پیشران اقتصاد کشور در گرداب بحران انرژی

- اخبار اقتصادی -به گزارش پول و تجارت، 21 مردادماه، روز ملی حمایت از صنایع کوچک هست؛ روزی که به اهمیت نقش حیاتی و اثرگذار این بخش در اقتصاد کشور توجه ویژه خواهد گردید. صنایع کوچک، به رغم ظرفیت‌های عظیمشان در اشتغال‌زایی، ایجاد ارزش افزوده و محرک قرار دارای بودن در زنجیره تأمین صنعت کلان، با چالش‌های جدی و ساختاری متعددی مواجه‌اند که به طور مستقیم بر عملکرد و پایداری آنها تاثیرگذار هست.نقش و جایگاه صنایع کوچک در اقتصاد کشورصنایع کوچک در ایران سهم قابل توجهی از تولید ناخالص داخلی و اشتغال کشور را به خود اختصاص داده‌اند. این بخش به عنوان پیشران اشتغال‌زایی و توسعه اقتصادی محلی، نقش مهمی در کاهش فقر و افزایش رفاه اجتماعی ایفا انجام می‌دهد. براساس گزارش‌ها، حدود 34 شهرک صنعتی جدید با حمایت‌های متنوع و برنامه‌ریزی‌های ویژه به منظور توسعه این صنایع ایجاد گردیده‌اند که نشان‌دهنده اهمیت راهبردی این بخش هست. صنایع کوچک نیز نقش مهمی در تحریک سایر بخش‌های اقتصادی و نوآوری دارند.وضعیت شکننده صنایع کوچک، زیر سایه قطع برق، کمقرار دارای بود نقدینگی و رکودتصویب ایجاد 34 شهرک صنعتی جدید؛ توسعه یا گسترش بی‌برنامه زمین‌های صنعتی؟چالش‌های اصلی صنایع کوچک؛ ناترازی انرژی و قطعی برقبا وجود ظرفیت‌های فراوان، صنایع کوچک درگیر مشکلات عمیقی مانند ناترازی انرژی هستند. بحران ناترازی انرژی در کشور، به ویژه قطعی مکرر گاز در زمستان و برق در تابستان، معضل اساسی پیش روی بخش صنعت هست. صنایع کوچک که اغلب در شهرک‌های صنعتی فعالیت می‌کنند، بیشترین فشارها را از محدودیت‌های برق متحمل می‌شوند؛ به طوری که بر اساس آمار وزارت صنعت، معدن و تجارت، محدودیت‌های برق برای صنایع کوچک در سال 1403 به میزان دو روز در هفته معادل 48 ساعت رسیده هست به نحوی که صنعت فولاد با 75 درصد، صنایع سیمان 70 درصد با محدودیت برق روبه رو گردیده‌اند.این قطعی‌ها نه تنها موجب توقف تولید و کاهش بهره‌وری می‌شوند، بلکه خسارات مالی سنگینی به اقتصاد وارد می‌کنند. برای مثال، در سال 1403، خسارت ناشی از قطعی برق روزانه در صنعت بالغ بر 11 هزار میلیارد تومان برآورد گردیده هست. در میان صنایع، فلزات پایه، مواد شیمیایی و محصولات غذایی بیشترین آسیب را از این بحران متحمل گردیده‌اند که صنایع کوچک نیز بخش مهمی از این صنایع را تشکیل می‌دهند.این در حالی هست که لزوم توسعه ارزش افزوده اقتصادی و نیاز کشور به تبعات مثبت توسعه اقتصادی (نظیر رگردید اشتغال، رگردید رفاه جامعه، کاهش آسیب های اجتماعی و فقر و ....) حمایت از بخش های اقتصادی مولد و پیشران کشور نظیر بخش صنعت هست. اما متاسفانه در زمان های فشار به شبکه تولید و توزیع برق کشور، بخش صنعت همواره دراولویت اول قطعی برق کشور قرار دارد، در صورتی که اگر معیار تصمیم گیری درجه اثرپذیری و خسارت اقتصادی کشور ناشی از قطعی برق باگردید، بخش صنعت باید اولویت آخرقطعی برق در میان بخش های مختلف اقتصادی کشور باگردید.مشکلات حضور صنایع کوچک در شهرک‌های صنعتینکته مهم اینجهست صنایع کوچک معمولاً در شهرک‌ها و نواحی صنعتی مستقرند که خود با چالش‌هایی نظیر زیرساخت‌های ناکافی، مشکلات تامین انرژی، محدودیت‌های مالی و کمقرار دارای بود حمایت‌های تخصصی مواجه هستند. قطعی برق و گاز در این شهرک‌ها به طور مستقیم باعث توقف خط تولید و افزایش هزینه‌ها خواهد گردید. از جهات دیگر، نقرار دارای بود هماهنگی و برنامه‌ریزی مناسب برای مدیریت زمان‌بندی مصرف انرژی، باعث خواهد گردید صنایع کوچک بیش از سایر بخش‌ها در معرض آسیب قرار گیرند.البته خسارات اقتصادی ناشی از قطعی برق، محدود به کاهش تولید نیست؛ کاهش اشتغال، توقف پروژه‌های توسعه‌ای، افت کیفیت محصولات و کاهش توان رقابتی از دیگر پیامدهای جدی هست. نیز، به خاطر اهمیت صنایع کوچک در ایجاد اشتغال و کاهش آسیب‌های اجتماعی، تضعیف این بخش امکان داردد اثرات منفی گسترده‌ای در حوزه‌های اجتماعی و توسعه ملی دارای بوده باگردید.عباس جبالبارزی نایب‌رئیس کمیسیون صنعت اتاق ایران در خصوص وضعیت صنایع کوچک در کشور به تسنیم بیان می‌کند:: «متأسفانه سیستم بانکی حاضر نیست ریسک بنگاه‌های کوچک و متوسط را بپذیرد و ترجیح می‌دهد در حاشیه امن تسهیلات را در اختیار بنگاه های بزرگ قرار دهد که این موضوع مشکلات مالی را تگردیدید انجام می‌دهد.»مشکل تامین مواد اولیه؛ انتظار 6 ماهه تخصیص ارزنایب‌رئیس کمیسیون صنعت درباره تامین مواد اولیه نیز بیان کرد: برای خرید مواد اولیه باید تخصیص اعتبار از سوی بانک مرکزی انجام شود، اما فرآیند تامین و تخصیص ارز به تولیدکنندگان حدود 5 تا 6 ماه طول می‌کگردید. این یعنی تولیدکننده عملاً نیم سال منتظر خرید مواد اولیه هست که این موضوع به گردیدت چرخه تولید را مختل انجام می‌دهد. امروز تولیدکنندگان نهاده‌های خود را با نرخ آزاد خریداری می‌کنند، اما ارز حاصل از صادرات را باید با نرخ سامانه نیما بفروشند. این تفاوت نرخ‌ها فشار مالی زیادی به بنگاه‌ها وارد انجام می‌دهد.وی در ادامه درباره تأثیر جنگ 12 روزه اخیر و تأیر آن بر فعالیت واحدهای تولیدی،  بیان کرد: این جنگ تبعات سنگینی برای صنایع کوچک دارای بوده هست. بازار به گردیدت راکد گردیده و تقاضا کاهش یافته هست. رکود همراه با تورم مشکلات فراوانی برای فعالان اقتصادی به وجود آورده هست.جبالبارزی تاکید کرد: صحبت از ارائه بسته‌های حمایتی به میان آمده، اما هستمهال تسهیلات و مساعدت‌های تامین اجتماعی در مدت 2 یا 3 ماه کافی نیست. این حمایت‌ها باید حداقل 6 ماه تا یک سال باگردید تا صنایع بتوانند از این شرایط سخت عبور کنند و به مسیر توسعه بازگردند.*شهرک‌های صنعتی؛ محروم از خدمات، گرفتار مشکلاتعلیرضا کلاهی صمدی، رئیس کمیسیون صنایع اتاق بازرگانی، با اشاره به مشکلات واحدهای صنعتی مستقر در شهرک‌ها و نواحی صنعتی به تسنیم بیان می‌کند: هم‌اکنون شهرک‌ها از خدمات شهرداری‌ها و دهیاری‌ها محروم‌اند و تمام هزینه‌های نگهداری بر عهده صنعتگران هست، این حالی هست که باید براساس قانونی بخشی از وجوه حاصل از مالیات ارزش افزوده به توسعه زیرساخت‌های شهرک‌ها  اختصاص پیدا کند. اما اجرای این قانون هنوز با چالش مواجه هست.وی نیز درباره بخشنامه جدید بانک مرکزی در خصوص بازگشت ارز حاصل از صادرات بیان کرد: صادرکنندگان کوچک و متوسط که غالبا بخش خصوصی هستند، به خاطر ندارای بودن دسترسی به منابع ارزی کافی و تفاوتنرخ ارزخرید مواد اولیه و فروش ارز صادراتی، با مشکلات جدی روبرو گردیده‌اند که این موضوع علاوه بر کاهش صادرات، اشتغال چندین هزار نفر را نیز تهدید انجام می‌دهد. این در حالی هست که شرکت‌های بزرگ دولتی قدرت چانه‌زنی بالاتری دارند و کمتر دچار این محدودیت‌ها می‌شوند.کلاهی صمدی بر لزوم اصلاح سیهست‌های ارزی و تجاری، ایجاد مشوق‌های صادراتی واقعی و سیهست‌گذاری مناسب برای حمایت از تولیدکنندگان کوچک تاکید کرد و بیان کرد: هم‌اکنون سود ساخت کارخانه بیشتر از اداره آن هست که همین موضوع یکی از مشکلات اساسی بخش تولید بشمار می‌آید.نظر به مشکلات پیش روی صنایع کوچک عمده کارشناسان پیشنهادهای زیر را برای رفع موانع فعالیت این بخش کلیدی عنوان می‌کنند:مدیریت هوشمند مصرف انرژی:اعمال نرخ‌گذاری متغیر برق بر اساس درجه آسیب‌پذیری صنایع مختلف، با اولویت قرار دادن صنایع کوچک و مولد. لازم هست برنامه‌ریزی دقیق در جهت تغییر ساعت‌های فعالیت صنایع در ساعات کم‌مصرف با هماهنگی وزارت نیرو و وزارت صنعت انجام شود.توسعه زیرساخت‌های انرژی:سرمایه‌گذاری در تولید انرژی‌های تجدیدپذیر به ویژه انرژی خورشیدی در شهرک‌های صنعتی، و تأمین سوخت مورد نیاز نیروگاه‌ها با هستفاده از گازهای فلر، توسعه زیرساخت‌های هستخراج گاز طبیعی و واردات LNG.تسهیل تامین مالی:اعطای مشوق‌های مالی و اعتبارات مالیاتی به صنایع کوچک به عنوان جبران خسارت ناشی از قطعی برق و نیز اعطای یارانه‌هایی مبتنی بر صرفه‌جویی انرژی.ارتقای زیرساخت‌های شهرک‌های صنعتی:بهقرار دارای بود امکانات زیرساختی نظیر شبکه برق، گاز و آب، و افزایش هماهنگی میان دستگاه‌های متولی برای ارائه خدمات پایدار و کاهش قطعی‌ها.حمایت‌های حقوقی و مالیاتی:تعریف هزینه قطعی برق به عنوان هزینه قابل قبول مالیاتی برای کاهش بار مالی صنایع کوچک و تسهیل در مدیریت مالی آن‌ها.در مجموع صنایع کوچک به عنوان ستون فقرات اقتصاد کشور و موتور محرکه اشتغال، نمی‌شود قربانی بحران ناترازی انرژی شوند. اهمیت این بخش در ایجاد ارزش افزوده، اشتغال‌زایی، و توسعه پایدار ایجاب انجام می‌دهد که سیهست‌گذاران با رویکردی جامع و هدفمند، مدیریت بهینه مصرف انرژی و توسعه زیرساخت‌ها را در دستور کار قرار دهند. تنها با حمایت‌های هدفمند و برنامه‌ریزی دقیق، امکان دارد از نقش بی‌بدیل صنایع کوچک در اقتصاد کشور پاسداری و زمینه‌ساز رگردید اقتصادی پایدار گردید.انتهای پیام/