ریزش بورس در نبود سه گانه شفافیت، اعتمادسازی و حمایت دولت

پول و تجارت:سقوط یا ریزشبازارسهام به معنای کاهش چشمگیر و ناگهانی قیمت سهام در بخش‌های مهم و تأثیرگذار بازار سهام هست که منجر به کاهش قابل توجهی در ارزش اوراق خواهد گردید. سقوط‌های بازار اغلب از حباب اقتصادی بازار سهام پیروی می‌کنند.سقوط بازار سهام در واقع پدیده‌ای اجتماعی هست که در آن رخدادهای بیرونی اقتصادی با روانشناسی و رفتار جمعی، ترکیب شده‌اند و در یک چرخه متناوب شکل دریافت می‌کند که در آن فروش توسط چندین از شرکت کنندگان بازار، شرکت کنندگان بیشتری را وادار به فروش انجام می‌دهد و در واقع آن‌ها را نسبت به فروش تحریک انجام می‌دهد.می توان بیان کرد ریزش بورس معمولاً چندین علت اصلی دارد؛ کاهش سودآوری شرکت‌ها، خروج نقدینگی، اخبار منفی، ترس سرمایه‌گذاران و مهمتر از همه مسائل اقتصادی و سیاسی.فقدان شفافیت در فرآیندهای تصمیم‌گیری سازمان بورس، تغییرات پی‌درپی در ضوابط اجرایی و رفتارهای متناقض نهادهای نظارتی، فضای بی‌اعتمادی عمیقی را در میان سرمایه‌گذاران ایجاد کرده استاز نگاه کارشناسان بازار، وضعیت این روزهای بورس بیش از آنکه به متغیرهای خارجی یا کوتاه‌مدت وابسته باشد، بازتاب مستقیم نارسایی‌های درون‌ساختاری و خطاهای تصمیم‌گیری نهادی هست.فقدان شفافیت در فرآیندهای تصمیم‌گیری سازمان بورس، تغییرات پی‌درپی در ضوابط اجرایی و رفتارهای متناقض نهادهای نظارتی، فضای بی‌اعتمادی عمیقی را در میان سرمایه‌گذاران ایجاد کرده هست.نیز نوسانات شدید در ضریب اعتباری، لغو و ابطال معاملات به‌صورت سلیقه‌ای و تغییر مکرر دامنه نوسان، همگی در چشم سرمایه‌گذار خرد، سیگنالی از بی‌ثباتی ساختاری و عدم پاسخ‌گویی متولیان بازار هست.رفتارهایی همچون حمایت‌گری انتخابی صندوق‌های تثبیت و توسعه در چندین نمادها و ورود و خروج بی‌دلیل منابع از بازار، نه‌تنها کارکرد تنظیم‌گری بازار را زیر سؤال برده، بلکه موجب شده سهم‌های بسیاری در غیاب تقاضای واقعی، صرفاً با نگاه حمایتی خرید و فروش شوند.از جهات دیگر، دخالت‌های فزاینده وزارت صمت و دیگر نهادهای اجرایی در روند قیمت‌گذاری، خصوصی‌سازی و حتی باز و بسته شدن نمادها، اعتماد سرمایه‌گذاران به قواعد بازی را متزلزل کرده هست، نمونه بارز این وضعیت را امکان دارد در سرنوشت نماد ایران‌خودرو مشاهده کرد که علیرغم نقش لیدری در بازار، هنوز پس از چهار هفته از زمان آتش‌بس، بازگشایی نشده هست. این مجموعه عوامل، نه‌ فقط بحران‌های مقطعی بلکه تصویری فراگیر از اقتصاد سیاست‌زده ایران را در بورس بازنمایی انجام می‌دهد.عوامل بنیادی موثر بر ریزش بازار سهام؛۱.کاهش سودآوری شرکت‌ها۲.سیاست‌های پولی و تغییرات نرخ بهره۳.خروج نقدینگی از بازار سرمایه۴.ارزش‌گذاری سهام و شکل‌گیری حباب قیمتیتأثیر رفتار سرمایه‌گذاران بر ریزش سهام۱.رفتار هیجانی و گله‌ای در زمان بحران۲.خطاهای شناختی سرمایه‌گذاران۳.ترس از ضرر و فروش‌های غیرمنطقیتأثیر مسائل اقتصادی و سیاسی بر ریزش سهام۱.ناامنی و تنش‌های سیاسی۲.رکود اقتصادی، تورم یا کاهش رشد تولید ناخالص داخلی۳.تغییرات ناگهانی در قوانین و مقرراتشبکه‌های اجتماعی و اثر آن‌ها بر ریزش سهام بورس۱.اثر رسانه‌های خبری بر جو روانی بازار۲.نقش اینفلوئنسرها و تحلیل‌های غیرتخصصی۳.شایعه‌پراکنی و موج‌های فروش اینترنتیاگرچه چندین کارشناسان معتقدند وضعیت متزلزل بورس موقتی هست، اما واقعیت آن هست که ترمیم اعتماد از دست‌رفته تنها با اصلاحات ساختاری، بازگشت شفافیت، حذف مداخلات مقطعی و یکپارچه‌سازی پیام سیاست‌گذار امکان‌پذیر خواهد قرار دارای بود و تا آن زمان، پول از مسیر سهام منحرف شده و به مقصدهایی خواهد رفت که اطمینان، بازده نسبی و نقدشوندگی بیشتری ارائه دهند.منتقدان معتقدند که دولت در مدیریت بورس ناکارآمد بوده و نتوانسته ثبات و اعتماد لازم را در این بازار ایجاد کند و این ناکارآمدی در موارد مختلفی قابل مشاهده هست، شامل نوسانات شدید قیمت سهام، عدم شفافیت در تصمیمات و سیاست‌های مرتبط با بورس و عدم حمایت کافی از سهامدارانانتقادات زیادی متوجه دولت به خاطر عملکردش در بازار بورس هست، در مجموع منتقدان معتقدند که دولت در مدیریت بورس ناکارآمد بوده و نتوانسته ثبات و اعتماد لازم را در این بازار ایجاد کند و این ناکارآمدی در موارد مختلفی قابل مشاهده هست، شامل نوسانات شدید قیمت سهام، عدم شفافیت در تصمیمات و سیاست‌های مرتبط با بورس و عدم حمایت کافی از سهامداران.چندین از مصادیق این ناکارآمدی عبارتند از؛نوسانات شدید قیمت سهام:نوسانات شدید قیمت سهام در بازار بورس، سرمایه‌گذاران را با ضررهای قابل توجهی مواجه کرده هست، این نوسانات می‌تواند ناشی از عوامل مختلفی مانند تصمیمات لحظه‌ای دولت، اخبار و اطلاعات نادرست و عدم شفافیت در تصمیم‌گیری‌ها باشد.عدم شفافیت در تصمیم‌گیری‌ها:نبود شفافیت در تصمیم‌گیری‌های مرتبط با بورس، اعتماد سرمایه‌گذاران را کاهش داده هست برای مثال، در چندین موارد، تصمیماتی در مورد عرضه یا قیمت‌گذاری سهام بدون اطلاع‌رسانی قبلی به سهامداران اتخاذ شده هست که این موضوع باعث ایجاد نگرانی و نارضایتی در میان آنها شده هست.عدم حمایت کافی از سهامداران:چندین از سهامداران معتقدند که دولت به اندازه کافی از آنها حمایت نکرده هست برای مثال، در مواقعی که بازار با افت شدید مواجه شده هست، دولت اقدام مؤثری برای حمایت از سهامداران انجام نداده هست و این موضوع باعث شده که بسیاری از سهامداران متضرر شوند.تأثیرات منفی تصمیمات دولت:چندین از تصمیمات دولت، مانند دخالت در قیمت‌گذاری چندین از کالاها و خدمات، تأثیرات منفی بر بازار بورس داشته هست برای مثال، عرضه چندین از کالاها در بورس کالا با مخالفت وزارت صمت مواجه شده هست که این موضوع نشان‌دهنده عدم هماهنگی بین دولت و بازار بورس هست.در مجموع، ناکارآمدی دولت در مدیریت بازار بورس، باعث ایجاد نااطمینانی و ضرر برای سرمایه‌گذاران شده هست. برای بهبود وضعیت بورس، لازم هست که دولت در تصمیم‌گیری‌های خود شفافیت بیشتری داشته باشد، از سهامداران حمایت کند و در راستای ایجاد ثبات و اعتماد در این بازار گام بردارد.