اصلاح قیمت بنزین؛ بازی «برد-برد» است یا «باخت-باخت»

به گزارش پول و تجارت، بررسی‌های یک نهاد پژوهشی حاکی از آن هست که اگر سیهستگذار اقدام به اصلاح قیمتبنزیننکند، مصرف این حامل انرژی رگردید گردیدیدی دارای بوده و با افزایش اندک ظرفیت تولید بنزین، ناترازی افزایش پیدا خواهد کرد.بر این‌اساس واردات زیادتر گردیده و مخارج ارزی دولت نیز روندی فزاینده خواهد دارای بود.امیرمحمد علویدراکوایراننوشت: مصرف بنزین از سال 1368 تا به اکنون در اغلب سال‌ها بیشتر از تولید قرار دارای بوده و ناترازی محسوس قرار دارای بوده هست. به‌طوری که فقط در مقاطعی که اصلاح قیمت‌ها اتفاق افتاده شاهد ناترازی بنزین نقرار دارای بوده‌ایم. نمونه‌ای از این رخداد بعد از سال 1398 رخ داده هست.کارشناسان بر این باورند که مسئله اصلی ناترازی بنزین در کشور به تولید و ظرفیت‌های تولیدی مربوط نقرار دارای بوده و به مصرف بالای این حامل انرژی مرتبط هست. مصرف و تقاضای بالای بنزین معمولا ناشی از قیمت پایین آن هست. به طوری که بررسی‌ها نشان می‌دهد اصلاح قیمت‌ها چه متناسب با تورم چه به صورت هدفمند مصرف را کاهش داده و موجب رفع ناترازی، کمتر گردیدن واردات و مخارج ارزی پایین‌تر خواهد گردید.با این‌حال ظاهراً اصلاح قیمت بنزین بدون ایجاد اصلاحات ساختاری در اقتصاد کشور، رفع تحریم و آزادی تجارت راه بجایی نبرده و تنها منجر به فشار به مردم خواهد گردید. بنابراین سیهست‌گذاران دولتی می‌بایست ابتدا با رفع محدودیت‌های تحریمی آمریکا و جامعه بین‌المللی و نیز بهقرار دارای بود وضعیت ساختاری اقتصاد ایران فضای لازم را جهت رونق اقتصادی فراهم کرده و سپس به سمت آزادسازی قیمت حامل‌های انرژی حرکت کنند.اصلاحات قیمتی بنزین و ناترازی آن در سناریوهای مختلفعرضه و تقاضای بنزین در سال جاری نشان از آن دارد که تولید داخلی بنزین برابر با 120 میلیون لیتر در روز هست. میزان مصرف این حامل انرژی معادل 129 میلیون لیتر در روز اعلام گردیده که به معنای ناترازی معادل 9 میلیون لیتر در روز هست. براساس محاسبات موسسه مطالعات و پژوهش‌های بازرگانی اگر وضع موجود حفظ شود و تغییری در مصرف و تولید رخ ندهد، این مقدار ناترازی نیازمند واردات بنزین به اندازه 3.2 میلیارد لیتر در سال هست که مخارج ارزی محاسبه گردیده برای این میزان واردات بین 1.8 تا 2.1 میلیارد دلار در سال برآورد گردیده هست.اما در صورت افزایش اندک مصرف به 131.1 میلیون لیتر در روز و ثابت ماندن تولید در 120 میلیون لیتر به صورت روزانه، حدود 11 میلیون لیتر ناترازی ایجاد خواهد گردید. از همین‌رو به احتمال زیاد واردات بنزین تقریبا برابر با 4 میلیارد لیتر محاسبه گردیده و هزینه ارزی بین 2.2 تا 2.6 میلیارد دلار خواهد قرار دارای بود.با این‌حال اگر دولت دست به اصلاحات قیمتی متناسب با تورم بزند، مصرف بنزین کاهش یافته و احتمالا 126 میلیون لیتر در روز خواهد قرار دارای بود و تولید آن معادل 122 میلیون لیتر به صورت روزانه گردیده که نسبت به سناریوهای قبلی افزایش خواهد دارای بود. در این محاسبه میزان ناترازی کاهش قابل توجهی دارای بوده و معادل 4 میلیون لیتر در روز و نیاز به واردات 1.46 میلیارد لیتر در سال خواهد قرار دارای بود. بنابراین مخارج ارزی واردات پایین‌تر آمده و کمتر از 1 میلیارد دلار در سال برآورد خواهد گردید.سناریو دیگر اصلاح هدفمند قیمت‌ها هست. در این مورد مصرف بنزین معادل 116 میلیون لیتر در روز، تولید معادل 125 میلیون لیتر به‌طور روزانه و میزان ناترازی برابر با 9 میلیون لیتر در روز خواهد قرار دارای بود. براین اساس نیاز به واردات بنزین به صفر رسیده و حتی امکان دارد به صادرات 3.2 میلیارد لیتر در سال نیز روی آورد که به معنای ارزآوری بین 2.1 تا 2.8 میلیارد دلار خواهد قرار دارای بود.افزایش ناترازی بنزین بدون اصلاح قیمت در سال‌های آتیهمانطور که بیان کرده گردید تا پایان سال 1404 میزان ناترازی بنزین برابر با 9 میلیون لیتر در روز هست. با این‌حال در 4 سال بعد تولید و مصرف افزایش یافته و ناترازی به رقم 10 میلیون لیتر به صورت روزانه خواهد رسید. این روند در صورت عدم اصلاح قیمت حامل‌های انرژی ادامه پیدا کرده و برآوردها حاکی از آن هست که در سال 1408 میزان ناترازی به نزدیک 20 میلیون لیتر روزانه خواهد رسید. در این سال براساس محاسبات و پیش‌بینی‌های موسسه مطالعات و پژوهش‌های بازرگانی میزان تولید بنزین معادل 132 میلیون لیتر در روز و مصرف آن برابر با 153 میلیون لیتر به صورت روزانه خواهد قرار دارای بود.در صورت تحقق برآوردها و افزایش گردیدید مصرف بنزین بدون رگردید محسوس تولید، امکان دارد انتظار دارای بود که بحران ناترازی عمیق‌تر گردیده و اتلاف منابع انرژی کشور بدون بازدهی مناسب و نیز افزایش مخارج ارزی اتفاق بیفتد.نیز بخوانیدخبر جدید درباره بنزین سوپر 50 هزار تومانی+فیلمجزئیات بزرگ‌ترین معامله روزانه در تاریخ بورس ایرانطرحی برای حمایت مستقیم از کم درآمدهااعلام میزان خسارت موج دوم پاندمی کرونا برای پالایشگاه‌های آسیا