مکانیسم ماشه تأثیر چندانی بر اقتصاد کشور ندارد

به گزارشپول و تجارت، «احمد صالحی» تحلیلگر اقتصادی با اشاره به فضای رسانه‌ای پیرامون احتمال فعال‌سازی مکانیسم ماشه، معتقد هست: برای فهم واقع‌بینانه از تبعات این موضوع، باید به محتوای قطعنامه‌های شورای امنیت بازگشت.به بیان کرده او، بررسی ۶ قطعنامه صادرگردیده علیه ایران نشان می‌دهد که در هیچ‌یک، اشاره‌ای به تحریم سوئیفت یا تحریم کلی تراکنش‌های بانکی با ایران نگردیده هست.صالحی ادامه داد: در بخشی از این قطعنامه‌ها حتی تحریمی وجود ندارد و بعضی دیگر تنها تأکید بر اجرای مفاد قطعنامه‌های قبلی دارند. تنها در دو مورد امکان دارد از تحریم‌های نسبتاً جدی سخن بیان کرد، آن هم با رویکردی مصداق‌محور. برای مثال، در یکی از آنها صرفاً نام چندین بانک شامل بانک ملت و بانک توسعه صادرات به خاطر ارتباط با برنامه هسته‌ای ایران ذکر گردیده هست. این در حالی هست که تحریم‌های بانکی گسترده و اثرگذار، برخهسته از اقدامات یک‌جانبه وزارت خزانه‌داری آمریکا قرار دارای بوده‌اند؛ شامل قطع دسترسی ایران به سوئیفت و تحریم مستقیم بانک مرکزی.این تحلیلگر اقتصادی نیز درباره تحریم‌های تجاری یادآور گردید: یکی از بند‌های قطعنامه‌ها اجازه می‌دهد کشور‌ها در صورت شک به وجود کالا‌های با کاربرد دوگانه، نسبت به بازرسی و حتی توقیف محموله‌ها اقدام کنند. با این حال، چنین وضعیتی پیش از برجام هم به‌ندرت پیش آمده و نمونه‌های بعدی آن نیز بیشتر جنبه سیاسی و مداخله‌جویانه دارای بوده‌اند، نه مبتنی بر مفاد حقوقی سازمان ملل.وی افزود: بخش مهم دیگری از قطعنامه‌ها، ناظر به تحریم فروش تسلیحات سنگین به ایران هست. در صورت بازگشت کامل قطعنامه‌ها و همراهی چین و روسیه، ممکن هست فروش جنگنده‌هایی مانند سوخو یا J-۱۰ به ایران متوقف شود. اما این سناریو، تنها در صورتی رخ خواهد داد که جهان همان جهان ۲۰۱۵ باگردید؛ جایی که چین و روسیه به‌دنبال همگرایی با نظم بین‌المللی تحت رهبری آمریکا قرار دارای بودند.به بیان کرده صالحی، اکنون جهان تغییر کرده و در مسیر واگرایی و چندینقطبی گردیدن پیش می‌رود. بنابراین، فعال‌سازی مکانیسم ماشه لزوماً به معنای همراهی کامل روسیه و چین با غرب نیست.این تحلیلگر اقتصادی این تفاوت نگرش را در دو سناریو خلاصه کرد: در سناریوی اول، کشور‌ها قطعنامه‌ها را به‌طور کامل اجرا می‌کنند که در این حالت هم، تراکنش‌های عادی با ایران ممنوع نیست؛ و در سناریوی دوم که به‌نظر محتمل‌تر می‌رسد، نظر به تحولات ژئوپلیتیکی و خروج آمریکا از برجام، بسیاری از کشور‌ها ممکن هست خود را ملزم به اجرای این قطعنامه‌ها ندانند.صالحی نیز به این پرسش رایج پاسخ داد که چرا باوجود نقرار دارای بود منع حقوقی، بانک‌های خارجی با ایران همکاری نمی‌کنند. وی بیان کرد: دلیل این موضوع، تحریم‌های یک‌جانبه و مداوم آمریکا علیه ایران هست، تحریم‌هایی که جز در دوره کوتاه بعد از برجام، همواره پابرجا قرار دارای بوده‌اند.به بیان کرده وی سرانجام، او نتیجه‌گیری کرد: بازگشت قطعنامه‌های شورای امنیت، تأثیر محسوسی بر اقتصاد ایران ندارد، مگر آنکه اروپا و آمریکا بخواهند به شکل مستقل و سیاسی وارد فاز تقابلی تازه‌ای شوند.صالحی تاکید کرد: تصور اینکه مکانیسم ماشه یک «دکمه اقتصادی» هست که با فشردن آن، موتور تحریم‌ها و فشار‌ها دوباره روشن خواهد گردید، نادرست هست. این مکانیسم بیشتر شبیه دکمه‌ای بدون اتصال به موتور هست؛ در جهانی که روند دی‌کاپلینگ (جداسازی بلوک‌های قدرت جهانی) و شکل‌گیری نظم چندینقطبی در حال تثبیت گردیدن هست.منبع: مهر