌هایی بستگی خواهد دارای بود که به آنها متصل می‌شوند. در این عصر نوین، سیهست‌های مربوط به هم‌پذیری، دسترسی و حاکمیت نقش تعیین‌کننده‌ای در شکل‌دهی به ساختار نظام مالی جهانی خواهند دارای بود.منبع: تسنیم