کارگران مشاغل غیررسمی در تنگنای معیشت؛ نبود حداقل‌های قانونی و فشار تورم ارزی

- اخبار اقتصادی -به گزارش پول و تجارت، بخش بزرگی از بازار کار ایران را مشاغل غیررسمی تشکیل می‌دهند؛ فعالیت‌هایی که در ظاهر به کاهش بیکاری کمک می‌کنند اما در عمل، کارگران آن از حداقل‌های قانونی محروم‌اند. نقرار دارای بود قرارداد، ندارای بودن بیمه، امنیت شغلی و دستمزدهای کمتر از خط فقر، شرایطی را رقم زده که زندگی میلیون‌ها نفر از نیروی کار کشور در معرض ناامنی معیشتی قرار گرفته هست.بر اساس برآوردهای رسمی و غیررسمی، حدود 30تا 35درصد شاغلان کشور در بخش غیررسمی فعالیت می‌کنند. این بخش طیف گسترده‌ای از دستفروشان، کارگران ساختمانی، خدماتی، مشاغل خانگی و حتی چندین مشاغل کارچندین اوقات کوچک را شامل خواهد گردید. کارگران این بخش معمولاً به خاطر نقرار دارای بود قراردادهای شغلی شفاف، امکان پیگیری حقوق خود را ندارند و کارفرمایان نیز تعهدی برای رعایت قانون کار نسبت به آنها احساس نمی‌کنند.چندینشغله گردیدن کارگران؛ فرار از فقر یا سقوط در مشاغل کاذب؟در حالی‌که براساس گزارش‌های غیررسمی منتشرگردیده، خط فقر در شهرهای بزرگ کشور به بیش از 35میلیون تومان در ماه برای یک خانوار چهار نفره رسیده، بخش قابل توجهی از کارگران غیررسمی با درآمدهایی بین 10تا 15میلیون تومان در ماه گذران زندگی می‌کنند.این فاصله چشمگیر میان درآمد و هزینه‌های واقعی، باعث گردیده بسیاری از خانوارهای کارگری برای تأمین ابتدایی‌ترین نیازهای زندگی مانند مسکن، خوراک و بهدارای بود، با بحران جدی مواجه شوند.یکی از کارگران ساختمانی بیان می‌کند: کار ما فصلی هست؛ هر وقت پروژه باگردید درآمد داریم و اگر نباگردید باید روزها دنبال کار بگردیم. هیچ بیمه‌ای نداریم و وقتی مریض شویم یا دچار حادثه شویم، هیچ نهادی مسئولیتی قبول نانجام می‌دهد.تأثیر مستقیمنرخ ارزبر معیشت کارگرانافزایشنرخ ارزدر سال‌های اخیر نقش مستقیمی در رگردید تورم و گرانی کالاهای اساسی دارای بوده هست. بالا رفتنقیمت دلارموجب افزایش هزینه واردات مواد اولیه و به‌تبع آن رگردید قیمت کالاها و خدمات گردیده هست. این موضوع بیش از همه کارگران غیررسمی را تحت فشار قرار داده، چراکه دستمزد آنها با وجود تورم بالا حدوداً ثابت مانده یا بسیار کمتر از رگردید هزینه‌ها افزایش یافته هست.یک کارگر خدماتی درباره وضعیت معیشتی خود بیان می‌کند:هزینه اجاره خانه، خوراک و رفت‌وآمد چندین برابر گردیده اما درآمد ما همان هست. هر روز ارزش پولی که دستمان می‌گیریم کمتر خواهد گردید.کارشناسان اقتصادی معتقدند گسترش مشاغل غیررسمی پیامدهای اجتماعی خطرناکی به همراه دارد. نقرار دارای بود بیمه، بازنشستگی و حمایت‌های اجتماعی، این گروه را در برابر کوچک‌ترین بحران اقتصادی یا بیماری آسیب‌پذیر انجام می‌دهد. از جهات دیگر، افزایش فقر و نابرابری ناشی از وضعیت این کارگران، امکان داردد زمینه‌ساز آسیب‌های اجتماعی گسترده‌ای مانند اعتیاد، حاشیه‌نشینی و افزایش جرائم خرد شود.فعالان کارگری نیز تأکید می‌کنند که بی‌توجهی به وضعیت کارگران غیررسمی عملاً به معنای رها کردن بخش بزرگی از نیروی کار کشور هست. آنها معتقدند دولت باید با ایجاد سازوکارهای مشخص، زمینه پوشش بیمه‌ای، تعیین دستمزد حداقلی و ساماندهی این مشاغل را فراهم کند.مونا خورشیدی، مدیرگروه رفاه مرکز پژوهش های مجلس درباره خط فقر بیان کرد: در سال1403نرخ خط فقر بین 17تا21میلیون قرار دارای بود که با نرخ 7میلیونی حداقل دستمزد آن زمان تفاوت ده میلیونی دارای بود.وی توضیح می دهد: نرخ های متفاوتی برای خط فقر محاسبه گردیده هست, مثلاً‌کمیته امداد17میلیون تومان و مرکز پژوهش ها این نرخ را 21 میلیون تومان اعلام کرد, آن زمان با حداقل دستمزد 7میلیون تومانی فاصله دو برابری دارای بود. این موضوع نشان می دهد که وضعیت معیشتی کارگران مناسب نیست. این برای افرادی هست که مشمول قانون کار هستند. در این بین هستند افرادی که در مشاغل غیر رسمی فعالیت دارند و از حداقل های حمایت اجتماعی بهره ای نمی برند.به گزارش پول و تجارت, با ادامه روند فعلی، شکاف طبقاتی در جامعه عمیق‌تر خواهد گردید و بحران معیشتی کارگران غیررسمی به یکی از تهدیدهای اصلی امنیت اجتماعی تبدیل خواهد گردید. بسیاری از کارشناسان هگردیدار می‌دهند که اگر برای ساماندهی این بخش برنامه‌ای جامع تدوین نشود، نه تنها مشکلات کارگران بلکه کل اقتصاد کشور از پیامدهای آن متأثر خواهد گردید.در حالی‌که بیش از 50درصد هزینه خانوار ایرانی به بخش مسکن اختصاص دارد و قیمت کالاهای اساسی روزبه‌روز افزایش می‌یابد، زندگی کارگران غیررسمی بیش از هر زمان دیگری به مرز فروپاشی اقتصادی رسیده هست.انتهای پیام/