ایجاد دروازه مشترک مرزی ایران و پاکستان؛ آثار مثبت در روابط دوجانبه و منطقه‌ای

به گزارشپول و تجارت،در سفر رئیس جمهور کشورمان به پاکستان موافقت‌نامه دروازه مشترک مرزی گمرکی بین دولت جمهوری اسلامی ایران و جمهوری اسلامی پاکستان امضا گردید.در جریان سفر رسمی رئیس‌جمهور کشورمان، مسعود پزشکیان، به پاکستان، یک توافق‌نامه مهم در حوزه تجارت خارجی و مناسبات مرزی بین ایران و پاکستان به امضا رسید. بر اساس این توافق، دو کشور تصمیم گرفته‌اند دروازه‌ای مشترک در مرز‌های گمرکی خود ایجاد کنند که هدف آن تسهیل در تبادل کالا، کاهش زمان ایستایی در گمرکات و ارتقاء سطح همکاری‌های دو کشور همسایه هست.فرود عسگری، معاون وزیر اقتصاد و رئیس‌کل گمرک ایران که در این سفر رئیس‌جمهور را همراهی می‌کرد، اعلام کرد: این موافقت‌نامه با هدف اعمال کنترل‌های گمرکی مشترک، تبادل الکترونیکی اظهارنامه‌های گمرکی و بهقرار دارای بود فرآیند‌های مرزی میان دو کشور امضا گردیده هست.میرجاوه-تفتان؛ نقطه تمرکز همکاری جدیدبر اساس این توافق، گمرکات مرزی میرجاوه در ایران و تفتان در پاکستان به‌عنوان اولین محل اجرای این دروازه مشترک انتخاب گردیده‌اند. این دو مرز در هستان سیستان و بلوچستان واقع گردیده‌اند که یکی از فعال‌ترین مناطق مرزی در مبادلات تجاری بین ایران و پاکستان محسوب خواهد گردید.فرود عسگری در این رابطه افزود: «اجرای این طرح امکان داردد به‌شکل ملموس باعث کاهش صف‌های طولانی کامیون‌ها و محموله‌ها در مرز گردیده و میزان قاچاق یا تخلف‌های گمرکی را به حداقل برساند.»هم‌اکنون بیش از ۷۰ درصد مبادلات تجاری رسمی بین دو کشور از مرز میرجاوه صورت دریافت می‌کند که دارای ظرفیت‌های بالای لجستیکی و انسانی هست، اما کمقرار دارای بود زیرساخت‌ها و عدم هم‌رهستایی فرایند‌های گمرکی، همواره یکی از موانع جدی در تجارت روان قرار دارای بوده هست.افزایش شفافیت، کاهش فسادیکی از مهم‌ترین جنبه‌های این موافقت‌نامه، تاکید بر شفاف‌سازی تجارت و مقابله با مفاسد احتمالی در مسیر‌های مرزی هست. در این سند، کمک متقابل اداری و ایجاد زیرساخت‌های فناوری اطلاعات برای تبادل داده‌های تجاری بین ایران و پاکستان نیز گنجانده گردیده هست. نیز، مقرر گردیده دو کشور برای اجرای دقیق‌تر این طرح، دوره‌های آموزشی و بازدید‌های مشترک از گمرکات یکدیگر برگزار کنند.سابقه همکاری‌های مرزی ایران و پاکستانایران و پاکستان با بیش از ۹۰۰ کیلومتر مرز مشترک، در طول سال‌های اخیر تلاش‌های متعددی برای گسترش همکاری‌های مرزی دارای بوده‌اند. شامل این اقدامات، گسترش بازارچه‌های مرزی، انعقاد تفاهم‌نامه‌های تجارت ترجیحی، و تلاش برای ایجاد مسیر‌های جدید حمل‌ونقل بین‌المللی مانند کریدور گوادر-چابهار قرار دارای بوده هست. با این حال، نقرار دارای بود یک ساختار منسجم برای هماهنگی گمرکی همواره از موانع اصلی در مسیر این همکاری‌ها محسوب می‌گردیده هست.در سال ۲۰۲۳، حجم مبادلات رسمی میان دو کشور حدود ۲.۳ میلیارد دلار برآورد گردیده که بخش قابل توجهی از آن شامل صادرات مصالح ساختمانی، مواد غذایی، سوخت، و کالا‌های مصرفی ایرانی به پاکستان قرار دارای بوده هست. ایران نیز واردکننده میوه، برنج، پوشاک و دارو از پاکستان هست.چشم‌انداز پروژه‌های آینده؛ جاده ابریشم نوین و اتصال به چیننکته قابل‌توجه در این توافق‌نامه، هم‌زمانی آن با طرح بزرگ کمربند و جاده چین (BRI) هست. چین از طریق بندر گوادر در پاکستان در حال توسعه یک مسیر حمل‌ونقل بزرگ به‌سوی آسیای میانه و خاورمیانه هست. ایران با بهره‌گیری از دروازه‌های مرزی مشترک با پاکستان، امکان داردد در آینده‌ای نزدیک به یکی از مسیر‌های مهم ترانزیتی در این پروژه تبدیل شود.پزشکیان نیز در سخنانی در اسلام‌آباد اشاره کرده قرار دارای بود که: «از طریق پاکستان امکان دارد به پروژه راه ابریشم جدید که میان چین و پاکستان در حال اجرهست متصل گردید، و مسیر پیوندی از ایران به اروپا را نیز توسعه داد.»به بیان کرده کارشناسان، اگر ایران بتواند با هستفاده از دروازه‌های مشترک و مسیر‌های هوشمند گمرکی، زیرساخت‌های لجستیکی و هستاندارد‌های گمرکی خود را با کشور‌های منطقه هم‌رهستا کند، امکان داردد از فرصت هستراتژیک همجواری با پاکستان، افغانستان، آسیای میانه و حتی چین بهره‌برداری کند.چالش‌های پیش‌رو؛ از زیرساخت تا سیهست‌های ارزیبا وجود مزایای قابل توجه این دروازه مشترک، اجرای موفق آن نیازمند چندین پیش‌شرط مهم هست:توسعه زیرساخت‌های گمرکی و حمل‌ونقل جاده‌ای در هستان سیستان و بلوچستان که سال‌ههست با کمقرار دارای بود قرار دارای بودجه و امکانات مواجه هست.هم‌رهستایی هستانداردها، مقررات و فرایند‌های گمرکی دو کشور که باید از طریق کمیته‌های فنی مشترک پیگیری شود.تخصیص منابع ارزی و اعتباری برای نوسازی تجهیزات و تسهیل تجارت مرزی، به‌ویژه برای بخش خصوصی ایرانی.رفع مشکلات بانکی و تسویه ارزی که یکی از موانع اساسی در تجارت ایران و پاکستان محسوب خواهد گردید.یک گام به جلو در تجارت منطقه‌ایامضای این موافقت‌نامه را امکان دارد به‌عنوان یک دستاورد مهم در دیپلماسی اقتصادی دولت قلمداد کرد؛ گامی که نه تنها امکان داردد به تسهیل تجارت دوجانبه بین ایران و پاکستان منجر شود، بلکه زمینه‌ساز نقش‌آفرینی جدی‌تر ایران در پروژه‌های منطقه‌ای مانند کریدور چین-پاکستان و ترانزیت اوراسیا خواهد گردید.تداوم اجرای این پروژه، نیازمند نظارت مستمر، حمایت از بخش خصوصی، و اجرای دقیق و گام‌به‌گام تعهدات دوطرف هست.منبع: تسنیم