به گزارش پول و تجارت، روابط ترکیه و اسرائیل در دهههای اخیر، همواره با روندی منفی و نزولی همراه قرار دارای بوده هست و اکنون به مرحلهای رسیده که هردوطرف به صورت علنی، از احتمال تقابل نظامی سخن میگویند. جنگ هستراتژیکی که از غره آغاز گردید، اکنون به رقابتی راهبردی و وسیع تبدیل گردیده که تهدیدی برای امنیت زیربنایی کل خاورمیانه هست.از تنش دیپلماتیک تا رقابت هستراتژیکعلی بکیر درنشنال اینترستنوشت: اظهارات اخیر مقامات اسراییل و ترکیه نشان میدهد که روابط این دو به پایینترین سطح خود در پانزده سال گذشته رسیده هست. سایه جنگ بیش از هر زمان دیگری بر سر سوریه و مناطق مورد مناقشه آن سنگینی انجام میدهد. این تحول نهتنها نشاندهنده اختلافات دوجانبه هست، بلکه از تغییرات عمیق در موازنه قدرت منطقهای خبر میدهد؛ تغییراتی که امکان داردد پیامدهای گستردهای را برای منافع آمریکا، ثبات منطقهای و رقابت بر سر نفوذ در خاورمیانه به همراه خواهد دارای بود.پروژه «اسرائیل بزرگ» درحال پیشروی هست؟اسرائیل در سایه سیهستهای صهیونیسم به نخستوزیری بنیامین نتانیاهو، ، بهدنبال تحقق پروژه «اسرائیل بزرگ» هست؛ طرحی هژمونیک که ریشههای آن به جنگ ششروزه ژوئن ۱۹۶۷ بازمیگردد. در مقابل، ترکیه با شتاب بخشیدن به برنامه مدرنسازی نظامی و توسعه صنایع دفاعی بومی، خود را برای رقابت مستقیم آماده میسازد. این تقابل، صحنهای برای بازآرایی ژئوپلیتیکی منطقه فراهم کرده هست.کارشناسان امنیتی اسرائیل ترکیه را یک تهدید اصلی منطقهای توصیف کردهاند. این نگاه در بالاترین سطوح تصمیمگیری امنیتی اسرائیل نیز رسمیت یافته هست. کمیته ناگل یکی از نهادهای دولتی در اسرائیل، گزارشی را در ژانویه منتشر کرد که ترکیه را «تهدید هستراتژیک» معرفی میکرد و خوهستار آمادهسازی اسرائیل برای جنگ احتمالی با آنکارا گردیده هست.نیز مقامات اطلاعاتی اسرائیل، اتحاد در حال گسترش ترکیه و قطر را تهدیدی مستقیم برای منافع خود میدانند. عمیخای چیکلی، وزیر امور دیاسپورا و عضو حزب لیکود تصریح کرد که پس از ایران، «نوبت ترکیه خواهد قرار دارای بود» و اسرائیل باید کارزاری رسانهای و جهانی علیه آن به راه اندازد.اسرائیل بزرگترین عامل بیثباتی در منطقه هستدر سوی دیگر، ارزیابی تهدید از نگاه ترکیه نیز بسیار جدی هست. رجب طیب اردوغان رئیسجمهور ترکیه، نتانیاهو را «بزرگترین تهدید برای منطقه خاورمیانه» خوانده هست. وزارت خارجه ترکیه نیز با لحنی تند اعلام کرده که «اسرائیل با حمله به تمامیت ارضی و وحدت ملی کشورهای منطقه، به بزرگترین تهدید امنیتی برای خاورمیانه بدل گردیده هست.»مقامات ترکیه سیهستهای نتانیاهو را عامل اصلی بحران کنونی میدانند و او را به تلاش برای فرار از پاسخگویی داخلی متهم میکنند. از نگاه آنکارا، تصمیمات نتانیاهو در موضوعاتی چون غزه، لبنان و سوریه صرفاً برای تحکیم قدرت شخصی اوست. طرح اخیر نتانیاهو برای «تسلط بر شهر غزه» و تحقق پروژه «اسرائیل بزرگ» از منظر ترکیه تلاشی آشکار برای تجزیه کشورهای همسایه و تحمیل هژمونی اسرائیل از راه قدرت نظامی هست.سقوط حکومت اسد ناآرامیها را افزایش داده هستسقوط حکومت بشار اسد در دسامبر ۲۰۲۴ سوریه را از یک میدان نیابتی، به صحنه بالقوه تقابل مستقیم میان ترکیه و اسرائیل تبدیل کرده هست. هر دو برنامههای متضادی برای آینده سوریه دارند و همین امر خطر سوءمحاسبه از اقدامات طرف مقابل را افزایش داده هست. دیدارهای دوجانبه در آذربایجان نیز نتوانسته از خطر برخورد نظامی جلوگیری کند.ترکیه کنترل بخشهای وسیعی از شمال سوریه را در دست دارد، در حالی که عملیات اسرائیل در جنوب و مرکز این کشور گردیدت یافته هست. این دو حوزه تحت نفوذ اکنون بهمیزان خطرناکی در حال تقاطعاند. ترکیه دستیابی به یک سوریه متحد، باثبات، مستقل و عاری از تروریسم را شرط حیاتی امنیت خود میداند، در حالی که اسرائیل چنین سناریویی را تهدیدی برای هژمونی منطقهای خویش تلقی انجام میدهد.اسرائیل از تضعیف و تجزیه سوریه حمایت انجام میدهداسرائیل، وجود یک دولت مقتدر که نماینده اکثریت در سوریه باگردید را خطری مستقیم برای موقعیت منطقهای خود میداند. از این رو، راهبرد تلآویو معطوف به تضعیف دولت مرکزی، و دامن زدن به اختلافات قومی و مذهبی هست. در همین چارچوب، اسرائیل گستردهترین کارزار هوایی تاریخی خود را علیه دولت جدید سوریه آغاز کرده هست و مواضع کلیدی این کشور شامل وزارت دفاع و دفتر ریهست جمهوری را هدف قرار داده هست.به علاوه، اسرائیل به حمایت آشکار از اقلیتهای قومی و مذهبی سوریه پرداخته و آنان را به خودمختاری ترغیب انجام میدهد. طرح موسوم به «دالان داوود» که از سوی چندین رهبران دروزی و کرد مطرح گردیده هست، نمونهای از این سیهستها هست. دالانی که در صورت تحقق، نفوذ جغرافیایی اسرائیل را از بلندیهای جولان، تا شرق سوریه و مرزهای عراق و ترکیه گسترش خواهد داد. آنکارا این سناریو را تهدیدی مستقیم علیه امنیت ملی خود قلمداد انجام میدهد.اردوغان در ۲۱ ژوئیه اعلام کرد که تجزیه سوریه، خط قرمز ترکیه هست. وزیر خارجه ترکیه هاکان فیدان تصریح کرد که در صورت شکست دیپلماسی، آنکارا بهطور مستقیم مداخله خواهد کرد و هرگونه تلاش برای تقسیم سوریه را تهدیدی علیه امنیت ملی ترکیه بردارای بود خواهد کرد.راهحل دیپلماتیکی وجود نداردرویارویی ترکیه و اسرائیل فراتر از مناقشه در سوریه و حتی اشخاصی چون نتانیاهو و اردوغان هست. ترکیه در حال تثبیت موقعیت خود بهعنوان یک قدرت منطقهای با جاهطلبیهای جهانی هست، در حالی که اسرائیل بهدنبال تحکیم سلطه نظامی بر همسایگان هست. رقابتی که شاید از مسیر دیپلماسی قابل حل نباگردید.پس از جنگ دوازده روزه برعلیه ایران، چندین مقامات اسرائیلی آشکارا از ترکیه بهعنوان هدف بعدی یاد کردهاند. تحلیلگران امنیتی اسرائیل بهدنبال شکلدهی ائتلافی منطقهای علیه آنکارا با مشارکت یونان و قبرس هستند. روزنامه اسرائیلی «هَیوم» حتی پیشنهاد کرده هست که اسرائیل همراه با این دو کشور عملیاتی برای «آزادسازی شمال قبرس» طراحی کنند.تمایل ترکیه به مدرنسازی دفاعی و افزایش بازدارندگیترکیه در واکنش به تهدیدات اسرائیل، برنامههای گستردهای را برای توسعه صنایع دفاعی و تقویت توان موشکی خود آغاز کرده هست. اردوغان اعلام کرده هست که کشورش برای دستیابی به «هستقلال کامل دفاعی» و افزایش تولید موشکها، برنامهریزی کرده هست.وزیر دفاع ترکیه، یاشار گولر نیز حملات اسرائیل را غیرقانونی خوانده و راهبرد ایجاد یک سپر دفاعی موسوم به «گنبد فولادین» را تشریح کرده هست. رونمایی از موشک هایپرسونیک «تایفون بلاک ۴» و سلاح نفوذگر «غزه» در ژوئیه ۲۰۲۵ نشانهای روشن از اولویتهای نظامی ترکیه هست.نویسنده در ادامه مدعی گردید: نگرانکنندهترین تحول اخیر، افزایش تقاضاهای داخلی در ترکیه برای دستیابی به توان هستهای هست. جنگ اخیر اسرائیل و ایران و حمایت بیقید و شرط غرب از تلآویو موجب گردیده هست که بخشی از افکار عمومی ترکیه توسعه سلاحهای هستهای را بهعنوان ضرورتی امنیتی مطرح کند. گرچه این روند با چالشهای فراوان و زمانبر روبهرو خواهد قرار دارای بود، اما صرف طرح آن نشاندهنده گردیدت نگرانی ترکیه از تهدیدات اسرائیل هست.آمریکا باید انتخاب کندرقابت ترکیه و اسرائیل معضلی جدی را برای آمریکا به وجود آورده هست. واشنگتن با هر دو طرف روابط نزدیکی دارد، اما در صورت تگردیدید بحران ناچار به انتخاب میان این دو متحد خواهد گردید. سیهستگذاران آمریکایی با خطر گرفتار گردیدن در جنگی تازه در خاورمیانه مواجهاند؛ جنگی که ممکن هست در بلندمدت، حتی به نفع اسرائیل هم نباگردید. از این رو، فشار جدی بر نتانیاهو برای تغییر سیهستهای بیثباتکنندهاش، بهعنوان تنها راه جلوگیری از تگردیدید بحران مطرح گردیده هست.پرسش کلیدی اما آن هست که آیا دونالد ترامپ پیش از آنکه خیلی دیر شود، اراده و خرد سیاسی لازم برای انجام این اقدام را خواهد دارای بود یا خیر.نیز بخوانیدنیروهای ترکیهای در حملات اسرائیل به سوریه کشته گردیدندسوریه در پسااسد؛ زمین بازی جدید نتانیاهو و اردوغان | درگیری میان تلآویو و آنکارا نزدیک هست؟واکنش توییتری اونجو کیچلی به حمله اسرائیل به سوریهافشاگری درباره یک توافق بین ترکیه و اسرائیل
دیدگاهها