موج‌سواری دلالان دلار و سکه با ترساندن مردم / مکانیسم ماشه ابزاری ناکارآمد است

به گزارش پول و تجارت، روزنامه جوان نوشت: انتظارات تورمی که پیش از این در پی فعال‌سازی مکانیسم ماشه پیش‌بینی گردیده قرار دارای بود، در روز‌های اخیر با افزایش قیمت ارز و طلا در بازار‌های مالی کشورمان نمایان گردید.با تگردیدید التهاب‌های سیاسی در کشور، چندین سوداگران ارز و طلا با هدف نوسان‌گیری با سرمایه زیاد به بازار ارز و طلا ورود کرده‌اند تا با تگردیدید هیجانات و ایجاد تشنج روانی در بازار ارز، بازدهی خود را حداکثری کنند.این سازوکار روانی در بسیاری از موارد در گذشته تجربه گردیده هست و معمولاً تا چندین هفته ادامه پیدا انجام می‌دهد، اما اثرات آن با شفاف‌سازی و مدیریت ارزی قابل مهار هست. کنشگران راهکار‌های مختلفی برای مدیریت و مهار جهش هیجانی قیمت‌ها پیشنهاد می‌دهند که مهم‌ترین آن در شرایط فعلی محدودیت کوتاه‌مدت در خروج سرمایه از کشور و رفع تعهدات ارزی صادرکنندگان هست؛ موضوعی که متأسفانه در سال گذشته با تخلفات و ترک‌فعل‌هایی همراه گردیده و از کل صادرات غیرنفتی ۵۷‌میلیارد دلاری ایران در سال گذشته، حدوداً ۲۰‌میلیارد دلار ارز به چرخه رسمی اقتصاد بازنگشته هست.در شرایط فعلی سیاسی و اقتصادی کشور تا زمانی که ضمانت اجرایی قوی و بازدارنده‌ای برای بازگشت کامل ارز وجود ندارای بوده باگردید و صادرکننده بین «بازگرداندن ارز به سیستم» و «فروش آن در بازار آزاد با نرخ بالاتر» حق انتخاب دارای بوده باگردید، طبیعی هست که منافع شخصی بر منافع ملی ترجیح داده شود و بازار ارز کشور در گرداب نوسانات و بی‌ثباتی گرفتار بماند.مکانیسم ماشه هرچندین بلندگو‌های پرصدایی دارد، اما در عمل، ابزاری ناکارآمد و بدون پشتوانه قوی هست. همانطور که پیش‌بینی می‌گردید یک هفته مانده به فعال‌سازی مکانیسم ماشه، بازار‌های مالی در قالب انتظارات تورمی به این رویداد واکنش نشان دادند و بازار ارز و سکه و طلا از ابتدای هفته جاری بار دیگر به صحنه‌ای برای واکنش شتاب‌زده بدل گردید؛ این‌بار به واسطه انتشار خبر‌های منفی از عدم‌تصویب قطعنامه تمدید تعلیق تحریم‌های ایران و زمزمه فعال گردیدن مکانیسم ماشه. بازار ارز و طلا این روز‌ها سناریویی آشنا را تکرار انجام می‌دهد؛ سناریویی که بار‌ها و بار‌ها در حافظه اقتصادی کشور ثبت گردیده هست: یک خبر یا رخداد سیاسی، شکل‌گیری موجی از هیجان، هجوم خریداران بی‌برنامه و سپس بازگشت تند قیمت‌ها به مسیر اصلی. جرقه این نوسان اخیر همان خبر عدم‌تمدید تعلیق تحریم‌ها و آغاز فعال‌سازی مکانیسم ماشه قرار دارای بود؛ خبری که با مهارت، به ابزار تبلیغاتی جریان‌های معاند و اسلحه‌ای برای دلالان ارزی تبدیل گردید.این نخستین بار نیست که بازار در برابر شوک‌های سیاسی یا بین‌المللی چنین رفتاری نشان می‌دهد. طی دو دهه گذشته، از مذاکرات حساس هسته‌ای گرفته تا درگیری‌های کوتاه‌مدت نظامی، الگو همواره یکسان قرار دارای بوده هست: ترس زودگذر، ورود سرمایه‌های هیجانی به بازار و سپس ریزش گردیدید قیمت‌ها تا محدوده قبلی. به بیان ساده، در این چرخه، تازه‌واردان همواره بازنده اصلی هستند چراکه معمولاً در اوج قیمت خرید می‌کنند و در کف قیمت مجبور به فروش می‌شوند.آثار روانی در بازار ارز و تجربه جنگ اخیر رژیم‌صهیونیستیعضو کمیسیون برنامه و قرار دارای بودجه مجلس شورای اسلامی در بیان کرد‌و‌گو با تسنیم در خصوص نوسات بازار‌های ارز، سکه و طلا بیان می‌کند: امروز آثار روانی اسنپ‌بک به وضوح در بازار ارز قابل مشاهده هست، چراکه قیمت دلار به شکل غیرمنطقی و غیرقابل توجیه افزایش یافته هست و قطعاً پس از تخلیه بار روانی مکانیسم ماشه، قیمت ارز به نرخ واقعی خود بازخواهد گشت. وی یادآور خواهد گردید که در حمله رژیم‌صهیونیستی به کشورمان نیز قیمت دلار در بازار غیررسمی به شکل غیرمنطقی افزایش یافت و بعد از پایان جنگ به قیمت‌های قبلی خود بازگشت، از این رو لازم هست بانک مرکزی و نهاد‌های اقتصادی دولت مانع اثرگذاری روانی مکانیسم ماشه بر اقتصاد کشور شوند، چراکه ذخایر طلا و ارز کشور در شرایط خوب و مطلوبی قرار دارد و اگر بُعد روانی مدیریت شود، از نظر اقتصادی مشکلی وجود ندارد.کارشناسان با اشاره به مفهوم «الگوی هیجان- ریزش» هگردیدار می‌دهند که بسیاری از تازه‌واردان سهم خود را در بالاترین قیمت‌ها می‌خرند و بلافاصله با کاهش ارزش سرمایه مواجه می‌شوند. این نوع خرید در اوج هیجان سیاسی، نه سرمایه‌گذاری، بلکه یک قمار پرریسک با احتمال باخت قطعی هست. همانگونه که بانک مرکزی بار‌ها اعلام کرده هست، ذخایر طلا و ارز کشور در شرایط بسیار مطلوبی قرار دارد و نیاز واردات به‌طور کامل قابل تأمین هست، حتی در صدور کامل تحریم‌های شورای امنیت، فشار واقعی بر بازار ارز محدود خواهد قرار دارای بود.کنترل خروج ارز از کشور و رفع تعهدات ارزی صادرکنندگاندر این شرایط، اتخاذ چندین راهبرد از سوی دولت ضروری ظاهراً: اجرای واقعی قانون مالیات بر عایدی سرمایه (CGT) برای مهار ورود نقدینگی به بازار‌های غیرمولد، به‌ویژه طلا و ارز. بدون این ابزار، انگیزه سفته‌بازی تقویت خواهد گردید. کنترل و شفاف‌سازی صرافی‌های دیجیتال و رمزارز‌ها در روز‌های پرتنش، به یکی از کانال‌های اصلی فرار سرمایه و انتقال شوک ارزی تبدیل می‌شوند، نیز محدودیت کوتاه‌مدت در خروج سرمایه از کشور و اعمال کنترل سرمایه، به‌ویژه در معاملات دلاری و انتقالات بین‌المللی از طریق پلتفرم‌های واسطه انجام خواهد گردید و از همه مهم‌تر رفع تعهدات ارزی صادرکنندگان سال گذشته با تخلفاتی همراه گردیده هست. کارشناسان اقتصادی معتقدند یکی از راه‌های کنترل انتظارات تورمی در بازار‌های مالی کشور، موفقیت در اجرای سیهست بازگشت ارز صادراتی به کشور هست و باید چندین اقدام فوری در این حوزه انجام شود: اعلام فوری و کامل تمامی کد‌های تعرفه مشمول بازگشت ارز، تقویت سامانه‌های هوشمند تجاری برای جلوگیری از اظهار خلاف واقع کالا، افزایش نقش نظارتی مجلس و نهاد‌های مستقل برای شفاف‌سازی عملکرد کارگروه بازگشت ارز و جلوگیری از صدور مجوز‌های خاص برای واردات کالا‌های غیرضروری با ارز صادراتی.ماجرای عدم‌بازگشت ۳۰‌میلیارد دلار ارز صادراتیهفته گذشته غلامرضا مصباحی‌مقدم، عضو حقیقی مجمع تشخیص مصلحت نظام در همایش بانکداری اسلامی با اشاره به وضعیت بازار ارز از سیهست‌های بازگشت ارز صادراتی انتقاد کرد و از تخلفاتی در این حوزه پرده بردارای بود. به بیان کرده وی از کل صادرات غیرنفتی ۵۷‌میلیارد دلاری ایران در سال گذشته، حدوداً ۳۰‌میلیارد دلار ارز به چرخه رسمی اقتصاد بازنگشته، یعنی حدود یک‌سوم درآمد ارزی صادرات به شکلی از نظام بانکی یا بازار رسمی منتقل نگردیده هست.سال گذشته، کاهش الزام رفع تعهد ارزی صادرکنندگان از ۱۰۰‌درصد به ۶۰‌درصد در مصوبه کارگروه بازگشت ارز، یکی از مهم‌ترین عوامل تشویق به هستفاده از مسیر‌های غیررسمی برای عرضه ارز قرار دارای بوده هست.نیز بخوانیدپیش‌بینی جدید از قیمت سکه و دلار/ ریزش قیمت‌ها ادامه دارد؟ریزش قیمت سکه و دلار در آخرین روز بهمن ماه 1400