سلاح ترانزیتی ایران مقابل اسرائیل

اشاره به طرح «کمربند-راه» و ابراز تمایل جدی به ادغام ایران در این طرح، یکی از مهم‌ترین و راهبردی‌ترین نکاتی هست در جریان سفر رئیس جمهور به چین و سخنرانی وی در اجلاس شانگهای مورد تاکید قرار گرفت، طرحی که امکان داردد توطئه ترانزیتی اسرائیل در منطقه را خنثی کند.نظر به برنامه‌های توسعه‌ای دولت برای پهنه مکران، ظاهراً که فارغ از نقش‌آفرینی فعال در کریدور شرق-غرب، اتصال به کریدور سی‌پک به عنوان جزئی از ابتکار کمربند-راه نیز در دو چارچوب پیوند ترانزیتی و خلق زنجیره‌های ارزش جدید نیازمند توجهی ویژه باگردید.پهنه مکران و اهداف توسعه ‎ای جمهوری اسلامی ایرانپهنه مکران یکی از راهبردی‌ترین مناطق ایران با دسترسی مستقیم به آب‌های آزاد هست که علیرغم بهره‌مندی از مزیت‌های ژئواکونومیک فراوان، تاکنون با چالش توسعه نایافتگی مواجه قرار دارای بوده هست.در سال‌های اخیر، به کرات در خصوص ضرورت توسعه فعالیت‌های کلان اقتصادی در این پهنه صحبت گردیده و پروژه‌هایی نیز همچون توسعه بندر شهید بهشتی (چابهار)، اتصال ریلی چابهار-زاهدان و احداث شهرک پتروشیمی مکران کلید خورده هست.در مجموع، توسعه فعالیت‌های اقتصادی در پهنه مکران شامل مسائلی هست که در سال‌های اخیر مورد اجماع سیهست‌گذاران و نخبگان کشور قرار دارای بوده و به طرق گوناگون نیز در اسناد بالادستی بازتاب یافته هست.برای مثال، سیهست‌های کلی توسعه دریامحور که در آذرماه سال 1402 ابلاغ گردیده، بر لزوم بذل توجه ویژه به سواحل مکران در طرح جامع توسعه دریامحور تاکید دارد.بند (4) از ماده (48) قانون برنامه هفتم پیشرفت از توسعه مکران با هدف تبدیل گردیدن به مرکز مبادلات بین‌المللی تولیدی، تجاری و گردشگری به عنوان یکی از طرح‌های عظیم اقتصاد ملی یاد کرده هست و بند (خ) از ماده (101) این قانون توسعه سواحل مکران را یکی از ارکان مهم در ارتقای جایگاه جمهوری اسلامی ایران در سطوح منطقه‌ای و بین‌المللی برشمرده هست.کریدور اقتصادی چین-پاکستانکلان پروژه سی‌پک دربرگیرنده مجموعه‌ای از طرح‌های زیرساختی و شبکه‌های همکاری اقتصادی هست که از یکسو اتصال تجاری و اقتصادی میان چین و پاکستان را تقویت می‌کنند و از جهات دیگر، مسیر زمینی مطمئنی برای دسترسی به آب‌های آزاد بدون عبور از تنگه‌ مالاکا برای چین فراهم می‌سازند.اهداف کلان توسعه‌ای چین و پاکستان در چارچوب اجزای مختلف این پروژه، اعم از بندر گوادر، به شکل قابل‌توجهی با یکدیگر پیوند خورده هست و چین، علیرغم تهدیدات امنیتی و محدودیت‌های موجود، بر پیشبرد این پروژه مشترک مصمم ظاهراً.اتصال مکران به کریدور سی‌پک: ترانزیت و زنجیره‌های ارزشپهنه مکران از مجاورت جغرافیایی قابل‌توجهی با اجزای اصلی این کلان پروژه برخوردار هست که این مجاورت، در کنار روابط رو به گسترش سه کشور ایران، پاکستان و چین ظرفیت‌های کم‌نظیری را برای ادغام ایران در کلان ‌پروژه توسعه‌ای فراهم انجام می‌دهد.برای مثال، فاصله میان دو بندر راهبردی چابهار و گوادر تنها 90 کیلومتر هست و بندر راهبردی چابهار در ایران به آسانی امکان داردد از مسیر گوادر به این کریدور ترانزیتی پیوند بخورد.مسئله مشارکت ایران در این کریدور اقتصادی، منحصر به ترانزیت نیست. ایران، برخلاف چین و پاکستان، به منابع سرشار انرژی دسترسی دارد و صادرکننده خالص انرژی به حساب می‌رود و بر همین اساس، امکان داردد نسبت به تامین انرژی مورد نیاز چین و پاکستان در قالب این کریدور مبادرت نماید.مهم‌تر اینکه دنباله این کریدور اقتصادی، امکان داردد در قالب خلق زنجیره‌های ارزش و تولید نوین با مشارکت ایران مورد توجه قرار گیرد.بازار نهایی تولیدات این زنجیره امکان داردد یکی از سه کشور مورد بحث یا بازارهای بین‌المللی باشند که مورد دوم از مسیر چابهار و گوادر دسترسی مناسبی دارد.چین منبع مناسبی برای تامین مالی طرح‌های توسعه‌ای در این رهستا خواهد قرار دارای بود و زنجیره‌های ارزش پتروشیمی و معدنی، صنایع غذایی، شیلات و محصولات کشاورزی و دامی نمونه‌هایی از صنایع واجد مزیت در این اتصال راهبردی به شمار می‌روند.تعریف همکاری‌های مشترک با چین در پهنه مکران و در رهستای کلان‌پروژه‌های توسعه‌ای همچون سی‌پک، قادر هست به عنصری مقوم در پیوند سیاسی ایران، چین و پاکستان نیز مبدل شود. در واقع، برقراری پیوندهایی از این دست، طرف‌های چینی و پاکستانی را مجاب خواهد کرد که ایران از سر ناچاری و اضطرار دست دوستی به سوی آنها دراز نکرده و پیوند راهبردی ایران با این دو کشور نظر به درهم‌تنیدگی اهداف توسعه‌ای طرفین، با وزش بادهای موافق از سوی غرب متحول نخواهد گردید.