تثبیت اقتصادی محور اصلی سیاست‌های بانک مرکزی؛ از هدایت اعتبارات به سمت تولید تا تقویت حکمرانی ریال

- اخبار اقتصادی -به گزارشخبرگزاری تسنیم، بانک مرکزی در دولت چهاردهم با اجرای سیهست تثبیت اقتصادی رویکرد جامعی شامل سیهست‌های پولی فعالانه، ثبات‌بخشی به بازار ارز، هدایت اعتبارات به سمت تولید و تقویت حکمرانی ریال برای کنترل تورم و نقدینگی در پیش گرفته هست. در این رهستا بانک مرکزی با هماهنگی بیشتر با سیهست‌های مالی و اصلاحات ساختاری در نظام بانکی و اقتصاد کلان به دنبال دستیابی به نتایج پایدار در این حوزه ههست. تداوم سیهست‌های کنونی به همراه کنترل رگردید نقدینگی به کاهش بیشتر تورم و بنابراین ثبات اقتصادی منجر می شود.سیهست تثبیت اقتصادیسیهست تثبیت اقتصادی به عنوان محور اصلی سیهست‌های بانک مرکزی ایران در سال 1404 معرفی گردیده هست. این سیهست با هدف کنترل تورم، ایجاد ثبات اقتصادی و تقویت تولید در دستور کار قرار دارد. این سیهست که توسط محمدرضا فرزین، رئیس کل بانک مرکزی ایران از دی ماه 1401 به بعد اجرایی گردید، یکی از محوری‌ترین برنامه‌های اقتصادی در دوران مدیریت او با هدف کنترل تورم، کاهش نوسانات بازار ارز و ایجاد ثبات در اقتصاد ایران طراحی گردید و ثبات بخشی به بازار ارز یکی از اهداف کلان سیهست هست. بانک مرکزی با تثبیتنرخ ارزدر بازار تجاری و تأمین ارز مورد نیاز برای کالاهای اساسی با نرخ ترجیحی (28,500 تومان) سعی در ایجاد ثبات در بازار دارد. در واقع آمارها نشان می دهد هرگاه بانک مرکزی از اجرای اصول سیهست تثبیت عدول کرده نوسان و جهش ارزی مانند بهمن ماه سال گذشته در بازار ارز اتفاق افتاده هست.براین اساس تجربه مقایسه‌ای با دوره‌های ناپایدار دوره‌هایی که هماهنگی و مدیریت مستمر وجود ندارای بود، نوسانات گردیدید و افزایش انتظارات تورمی رخ داد. تجربه دو سال گذشته نشان می‌دهد که پایداری و انسجام سیهست تثبیتنرخ ارز، کلید موفقیت در شرایط بحران و فشارهای بین‌المللی هست.مرور دستاوردهای سیهست تثبیتنرخ ارزدر دو سال گذشتهکنترل نوسانات کوتاه‌مدت بازار:نرخ ارزعمدتاً در محدوده پیش‌بینی‌گردیده باقی مانده و جهش‌های ناگهانی که امکان داردست بازار را دچار آشفتگی کند، مهار گردید. فعالان اقتصادی و واردکنندگان توانسته‌اند برنامه‌ریزی و معاملات خود را با اطمینان بیشتری انجام دهند.مدیریت انتظارات و کاهش هیجانات روانی:با شفافیت سیهست‌ها و مداخلات مستمر بانک مرکزی، انتظارات تورمی محدود گردیده و موج‌های هیجانی بازار کاهش یافته هست. این مسئله از رفتارهای سفته‌بازانه و افزایش تقاضای هیجانی جلوگیری کرده هست.حفظ ثبات اقتصادی و اجتماعی:تثبیتنرخ ارزکمک کرده تا تأثیر فشارهای خارجی و شوک‌های بین‌المللی بر اقتصاد و معیشت مردم کاهش یابد. تثبیتنرخ ارزنیز اعتماد فعالان اقتصادی و مردم را به سیهست‌گذاری اقتصادی افزایش داده هست.هماهنگی و فرماندهی واحد سیهست‌های پولی و ارزی:وجود یک مرجع تصمیم‌گیر هماهنگ باعث گردیده مداخلات بانک مرکزی هدفمند و مؤثر باگردید. هماهنگی با سایر نهادهای اقتصادی و سیاسی از تداخل یا تضاد در سیهست‌ها جلوگیری کرده هست.در همین رهستا در سال گذشته بیش از 66 میلیارد دلار ارز برای واردات کالاهای اساسی و نیازهای صنعتی تأمین گردید و در 5 ماهه ابتدایی سال جاری بیش از 22.5میلیارد دلار برای واردات ارز تامین گردیده هست.بر این مبنا بانک مرکزی قصد دارد در سال 1404 نیز سیهست تثبیتنرخ ارزرا ادامه دهد و بر کنترل تورم و رگردید نقدینگی متمرکز شود و برای  بهقرار دارای بود نظام تأمین ارز با اولویت‌بندی در تخصیص ارز و مذاکره برای خرید مستقیم از تولیدکنندگان به منظور کاهش هزینه‌ها اقدام کند.از مهمترین آثار این سیهست می توان به کاهش تورم دوازده‌ماهه از 47٫4 درصد در سال 1402 به 35٫8 درصد در سال 1403 اشاره کرد.نیز نرخ رگردید نقدینگی از 42٫8 درصد در سال 1400 به 24٫3 درصد در پایان سال 1402 کاهش یافت، هرچندین در سال 1403 به 29٫1 درصد افزایش یافت. از سویی تأمین ارز کالاهای اساسی و صنایع در رهستای پیش بینی پذیر کردن فعالیت های اقتصاد در زمان مناسب انجام گردید.کنترل تورمدر سال 1403 متأثر از تداوم اجرای سیهست تثبیت اقتصادی به منظور کنترل نقدینگی و ثبات در بازار ارز، نرخ تورم دوازده‌ماهه شاخص بهای کالاها و خدمات مصرفی به 35.8 درصد رسید که در مقایسه با نرخ تورم 47.4 درصدی سال 1402 کاهش 11.6 واحد درصدی را نشان می‌دهد. این موفقیت ناشی از اجرای سیهست تثبیت اقتصادی و کنترل رگردید نقدینگی قرار دارای بوده هست.بررسی روند تورم نقطه به نقطه شاخص بهای کالاها و خدمات مصرفی نشان می‌دهد که متأثر از سیهست‎های اتخاذ گردیده، تورم نقطه به نقطه در نیمه ابتدایی سال 1403 نسبتاً کنترل گردیده هست؛ اما به خاطر جو روانی حاصل از تنش‎های سیاسی و نظامی و متأثر از افزایشنرخ ارزدر نیمه دوم سال 1403، تورم نقطه به نقطه در سه ماه انتهای سال 1403 روندی به‌طور کامل صعودی دارای بوده هست؛ به طوری که از 33.8 درصد در آذرماه به 39.7 درصد در اسفندماه 1403 رسیده هست.لازم به ذکر هست که مطابق با برنامه پولی بانک مرکزی، تورم نقطه به نقطه هدف گذاری گردیده 20 درصد قرار دارای بوده هست. نیز، تورم شاخص بهای تولیدکننده که طی سال 1403 روندی به‌طور کامل نزولی دارای بوده، در دو ماه پایانی سال 1403 به واسطه تنش‎های سیاسی و نظامی در منطقه و اثر آن بر روی بازار ارز، صعودی گردیده هست.تورم نقطه به نقطه شاخص بهای تولیدکننده نیز که در اسفند 1402 معادل 27.7 درصد قرار دارای بود؛ در نیمه ابتدای سال 1403 روند نزولی دارای بود و در مهرماه به رقم 24.5 درصد رسید. اما، در ماه‎های بعد طی روند صعودی به 37.0 درصد در اسفندماه 1403 رسید که نسبت به اسفندماه 1402 به میزان 9.3 واحد درصد افزایش دارای بود.براساس جمع بندی انجام گردیده اهداف طراحی گردیده در این حوزه که برای فاصله زمانی فروردین 1403 لغایت اسفند ماه این سال طراحی گردیده قرار دارای بود به دلایلی چون افزایشنرخ ارزو متعاقب آن افزایش هزینه واردات کالاهای وارداتی ، تنش‎های سیاسی و منطقه‎ای و تداوم تحریم‌ها و افزایش نااطمینانی در بین فعالان اقتصادی کمی  از اهداف دور گردیده هست ولی با بازگشت آرامش سیاسی روند متغیرها به کانال هدف گذاری گردیده بازمی گردند.مدیریت انتظارات تورمیمدیریت انتظارات تورمی یکی از کلیدی‌ترین عوامل در کنترل تورم هست. بانک مرکزی عزم جدی برای کنترل تورم دارد و این  مهم شامل شفافیت در سیهست‌ها و ارتباط مؤثر با بازار هست.کنترل رگردید نقدینگیبانک مرکزی تمرکز ویژه‌ای بر کنترل رگردید نقدینگی به عنوان موتور اصلی تورم دارای بوده هست. این کار از طریق اصلاح ترازنامه بانک‌ها و اعمال ضوابط کنترل مقداری بر دارایی‌ها و بدهی‌های نظام بانکی انجام خواهد گردید . نیز، اجرای عملیات بازار باز و انتشار ابزارهای نوین سیهست پولی مانند اوراق ودیعه و اوراق مصون از تورم در دستور کار قرار دارد.هدف گذاری رگردید 2±23 درصدی نقدینگی برای پایان سال 1403 قرار دارای بود که براساس امار رگردید نقدینگی محقق گردیده  در پایان سال 1403 به رقم 29.1 درصد رسید که به میزان 4.1 واحد درصد بالاتر از رقم هدف گذاری گردیده قرار دارای بوده هستلازم به ذکر هست که طی سالهای اخیر به‌رغم توفیق در زمینه کنترل تورم و رگردید نقدینگی، به خاطر شوک­ها و رخدادهای مختلف داخلی و بین­المللی (ریسکهای سیاسی و وقوع جنگ) بانک مرکزی از برنامه پولی خود انحراف دارای بود. بانک مرکزی تلاش نمود تا با هموارسازی رگردید نقدینگی و کمک به تامین مالی دولت، بنگاه­ها و خانوارها، حمایت از تسهیلات قرض الحسنه ازدواج و فرزندآوری حمایتهای لازم را از فعالیتهای اقتصادی و خانوارها به عمل آورد.ثبات‌بخشی به بازار ارزثباتنرخ ارزیکی از محورهای اصلی سیهست‌های اقتصادی دولت قرار دارای بوده هست. بانک مرکزی با تدوین و اجرای مجدد "سیهست تثبیت اقتصادی"، تلاش کرده تا با کنترل مؤلفه‌های کلیدی تورمزا، زمینه کاهش نرخ تورم را فراهم کند . این شامل تثبیتنرخ ارزدر بازار ارز تجاری، تداوم تأمین کالاهای اساسی با ارز ترجیحی و مداخله هدفمند در بازار غیررسمی ارز خواهد گردید.هدایت اعتبارات به سمت تولیدبانک مرکزی برنامه‌های ویژه ای برای هدایت اعتبارات بانکی به سمت بخش تولید دارد. این شامل انتشار 250 هزار میلیارد تومان اوراق گواهی سپرده خاص برای بخش‌های صنعت و معدن و کشاورزی، و تأمین 485 هزار میلیارد تومان منابع برای سرمایه در گردش واحدهای تولیدی هست . نیز ایجاد بانک‌های توسعهای برای تأمین مالی پروژه‌های زیرساختی و کلان در دستور کار قرار دارد.تقویت حکمرانی ریالتقویت حکمرانی ریال از طریق توسعه سامانه‌های نظارتی، مبارزه با پولشویی و بهینه‌سازی سامانه‌های ارزی دنبال خواهد گردید. این اقدامات کمک شایانی به کنترل جریان‌های مالی و سرمایه ای مرتبط با بازارهای دارایی و جلوگیری از فرار سرمایه از مسیرهای غیررسمی می کند .بسته اجرایی تحول بانک مرکزیاین برنامه ذیل طرح ملی ثبات اقتصادی و مهار تورم از برنامه ملی بهقرار دارای بود رگردید، ثبات، پیشرفت و عدالت اجرایی می شود.برنامه ملی  بهقرار دارای بود رگردید، ثبات، پیشرفت و عدالت" در قالب 5 طرح ملی تحت عناوین رگردید تولید و اشتغال، ثبات اقتصادی و مهار تورم، طرح‌های پیشران، رفع ناترازی و معیشت پایدار (پوشش حمایتی و توانمندسازی اقشار آسیب‌پذیر) و در قالب 26 بسته اجرایی طراحی گردیده هست که بر اساس جداول ارسالی، بانک مرکزی ـ به عنوان رئیس کارگروه طرح ملی ثبات اقتصادی و مهار تورم ـ ، متولی سه بسته اجرایی تحت عناوین تحول نظام بانکی و رفع ناترازی نظام بانکی، تحول بانک مرکزی و اتصال به نظام پرداخت بین‌المللی تعیین گردیده و در سایر طرح‌های برنامه نیز با دستگاه‌های اجرایی همکاری دارد.بسته تحول بانک مرکزی توسط معاونت سیهستگذاری پولی تدوین گردید که مشتمل بر 12 بخش شامل تحلیل و آسیب‌شناسی وضع موجود، چشم‌انداز ادامه روند کنونی، تکالیف مرتبط با موضوع در قوانین و اسناد بالادستی (به ویژه قانون برنامه هفتم پیشرفت)، ترسیم وضع مطلوب، ارائه گزینه‌های سیهستی و تحولی موجود، تعیین گزینه سیهستی و تحولی منتخب، تطبیق گزینه منتخب با اصول ده‌گانه بازسازی اقتصادی، موانع و چالش‌های دستیابی به وضع مطلوب، الزامات و پیش‌نیازهای دستیابی به وضع مطلوب، تعیین اقدامات اجرایی مشخص با هدف نیل به وضع مطلوب، شبیه‌سازی تراز مالی اقشار جامعه قبل و بعد از سیهست هست.اجرای سیهست پولی در قالب عملیات بازار بازدر این رهستا در بستر انجام با هدف تنظیم نرخ سود بازار بین بانکی ریالی در محدوده دالان نرخ سود، تعداد سی و سه مرحله عملیات بازار باز  با موضع توافق بازخرید اوراق مالی اسلامی دولتی انجام گردید که بنابراین آن نرخ سود بازار بین‌بانکی ریالی در محدوده مدنظر سیهست‌گذار پولی حفظ و ثبات نسبی در بازار پول ایجاد گردید.افزایش حجم عملیات سیهست پولی (مشتمل بر عملیات بازار باز، تسهیلات قاعده‌مند و خطوط اعتباری در قالب ریپو بلندمدت)افزایش حجم عملیات سیهست پولی در سال‌های 1403 و 1404 به منظور کمک به مدیریت نقدینگی بانک‌ها، مدیریت نرخ سود بین بانکی در کانال 23 درصد و کمک به تقویت تقاضا برای فروش اوراق دولت قرار دارای بوده هست. نیز بخشی از افزایش آن در سال 1404 به خاطر مساعدت در شرایط ویژه ناشی از جنگ تحمیلی 12 روزه قرار دارای بوده هست.اقدامات بانک مرکزی در شرایط اضطرار ناشی از جنگ 12 روزهبانک مرکزی با هدف تحقق‌بخشی به اهدافی نظیر تامین و توزیع مطلوب و به موقع کالاهای اساسی، دارو و ارزاق عمومی نظر به شرایط اضطرار ناشی از جنگ 12 روزه به جهت تامین نیازهای مردم با دولت همکاری و همسویی لازم را دارای بوده هست. در این زمینه اقداماتی چون تأمین منابع مطالبات گندم‌کاران، تأمین تنخواه بابت هزینه‌های کالابرگ، تأمین تنخواه، تأمین یارانه دارویار ، تامین 2.5 درصد تنخواه گردان خزانه  اجرایی گردیده هست.انتهای پیام/