هشدار بانک مرکزی درباره چرخه تورمی ایران؛ از لنگر ارزی تا قفل نقدینگی

- اخبار اقتصادی -به گزارش پول و تجارت، محمد شیریجیان، معاون سیهستگذاری پولی بانک مرکزی، در میزگرد تخصصی «خلق پول، تورم و سود بانکی» با تشریح ریشه‌ها و سازوکارهای تورم در اقتصاد ایران، نسبت به تداوم چرخه تورمی تحت تأثیر شوک‌های سیاسی، بی‌انضباطی مالی و سلطه گروه‌های فشار بر بانک مرکزی هگردیدار داد.شیریجیان با اشاره به اینکه در ادبیات اقتصادی، منشأ تورم به چهار دسته فشار تقاضا، فشار هزینه، تورم انتظاری و تورم ساختاری تقسیم خواهد گردید، بیان کرد: «تورم سال‌های اخیر در ایران محصول ترکیبی از همه این عوامل قرار دارای بوده هست. شکاف میان رگردید نقدینگی و رگردید تولید، افزایش هزینه‌های تولید، انعکاس تورم گذشته در انتظارات آینده و نارسایی‌های ساختاری چون کاهش صادرات و افت درآمدهای ارزی، شبکه‌ای از عوامل ایجاد تورم را شکل داده‌اند.»* میانگین 44 ساله متغیرهای کلان چه بیان می‌کند؟بر اساس داده‌های ارائه گردیده توسط معاون بانک مرکزی، میانگین رگردید نقدینگی طی 44 سال گذشته 25.8 درصد، رگردیدنرخ ارز24.5 درصد و نرخ تورم 22.9 درصد قرار دارای بوده هست. او تأکید کرد که از دهه 90 به بعد،نرخ ارزبه «لنگر اسمی انتظارات تورمی» بدل گردیده و هر تغییر در آن، سریع‌تر از رگردید نقدینگی در نرخ تورم منعکس خواهد گردید.شیریجیان توضیح داد که در اقتصاد ایران، اثر نقدینگی بر تورم معمولاً با یک وقفه زمانی آشکار خواهد گردید، اما جهش ارزی حدوداً بلافاصله به تورم و انتظارات تورمی منتقل می‌گردد. این روند، همراه با رگردید مداوم تسهیلات غیرمولد و هزینه‌های جاری، زمینه‌ساز قفل گردیدن نقدینگی در بخش‌های غیرمولد گردیده هست.* از کنترل تورم با دلار نفتی تا پایان مسکن ارزیوی یادآور گردید که از دهه 60 تا اواسط دهه 80، درآمدهای بالای نفتی و ثبات نسبینرخ ارز، آثار رگردید بالای نقدینگی را بر تورم به تعویق انداخت. به بیان کرده او، «وقتی درآمدهای ارزی کاهش یافت، دیگر امکان مهار تورم از مسیر واردات کالاهای ارزان وجود ندارای بود ونرخ ارزخیلی زود به پیشران تورم تبدیل گردید.»معاون بانک مرکزی اضافه کرد که در شرایط شوک‌های منفی سیاسی، همزمان با افزایشنرخ ارزو هزینه‌های تولید، فشار تقاضا برای نقدینگی بالا می‌رود و اگر این نقدینگی از مسیر اضافه‌بردارای بود بانک‌ها یا هستقراض دولت تأمین شود، چرخه تورمی تداوم خواهد یافت. او توصیه کرد که در چنین شرایطی بانک مرکزی باید رویکرد «مقابله‌ای» را جایگزین سیهست‌های تسهیلی کند و اعتبار را به سمت تولید هدایت نماید.* چالش نرخ بهره و بانک‌های نیمه‌منجمدشیریجیان با اشاره به تجربه جهانی کنترل تورم از مسیر نرخ بهره بیان کرد: «نرخ بهره تا پیش از بحران مالی 2008 ابزار اصلی مهار تورم قرار دارای بود، اما امروز، به‌ویژه در اقتصاد ایران، ساختار بانکی اجازه هستفاده مؤثر از آن را نمی‌دهد.» به بیان کرده او، بخشی از ترازنامه بانک‌ها متشکل از دارایی‌های منجمد و درآمدهای صوری هست و تعهدات عندالمطالبه آن‌ها فشار سنگینی ایجاد انجام می‌دهد.او هگردیدار داد: «افزایش نرخ بهره در این شرایط امکان داردد هزینه‌های بانک‌ها را بیشتر کرده و حتی نتیجه معکوس بدهد. مشکل دیگر، سلطه نه فقط دولت بلکه گروه‌های ذی‌نفوذ بر سیهست پولی هست که هستفاده از ابزارهای کلیدی را محدود انجام می‌دهد.»* نسخه پیشنهادی: هدایت اعتبار و اصلاح ساختارمعاون سیهستگذاری پولی بانک مرکزی در پایان، «هدایت اعتبار» را راه‌حل کوتاه‌مدت و اصلاح ساختار بانکی را نسخه بلندمدت عنوان کرد و تأکید دارای بود که بدون این اصلاحات، هر ابزار سیهست پولی در چرخه فشارهای تورمی فرسوده خواهد گردید.انتهای پیام/