سکوی هوشمند یکپارچه مالی دولت؛ ابزاری برای شفافیت و کاهش فساد

- اخبار اقتصادی -به گزارش پول و تجارت، چندینی پیش رئیس مرکز تحول دیجیتال سازمان برنامه و قرار دارای بودجه کشور اعلام کرده قرار دارای بود که سکوی هوشمند یکپارچه مالی دولت (FMIS) براساس بند ب ماده 13 قانون برنامه هفتم و بند پ تبصره 5 قانون قرار دارای بودجه 1404 طراحی گردیده و هدف آن تخصیص درست قرار دارای بودجه، نظارت بر هزینه‌کرد و پرداخت به‌موقع به ذی‌نفعان نهایی هست.به بیان کرده وی تاکنون 80 درصد نسخه اولیه این سامانه با همکاری مرکز تحول دیجیتال و هوشمندسازی دولت عملیاتی گردیده و پس از تکمیل آزمایش‌های نهایی، به‌صورت گسترده راه‌اندازی خواهد گردید. اما سوال اولی که به وجود می‌آید این هست که کاربرد این سکو چیست و چه تاثیری در فرآیندهای اجرایی دولت خواهد دارای بود؟FMIS سکویی که به عنوان مغز هوشمند مالی دولت عمل انجام می‌دهد«سکوی هوشمند یکپارچه مالی دولت» یا همان سامانه FMIS (Financial Management Information System)، یک نظام جامع الکترونیکی هست که با هدف شفاف‌سازی، نظارت و یکپارچه‌سازی عملیات مالی دولت طراحی و پیاده‌سازی خواهد گردید.ماهیت این سامانه آن هست که کلیه جریان‌های مالی دولت (از برنامه‌ریزی قرار دارای بودجه‌ای تا تخصیص و پرداخت و نظارت بر اجرای آن) در یک بستر هوشمند و متمرکز ثبت، کنترل و ردیابی شوند. به این ترتیب، وابستگی به فرآیندهای دستی، جزیره‌ای و غیرشفاف کاهش یافته و امکان تحلیل دقیق تصمیمات مالی فراهم خواهد گردید.کارکردهای اصلی FMIS شامل مدیریت یکپارچه قرار دارای بودجه (از مرحله تدوین تا تخصیص و هزینه‌کرد)، نظارت بر پرداخت‌ها و دریافت‌ها (کنترل پرداخت به ذی‌نفع نهایی و حذف واسطه‌های غیرضروری)، حساب واحد خزانه (TSA) (تمرکز منابع مالی دولت در یک حساب اصلی و جلوگیری از پراکندگی حساب‌ها)، گزارش‌دهی و تحلیل لحظه‌ای (امکان دسترسی مدیران به داده‌های مالی به‌روز برای تصمیم‌گیری سریع‌تر) و افزایش شفافیت و مبارزه با فساد (ثبت دیجیتال کلیه تراکنش‌ها و ایجاد قابلیت حسابرسی آسان‌تر) هست.اهمیت FMIS در افزایش شفافیت مالی و کاهش فساد، ارتقای کارایی نظام قرار دارای بودجه‌ریزی و مدیریت منابع عمومی، امکان نظارت بر عملکرد دستگاه‌ها در هزینه‌کرد قرار دارای بودجه و پیش‌نیاز اصلاحات ساختاری در قرار دارای بودجه و نظام مالی کشور هست.به زبان ساده، FMIS را امکان دارد مغز دیجیتال مدیریت مالی دولت دانست که با اتصال دستگاه‌های اجرایی، خزانه‌داری و نهادهای نظارتی، جریان مالی کشور را شفاف و قابل پیگیری انجام می‌دهد.رد پای «چانه زنی ها» در کسری قرار دارای بودجه ایرانتخصیص صحیح، نظارت بر هزینه و پرداخت به ذی‌نفع نهایی؛ 3 آرزوی دیرینه نظام قرار دارای بودجه‌ریزی ایرانرضا باقری اصل رئیس مرکز تحول دیجیتال سازمان برنامه و قرار دارای بودجه در خصوص اهدافی که از اجرای این سکو دنبال خواهد گردید، بیان کرده قرار دارای بود که هدف نهایی تبدیل سازمان به نهادی به‌طور کامل دیجیتال با فرایندهای بدون کاغذ و بدون نیاز به عامل انسانی هست. دسترسی یکپارچه از طریق پنجره واحد، شفافیت داده‌ها با رویکرد داده باز و هستفاده از هوش مصنوعی در فرایندهای تصمیم‌گیری از دیگر اهداف این تحول هست.شامل اهداف دیگر ذکر گردیده برای این پلتفرم،تخصیص درست قرار دارای بودجه، نظارت بر هزینه‌کرد و پرداخت به‌موقع به ذی‌نفعان نهایی هست. در این مدل جدید، قرار دارای بودجه مستقیم به حساب دستگاه‌های اجرایی واریز نخواهد گردید، بلکه پس از تأیید سازمان برنامه و قرار دارای بودجه و خزانه، پرداخت به ذی‌نفع نهایی انجام خواهد گردید. این روش از سوءمدیریت مالی جلوگیری کرده و شفافیت را افزایش می‌دهد.لازم به ذکر هست، اهداف ذکر گردیده از اجرای این پلتفرم هوشمند جزو اصلاحاتی هست که نظام قرار دارای بودجه‌ریزی ایران حدود دو دهه چشم انتظار اجرای آن قرار دارای بود. سال‌ها هست که از ایجاد شفافیت بیشتر در قرار دارای بودجه و پروژه حساب واحد خزانه و پرداخت به ذی‌نفع نهایی صحبت خواهد گردید.طی سال‌های اخیر بخشی از این پروژه‌ها به صورت نسبی اجرایی گردیده هست. نمونه آن حساب واحد خزانه هست. این حساب به ابزار در اختیار دولت برای مدیریت مالی بهتر و پوشش موقت کسری قرار دارای بودجه تبدیل گردیده هست.در قرار دارای بودجه سال 1404 سازمان برنامه و قرار دارای بودجه تلاش کرد تا شفافیت بیشتری در ساختار قرار دارای بودجه از خود نشان دهد. با این وجود اصلاح ساختاری که از سال 1397 و در چارچوب دستور مقام معظم رهبری مورد توجه قرار گرفت تنها شفافیت را دنبال نانجام می‌دهد.حال باید دید که با اجرای کامل این سکو و تکمیل فرآیند اجرای آزمایشی آن آیا امکان داردیم شاهد تغییرات قابل  لمس در نظام قرار دارای بودجه‌ریزی کشور باشیم؟تکلیف قانون برنامه هفتم برای تخصیص اعتبار به صورت الکترونیکیبراساس ماده 13 قانون برنامه پنجساله هفتم توسعه، به منظور نظم بخشی و انسجام قرار دارای بودجه اقدامات باید انجام گیرد:الف – لایحه و مصوبه مجلس در خصوص قرار دارای بودجه سالانه کل کشور نمی‌شود واجد احکام غیر قرار دارای بودجه ای باگردید و نیز نمی‌شود منجر به اصلاح قوانین دائمی یا برنامه های پیشرفت شود.ب – سازمان مکلف هست با همکاری وزارت امور اقتصادی و دارایی و بانک مرکزی نسبت به ایجاد نظام یکپارچه و هوشمند مدیریت مالی دولت با رعایت ماده (30) قانون برنامه و قرار دارای بودجه کشور مصوب 10/12/1351 بر اساس ضوابط ذیل اقدام نماید:1– کلیه اعتبارات (اعم از اعتبارات هزینه ای و تملک دارایی های سرمایه ای) از محل منابع عمومی و اختصاصی در قالب اعتبار الکترونیکی به دستگاه اجرایی تخصیص می یابد. تضمین نقد شوندگی اعتبار توسط خزانه داری کل کشور در سقف تخصیص های ابلاغی انجام و تمام پرداخت های دولت از محل حساب پشتیبان حسابهای اعتباری توسط خزانه داری کل کشور در وجه ذی نفع نهائی واریز می شود.2– تمامی حسابهای بانکی فرعی دستگاههای اجرایی اعم از حسابهای عاملین ذی حساب و تنخواه گردان پرداخت در قالب حساب اعتباری ذیل حساب اعتباری اصلی دستگاه اجرایی تعریف و پرداخت آنها از محل حساب پشتیبان حساب اعتباری اصلی به ذی نفع نهائی انجام می شود.3– باقیمانده موجودی حساب اعتباری تملک دارایی سرمایه ای دستگاههای اجرایی در پایان سال مالی که تأمین آن توسط خزانه داری کل کشور انجام گردیده هست، به سال بعد منتقل می شود و خزانه داری کل کشور و دستگاههای اجرایی ذی ربط حداکثر تا شش ماه بعد اجازه پرداخت و مصرف آن را دارند.انتهای پیام/