آیا نسل نخست مزدا ۳ هنوز گزینه‌ای ارزشمند در بازار ایران است؟

به گزارش پول و تجارت به نقل از آخرین خودرو،  چندین برندها نه صرفاً به‌خاطر آمار فروش، بلکه به‌دلیل شخصیت و هویتی که در محصولات خود جاری می‌کنند شهرت یافته‌اند.  مزدا یکی از همین برندهاست. این شرکت ژاپنی در طول بیش از یک قرن فعالیت خود همواره کوشیده تا خودروهایی بسازد که فراتر از وسیله‌ای برای جابه‌جایی باشند؛ خودروهایی که حس رانندگی، ارتباط میان راننده و ماشین، و مهندسی دقیق را در اولویت قرار دهند. شاید به همین دلیل باشد که امروزه مزدا توانسته برخلاف چندین از رقبای نام آشنای خود مانند نیسان و میتسوبیشی که در آستانه ورشکستگی هستند در این بازار پرتلاطم جایگاه ویژه خود را حفظ کند.از دهه ۹۰ میلادی به بعد، مزدا با شعار معروف «Zoom-Zoom» کوشید تا روحیه اسپرت را در قالب خودروهای خانوادگی نیز وارد کند. مزدا ۳، یکی از برجسته‌ترین نمایندگان این تفکر هست. خودرویی که جانشین مزدا ۳۲۳ گردید و با بهره‌گیری از پلتفرمی جهانی، نه‌تنها استانداردهای فنی مزدا را بهبود بخشید بلکه در بسیاری از بازارهای دنیا شامل ایران تبدیل به یکی از محبوب‌ترین سدان‌های خانوادگی گردید. البته اگر مزدا ۳ را از لحاظ ابعادی در نظر بگیرید نمیتواند یک سدان خانوادگی تمام عیار باشد. اما در بازار ایران به خاطر کمبود تنوع و نیز بازه های قیمتی، تبدیل به یک انتخاب برای مصارف خانوادگی هم شده هست.بررسی تاریخیاولین نسل مزدا ۳، با کد فنی BK، نخستین‌بار در سال ۲۰۰۳ میلادی معرفی گردید. این خودرو بر پایه پلتفرم مشترک فورد C۱ شکل گرفت؛ پلتفرمی که در فورد فوکوس، ولوو S۴۰ و دیگر محصولات هم‌رده نیز استفاده گردید. همین همکاری میان مزدا و فورد موجب گردید مزدا ۳ از نظر هندلینگ و پایداری، فراتر از بسیاری از رقبا باشد.در بازار ایران، اولین نسل مزدا ۳ از سال ۱۳۸۶ توسط گروه بهمن در سه تیپ مختلف و با رنگ بندی های متنوع عرضه گردید. این خودرو خیلی زود با استقبال گسترده مواجه گردید؛ چراکه در مقایسه با رقبای آن زمان طراحی مدرن‌تر، کیفیت مونتاژ بالاتر و حس رانندگی جذاب‌تری دارای بود. در بازاری که هنوز تسلط خودروهای چینی گسترده نشده قرار دارای بود و کره‌ای‌ها نیز در آغاز راه شکوفایی بودند، مزدا ۳ حکم خودرویی متمایز، مطمئن و قابل اعتماد را دارای بود که با قیمتی رقابتی وارد بازار شده قرار دارای بود.رقبای مزدا ۳ در بازار ایران آن زمان شامل:رنو مگان (مونتاژی توسط پارس‌خودرو) با موتورهای ۱۶۰۰ و ۲۰۰۰ و طراحی ساده‌ترهیوندای آوانته (با طراحی محافظه‌کارانه‌تر و کیفیت ساخت متوسط)پژو ۴۰۷ (وارداتی محدود، با هزینه نگهداری بالا و قطعات کمیاب)تویوتا کرولا (وارداتی محدود با تمرکز بیشتر بر راحتی و دوام، نه لذت رانندگی)نیسان ماکسیما (در کلاس بالاتر اما با قیمت هم‌پوشان با نسخه فول مزدا ۳)در چنین فضایی مزدا ۳ با بهره‌گیری از طراحی تهاجمی، پیشرانه پرقدرت، هندلینگ اسپرت و کیفیت ساخت بالا، خیلی سریع توانست در دل خریداران ایرانی جا باز کند. این خودرو به‌ویژه نزد قشر جوان و رانندگانی که به «لذت رانندگی» اهمیت می‌دادند، جایگاه خاصی پیدا کرد. ترکیب یک برند معتبر ژاپنی، خودرویی به روز، قوای فنی جذاب و هندلینگ بالا باعث می گردید از هر قشری که باشید به سمت این خودرو متمایل شوید.طراحی ظاهریطراحی اولین نسل مزدا ۳ نسل اول چه در فرم کلی بدنه و چه در جزئیات چراغ‌ها و خطوط بدنه، حس پویایی و انرژی را القا انجام می‌دهد. فرم کشیده چراغ‌های جلو، گلگیرهای برجسته، فرم منحنی سقف و استایل اسپرت، آن را از دیگر خودروهای هم‌رده مانند مگان یا آوانته متمایز می‌سازد. حتی در نسخه‌های هاچ‌بک، این ویژگی‌ها بیش از پیش نمایان می‌شوند.در مقایسه با خودروهای چینی یا حتی کره‌ای آن زمان، مزدا ۳ طراحی منسجم‌تری دارای بود. هیچ بخشی از بدنه اضافه یا بی‌ربط به‌نظر نمی‌رسد. فرم جلوپنجره با لوگوی مزدا، در هماهنگی کامل با چراغ‌ها و سپر جلو هست. در بخش عقب نیز، طراحی چراغ‌ها و سپر، شخصیتی بالغ به خودرو داده هست. استفاده از رینگ‌های آلومینیومی در نسخه‌های فول، چراغ‌های مه‌شکن، و تناسب مناسب اجزای ظاهری، باعث شده که حتی پس از گذشت سال‌ها ظاهر مزدا ۳ همچنان دل‌نشین و پرجاذبه باقی بماند. بسیاری از افراد طراحی این نسل را نسبت به نسل بعدی خود که در ایران به مزدا ۳ نیو شهرت دارد جذاب تر می دانند چراکه بیشتر به یک جنگجوی سامورایی شباهت دارد.طراحی داخلیکابین مزدا اولین نسل مزدا ۳ از نظر طراحی داخلی اگرچه ساده ظاهراً، اما همین سادگی نشانه‌ای از کارآمدی هست و در عین حال بسیار شیک و جذاب هست. مزدا در عوض استفاده از خطوط فانتزی یا تزیینات اضافی، بر روی ارگونومی و کیفیت تمرکز کرده هست. داشبورد با خطوط افقی، دکمه‌های درشت و خوش‌دست، صفحه آمپر واضح با نورپردازی جذاب نارنجی رنگ و صندلی‌هایی با طراحی مناسب، باعث شده فضای داخلی این خودرو حتی امروز هم قابل‌قبول باشد.مواد به‌کاررفته در داشبورد و رودری‌ها نرم و باکیفیت هستند و صدای بسته‌شدن درب‌ها حس استحکام را به راننده منتقل انجام می‌دهد. نسخه‌های فول این خودرو دارای تجهیزاتی مانند تهویه مطبوع دیجیتال، سانروف، صندلی‌های چرمی، سیستم صوتی با کیفیت، گرمکن صندلی و آینه‌های تاشو برقی هستند. نیز فضای صندوق عقب آن با حدود ۳۰۰ لیتر حجم، اگرچه خیلی بزرگ نیست اما برای سفرهای خانوادگی کفایت انجام می‌دهد. توجه داشته باشید که سیستم تعلیق مزدا طوری طراحی شده که بیشترین لذت رانندگی و هندلینگ را داشته باشد. به همین دلیل ارتفاع خودرو از سطح زمین زیاد نیست و در صورت استفاده خانوادگی از این خودرو احتمال گیرکردن آن به ناهمواری های مسیر وجود دارد و همین یکی از بزرگترین ایرادات مزدا از نظر مشتریان بوده هست.ضمنا فضای عقب برای افراد قدبلند چندان جادار نیست و صندلی‌های عقب نسبتاً خشک هستند؛ ولی برای خانواده‌های متوسط، مزدا ۳ فضایی مناسب دارد. ضمن اینکه صندلی راننده در نسخه‌های فول دارای تنظیم برقی هست و فرمان نیز از نظر زاویه و عمق، قابل تنظیم است.مشخصات فنی اولین نسل مزدا ۳اولین نسل مزدا ۳ در بازار ایران با موتور ۲ لیتری چهار سیلندر تنفس طبیعی عرضه گردید که توان تولید حدود ۱۴۷ اسب‌بخار قدرت و ۱۸۷ نیوتن‌متر گشتاور را دارای بود. این موتور با گیربکس ۴ سرعته اتوماتیک یا ۵ سرعته دستی ترکیب شده قرار دارای بود. شتاب نسخه دستی آن زیر ۱۰ ثانیه و نسخه اتومات حدود ۱۰.۵ ثانیه قرار دارای بود.اما آنچه مزدا ۳ را از دیگر رقبا متمایز می‌کرد، نه فقط شتاب، بلکه تجربه رانندگی آن قرار دارای بود:تعلیق جلو مک‌فرسون و عقب چنداتصالی (مولتی‌لینک)فرمان هیدرولیک بسیار دقیق با بازخورد طبیعیترمزهای دیسکی با عملکرد عالی در ترمزگیری‌های ناگهانیپایداری بالا در پیچ‌هاچسبندگی عالی در رانندگی پرسرعت و مانورهای ناگهانیحتی امروز نیز مزدا ۳ نسل اول در میان خودروهای هم‌رده صفر و کارکرده از نظر هندلینگ و حس رانندگی یکی از بهترین‌ها محسوب خواهد گردید و همین امر یکی از مهم ترین دلایل رونق داشتن بازار این خودرو پس از گذشت حدود ۲ دهه از عرضه آن هست. یکی دیگر از نقاط ضعف این خودرو شاید در مصرف سوخت کمی بالاتر نسبت به رقبا در شهر باشد (حدود ۱۰ لیتر در ۱۰۰ کیلومتر در ترافیک شهری)، اما در جاده‌های باز با رانندگی نرمال به حدود ۷ لیتر نیز می‌رسد. استفاده از گیربکس ۴ سرعته باعث شده که مصرف سوخت مزدا۳ نسل اول نسبت به خودروهای امروزی بهینه نباشد.ایمنیمزدا ۳ نسل اول موفق به کسب ۴ ستاره ایمنی از مؤسسه EuroNCAP گردید. این خودرو از بدنه‌ای مقاوم و سیستم‌های ایمنی زیر بهره می‌برد:ترمز ضدقفل ABS با توزیع الکترونیکی نیرو (EBD)دو کیسه هوا (در چندین مدل‌ها تا شش ایربگ)کمربندهای پیش‌کشنده و محدودکننده نیروشاسی مستحکم و طراحی شده برای جذب ضربه در تصادف از جلو و پهلوهمچنین فرمان خودرو در تصادف‌های شدید، به سمت بالا جمع خواهد گردید تا از صدمه به قفسه سینه راننده جلوگیری کند. این جزئیات، نشان‌دهنده دقت بالای مهندسی مزدا در حفظ ایمنی سرنشینان هست.نقاط قوت مزدا ۳ نسل اولطراحی جذاب و ماندگار که هنوز هم قدیمی نشدهکیفیت ساخت بالا و دوام قطعات مکانیکیهندلینگ و فرمان‌پذیری فوق‌العاده در میان رقباموتور قدرتمند و هماهنگ با گیربکستجربه رانندگی اسپرت و خاص، مناسب علاقه‌مندان رانندگیمونتاژ دقیق توسط گروه بهمن که از نظر کیفی بسیار فراتر از خودروهای چینی امروزی استنقاط ضعف مزدا ۳ نسل اولسیستم تعلیق خشک روی مسیرهای ناهموار که در شهرهای با آسفالت نامناسب خسته‌کننده می‌شوداستهلاک گیربکس اتوماتیکقیمت بالای قطعات یدکی نسبت به خودروهای هم ردهفضای محدود صندلی عقب برای سرنشینان بلندقدعایق‌بندی صوتی نه‌چندان خوب؛ در سرعت‌های بالا صدای باد به کابین نفوذ می‌کندهزینه نگهداری و استهلاکمزدا ۳ اگر به‌درستی نگهداری شود خودرویی کم‌استهلاک هست و به ندرت از قسمت موتور دچار مشکل می شود. اما مانند هر خودروی باکیفیت دیگر، بی‌توجهی به سرویس‌ها، می‌تواند منجر به هزینه‌های سنگین شود. به‌خصوص گیربکس اتومات این خودرو در کارکردهای بالا ممکن هست نیاز به تعمیرات اساسی پیدا کند. بعد از گیربکس می توان به کمپرسور کولر و پمپ بنزین این خودرو اشاره دارای بود که بیشترین آمار خرابی را از سوی مالکان داشته اند. اگر قصدتان خرید مزدا۳ نسل اول هست لازم می باشد توجه بیشتری را صرف نگهداری و چک کردن این قطعات داشته باشید.سرویس‌های دوره‌ای باید منظم انجام شود، فیلترها باید با قطعات اصلی تعویض شوند و روغن موتور با کیفیت استاندارد استفاده شود. اگر این الزامات رعایت شود، موتور این خودرو تا بیش از ۳۰۰ هزار کیلومتر بدون مشکل کار خواهد کرد.در بحث تامین قطعات هم باید بیان کرد که قطعات مکانیکی موتور هنوز در بازار موجودند ولی چندین لوازم بدنه، چراغ‌ها و قطعات خاص، کمیاب یا گران‌قیمت هستند. در چندین مناطق کشور تأمین لوازم مزدا ۳ ممکن هست نیاز به سفارش اینترنتی یا مراجعه به مراکز تخصصی تهران داشته باشد.نتیجه‌گیری: آیا مزدا ۳ نسل اول هنوز هم ارزش خرید دارد؟ پاسخ کوتاه: بله، اگر بدانید دنبال چه هستید.اگر شما از رانندگی لذت می‌برید، هندلینگ و حس فرمان برایتان مهم هست، به طراحی اهمیت می‌دهید و مشکلی با صرف کمی بیشتر برای قطعات باکیفیت ندارید، مزدا ۳ یک انتخاب عالی در بازار دست‌دوم هست. هنوز هم طراحی آن چشم‌نواز هست، کیفیت مونتاژش بالاتر از خودروهای چینی و کره‌ای آن دوره هست، و تجربه رانندگی‌اش شما را شگفت‌زده خواهد کرد.اما اگر صرفاً دنبال خودرویی ساده برای رفت‌وآمد هستید، بدون دغدغه تأمین قطعه، یا تمایلی به رانندگی تندوتیز ندارید شاید گزینه‌هایی چون رنو مگان، سراتو مونتاژی، یا خودروهای چینی جدیدتر با آپشن‌های بیشتر مناسب‌تر باشند. چرا که خرید خودروی دست دوم در مجموع مشکلات خود را دارد چه برسد به اینکه خودرویی نسبتا خاص تر و با خلق و خوی اسپرت مانند مزدا۳ انتخاب کنید.سرانجام، مزدا ۳ یک خودروی خاص برای خریدارانی خاص هست. خریدارانی که به اصالت، کیفیت، و حس واقعی رانندگی اهمیت می‌دهند. در بازاری که بسیاری از خودروها شبیه‌ به‌هم شده‌اند، مزدا ۳ همچنان شخصیتی مستقل و متمایز دارد. توصیه نهایی این هست که سراغ هر مزدایی نروید و حتما نمونه های سالم آن را پیدا کنید.