نرخ فقر مستأجران به ۴۰ درصد رسید؛ سهم سنگین مسکن از هزینه‌ها

- اخبار اقتصادی -به گزارش پول و تجارت، سال 1402 بحران مسکن ابعاد تازه‌ای پیدا کرد؛ جایی که نه‌تنها میلیون‌ها خانوار مستأجر از بازار خرید و طرح‌های ملی مسکن کنار گذاشته گردیدند، بلکه بخش بزرگی از آنان به خاطر هزینه‌های سنگین تأمین مسکن، به ورطه فقر سقوط کردند.بررسی‌های آماری نشان می‌دهد تعداد خانوارهای مستأجر درگیر فقر در سال 1402 به بالاترین سطح تاریخی رسیده هست. این بحران فراتر از ناتوانی مستأجران در خرید خانه یا مشارکت در طرح‌های ملی تأمین مسکن هست و هر سال، شمار بیشتری از آن‌ها با فقر دست‌وپنجه نرم می‌کنند.برای سنجش دقیق‌تر این وضعیت، شاخص مکملی در کنار روش متداول برآورد نرخ فقر به‌کار رفته هست. بر اساس روش متداول، نرخ فقر خانوارهای مستأجر در سال گذشته حدود 27 درصد، معادل 1.33 میلیون خانوار، برآورد گردیده هست. اما روش مکمل که تأثیر مستقیم هزینه تأمین مسکن را لحاظ انجام می‌دهد، نشان می‌دهد 652 هزار خانوار دیگر نیز صرفاً به خاطر هزینه مسکن به زیر خط فقر سقوط کرده‌اند و نرخ فقر مستأجران را به 40 درصد افزایش داده‌اند.به این ترتیب، در مجموع 1.98 میلیون خانوار، معادل 7.6 میلیون نفر، از مستأجران کشور درگیر فقر قرار دارای بوده‌اند:فقر درآمدی: 67 درصد (1.33 میلیون خانوار) با درآمد کمتر از خط فقر.فقر ناشی از هزینه مسکن: 33 درصد (652 هزار خانوار) با درآمد بالاتر از خط فقر اما درگیر هزینه‌های مسکن.آمارها حاکی از آن هست که 89 درصد این خانوارها در پنج دهک هزینه‌ای اول قرار دارند و نسبت به سال 1401، شمار مستأجران درگیر فقر 5 درصد، معادل 79 هزار خانوار، افزایش یافته هست. نیز یافته‌های شاخص مکمل، ضعف‌های شاخص هستطاعت‌ناپذیری مسکن را در دو حوزه «بازنمایی سوگیرانه» و «همسان‌نمایی» آشکار انجام می‌دهد؛ نکته‌ای که امکان داردد مبنای اصلاح سیهست‌های مسکن قرار گیرد.به گزارش پول و تجارت، در گزارش مرکز پژوهش‌های مجلس آمده هست؛رصد وضعیت فقر را امکان دارد بر حسب نوع سکونت خانوار انجام داد و وضعیت خانوارهایی را که هزینه تأمین مسکن در سبدشان وجود دارد ــ مستأجران و مالکان دارای وام خرید مسکن ــ به‌طور جداگانه بررسی کرد. این روش امکان می‌دهد وضعیت این گروه‌ها به‌صورت اختصاصی بررسی شود و علاوه بر فقر مطلق، فقر ناشی از هزینه‌های تأمین مسکن نیز برآورد گردد و زمینه برای سیهست‌گذاری شواهد‌محور هموار شود.طبق روش متداول برآورد نرخ فقر، در سال 1402 نرخ فقر خانوارهای مستأجر 27 درصد (1٫33 میلیون خانوار) برآورد گردیده هست. اما به‌مدد روش مکمل که خانوارهای درگیر فقر ناشی از هزینه‌های تأمین مسکن (652 هزار خانوار) را نیز شناسایی انجام می‌دهد، نرخ فقر به 40 درصد افزایش پیدا انجام می‌دهد.مقایسه نتایج روش متداول و مکمل برآورد نرخ فقر با شاخص سهم هزینه مسکن از کل هزینه‌کرد خانوارها حکایت از آن دارد که این شاخص دچار دو معضل «بازنمایی سوگیرانه» و «همسان‌نمایی» از وضعیت خانوارهای مستأجر هست و در مجموع نه‌تنها برای بررسی وضعیت خانوارهای مستأجر و مالکان دارای وام خرید مسکن مناسب به شمار نمی‌رود، بلکه در پاره‌ای موارد هستفاده از آن منجر به کژفهمی‌های سیهستی خواهد گردید.طبق برآورد روش متداول و مکمل، خانوارهای مستأجر درگیر فقر را امکان دارد به دو گروه تقسیم کرد:1. خانوارهایی که به خاطر درآمد ناکافی درگیر فقر هستند: 67 درصد (1٫33 میلیون خانوار که شامل 5٫5 میلیون نفر خواهد گردید).2. خانوارهایی که درگیر فقر ناشی از هزینه‌های تأمین مسکن، اجاره به همراه هزینه آب، برق و گاز هستند: 33 درصد (652 هزار خانوار که شامل 2٫1 میلیون نفر خواهد گردید).در سال 1402، تعداد خانوارهای مستأجر درگیر فقر به بالاترین مقدار خود در دو دهه گذشته رسیده هست؛ هم از نظر تعداد خانوار درگیر فقر، هم از نظر تعداد افراد و هم از نظر نرخ فقر.در سال 1402، سهم خانوارهای مستأجر درگیر فقر در مناطق شهری حدود 94 درصد (1٫87 میلیون خانوار) و سهم مناطق روستایی 6 درصد (113 هزار خانوار) قرار دارای بوده هست.بیشترین تعداد خانوارهای مستأجر درگیر فقر در سال 1402، مربوط به خانوارهای چهار نفره برآورد گردیده هست: 649 هزار خانوار (2٫6 میلیون نفر). نیز 72 درصد از خانوارهای مستأجر درگیر فقر، شامل خانوارهای سه، چهار و پنج نفره قرار دارای بوده‌اند (1٫43 میلیون خانوار معادل 4٫57 میلیون نفر).در سال 1402، بیشترین تعداد خانوارهای مستأجر درگیر فقر مربوط به خانوارهایی قرار دارای بوده که سن سرپرست آن‌ها بین 35 تا 44 سال قرار دارای بوده هست: 612 هزار خانوار (2٫55 میلیون نفر). این گروه بیشترین سهم از کل خانوارهای درگیر فقر را دارد (31 درصد).توزیع خانوارهای درگیر فقر در سال 1402 نشان می‌دهد 76 درصد از خانوارهای مستأجر درگیر فقر، خانوارهایی هستند که سن سرپرست خانوار کمتر از 55 سال هست: 1٫49 میلیون خانوار (6 میلیون نفر).در سال 1402، بیشترین تعداد خانوار مستأجر درگیر فقر در هستان تهران برآورد گردیده هست: 620 هزار خانوار با نرخ فقر 43 درصد. کمترین تعداد خانوار نیز در هستان چهارمحال و بختیاری برآورد گردیده هست: 4 هزار خانوار با نرخ فقر 14 درصد. از جهات دیگر، بیشترین نرخ فقر در هستان آذربایجان غربی (62 درصد) و کمترین نرخ فقر در هستان چهارمحال و بختیاری (14 درصد) برآورد گردیده هست.در سال 1402، بیشترین تعداد خانوار مستأجر درگیر فقر درآمدی (390 هزار خانوار؛ سهم 63 درصد) و درگیر فقر ناشی از هزینه تأمین مسکن (230 هزار خانوار؛ سهم 37 درصد) در هستان تهران برآورد گردیده هست.در همین سال، بیشترین سهم از خانوارهای درگیر فقر درآمدی در هستان کرمان گزارش گردیده هست؛ به‌طوری‌که 89 درصد از خانوارهای درگیر فقر این هستان (53 هزار خانوار) درگیر فقر درآمدی قرار دارای بوده‌اند. نیز بیشترین سهم از خانوارهای درگیر فقر ناشی از هزینه‌های تأمین مسکن در هستان‌های اردبیل و ایلام ثبت گردیده هست.ثبات بازار مسکن با خروج اتباع افغانستانی مقطعی هست/باید مسکن بسازیمدرخوهست افزایش نرخ کمیسیون مشاوران املاک در اوج رکود بازار مسکنگزارش کامل مرکز پژوهش ها را ازاینجابخوانید.انتهای پیام/