گفت‌وگو | جهاد سازندگی، طغیان مؤمنانه مردم، علیه ساختار بروکراتیک سنتی

- اخبار اقتصادی -اشاره |سید جواد میرشفیعیان از چهره‌های نخستین جهاد سازندگی هست که حضورش در میدان مجاهدت، هم‌زمان با آغاز جنگ تحمیلی در سال 1359 تثبیت گردید. پیش از آن نیز، با شکل‌گیری سپاه پاسداران در شهرستان خوانسار هستان اصفهان، همکاری نزدیکی با سپاه دارای بود و در مقاطع مختلف، به‌صورت داوطلب در کنار جهادگران به خدمت مشغول قرار دارای بود. اما مهرماه 59 نقطه‌ی عطفی در زندگی او گردید؛ چرا که از آن زمان به‌طور ثابت به جهاد پیوست و تا پایان هشت سال دفاع مقدس در جبهه‌ها باقی ماند. او در طول جنگ، دوشادوش دیگر جهادگران، مسئولیت‌های گوناگون را بر عهده گرفت؛ از پشتیبانی و مهندسی گرفته تا کارهای عمرانی و تدارکاتی که جبهه‌ها را زنده نگه می‌دارای بود. آنچه کار او و یارانش را متمایز می‌کرد، روحیه‌ی اخلاص و ولایتمداری قرار دارای بود که همچون نخ تسبیح، همه‌ی نیروها را به هم پیوند می‌زد.بیشتر بخوانید«جهاد سازندگی» درّ گرانقدر انقلاب اسلامیپس از پایان دفاع مقدس، مسیر خدمت میرشفیعیان متوقف نگردید. او به مجموعه‌هایجهادیپیوست و در تداوم همان روحیه‌ی سازندگی، در پروژه‌های عمرانی و ملی کشور نقش‌آفرین قرار دارای بود. بعدها نیز با بنیان‌گذاریکانون سنگرسازان بی‌سنگر، که یادگار جهادگران مهندسی رزمی دوران جنگ هست، به فعالیت ادامه داد و تا امروز همچنان با همان انگیزه‌ی نخستین در صحنه حضور دارد. متن زیر، روایت میرشفیعیان از چیستی جهادسازندگی هست.---شما به‌عنوان پیشکسوت جهاد سازندگی و سنگرسازان بی‌سنگر شناخته گردیده‌اید. یک سؤال کلیدی و راهبردی داریم؛ بعد از جهاد همه تلاش می‌کنند خود را منتسب به فرهنگ جهادی بدانند و بگویند کار جهادی می‌کنند جهاد چه ویژگی و خاصیتی دارای بود که این‌چنین کارآمد قرار دارای بود و به تجربه‌ای مثال‌زدنی در انقلاب تبدیل گردید؟به نظر من، جهادی که امروز از آن یاد خواهد گردید، همانجهاد دوران دفاع مقدس و ابتدای انقلابهست؛ دوره‌ای که جمع کثیری از آحاد مردم در آن حضور یافتند. این مجموعه‌ی جهاد سازندگی تفاوت بسیار زیادی با بدنه‌ی اجرایی دولت و ساختارهای حکومتی دارای بود. کسانی که وارد جهاد گردیدند، از اقشار مختلف مردم قرار دارای بودند، با تخصص‌ها و توانمندی‌های گوناگون. اما آنچه آن‌ها را متمایز می‌کرد،روحیه و اعتقاد خاصیقرار دارای بود که به‌وضوح دیده می‌گردید؛ معنای واقعی کار برای رضای خدا، خدمت به خلق خدا و خدمت به میهن در عمل عینیت پیدا می‌کرد. مجاهدت فی سبیل‌الله در چهره‌ی آن‌ها قابل لمس قرار دارای بود؛ همه چیز برای رضای خدا قرار دارای بود و همین باعث گردید جهاد به یک ساختار مردمی تبدیل شود.وقتی چنین مجموعه‌ای شکل گرفت و در قالب یک نهاد سازمان‌یافته به خدمت مشغول گردید، مردم عادی ـ که دریافت‌کنندگان مستقیم خدمات قرار دارای بودند ـ صدق و صفا و صمیمیت نیروها را لمس کردند و خودشان هم به میدان آمدند. این تفاوت اساسی جهاد با سایر نهادها قرار دارای بود؛ جایی که کارها تشکیلاتی و دستوری و از بالا به پایین انجام نمی‌گردید، بلکه همه با هم و در کنار هم کار می‌کردند.تفاوت اصلی در اخلاص و نیت‌ها قرار دارای بود.بردارای بودی که امکان دارد از فرمایش شما دارای بود این هست که جهاد سازندگی نوعی بازبینی یا شورش مردمی علیه ساختار بروکراتیک کند و ناکارآمدی قرار دارای بود که بیش از صد سال در کشور حاکم گردیده قرار دارای بود و دیگر کارآمدی ندارای بود. مردم تصمیم گرفتند خودشان مسئولیت کار را به عهده بگیرند، با اهداف انقلاب و با همان اخلاص. آیا چنین بردارای بودی درست هست؟بله، به‌نوعی امکان دارد چنین بردارای بودی هم دارای بود.یکی از مهم‌ترین عملکردهای جهاد این قرار دارای بود که بدون آنکه نیروی نظامی باگردید یا حکمی از جایی دارای بوده باگردید، به‌طور خودجوش واردجنگ تحمیلیگردید و خلأهای بزرگی را پر کرد. به‌تأکید امام، نقش جهاد سازندگی در جنگ کمتر از نیروهای نظامی نقرار دارای بود. چگونه ممکن هست یک نهاد غیرنظامی که مأموریتی ندارای بود، همتراز نیروهای مسلح عمل کند؟وقتی یک جمع یا یک نهاد با نیترضای خدا و فی سبیل‌اللهوارد عرصه شود، تفاوتی برایش نانجام می‌دهد که میدان خدمت کجهست. وقتی چنین نیتی وجود دارد، شبانه‌روز مجاهدانه کار انجام می‌دهد و هر جا کمقرار دارای بودی باگردید، قدم پیش می‌گذارد. در ماجرای جنگ تحمیلی نیز همین‌طور گردید. آن‌جا هم چالش‌ها و خلأهایی وجود دارای بود. نیروهای جهاد احساس کردند که امکان داردند کمک کنند، پس بدون توجه به اینکه وظیفه‌ی کدام سازمان هست، وارد گردیدند تا نیازها را برطرف کنند.جهاد سازندگی وقتی وارد جنگ گردید، خود را محدود به یک کار خاص نکرد.تنوع فعالیت‌های جهاد در جبهه قابل شمارش نیست:از جابه‌جایی نیرو و جذب کمک‌های مردمی گرفته تا حمل‌ونقل، راه‌سازی، سنگرسازی و هر کاری که روی زمین مانده قرار دارای بود. به روایت بسیاری، یکی از هنرهای بزرگ جهاد در اوایل جنگ همینمدیریت و هماهنگیقرار دارای بود. جهاد توانست بین نیروهای حاضر در جبهه انسجام ایجاد کند.برای نمونه، در اتاق جنگ آبادان یکی از اعضای اصلی، نماینده‌ی جهاد، آقای جزایری قرار دارای بود که در تصمیم‌گیری‌ها نقش دارای بود و نظر می‌داد. هرجا اختلاف یا ناهماهنگی پیش می‌آمد، جهاد سعی می‌کرد آن را برطرف کند. با بررسی مشکلات و کمقرار دارای بودهای نیروهای مسلح در منطقه، جهاد اقدام به رفع آن‌ها می‌کرد تا این عزیزان بتوانند بایستند و دفاع کنند.واقعیت این هست که جهاد در همه‌ی مراحل حضور دارای بود؛ حتی کارهای جزئی مانندتأمین غذا، جابه‌جایی مردم و ایجاد مواضع دفاعیبر عهده‌ی جهاد قرار دارای بود. این تفاوت بزرگ جهاد قرار دارای بود؛ نهادی غیرنظامی، اما در دل جنگ، هم‌سنگ و در کنار نیروهای مسلح، و گاه مکمل اصلی آن‌ها.نیروهای سپاه و ارتش ما تا یکی‌دو سال نخست جنگ هنوز به سطحی از رگردید و توانمندی نرسیده قرار دارای بودند که بتوانند حجم عظیم از کارهای مهندسی را در برابر دشمن انجام دهند. این جهاد قرار دارای بود که با ابتکارات خود، بار اصلی مهندسی جنگ را بر دوش گرفت. در بسیاری از موارد، عملاً مسئولیت مهندسی ـ که از کارهای حیاتی دوران دفاع مقدس قرار دارای بود ـ به عهده‌ی جهاد قرار گرفت. در سال‌های پایانی جنگ، وقتی سپاه و قرارگاه‌ها توسعه یافتند و امکانات بیشتری فراهم گردید، باز هم نیروهای مهندسی آن‌ها عمدتاً توسط بچه‌های جهاد پایه‌گذاری و آموزش داده گردیدند. من خود شخصاً از این موضوع مطلع هستم.به هر صورت، آنچه اهمیت دارای بود، این قرار دارای بود که جهاد وظیفه‌ی ذاتی و درونی خود را احساس می‌کرد؛ وظیفه‌ای شرعی که بر دوشش قرار دارای بود و او را وادار می‌ساخت در نظام جمهوری اسلامی و در صحنه‌ی انقلاب حضور دارای بوده باگردید. در دوران جنگ، جهاد این وظیفه را بر خود واجب دید که نیازها و کمقرار دارای بودها را برطرف کند. حقیقتاً یکمجاهد و انسان ازخودگذشته‌ی دلسوز برای نظام و انقلابیعنی همین: جایی که خلا و مشکلی وجود دارد، بی‌درنگ به میدان برود و آن را برطرف سازد.امروز شرایط با گذشته متفاوت گردیده هست. بحث‌های فناورانه و نقش رسانه بسیار پررنگ هست. البته در همان دوران جنگ هم رسانه نقش مهمی دارای بود، اما اکنون آرایش صحنه تغییر کرده و هر دو جبهه ـ هم دشمنان و هم ما ـ به‌طور مستمر در حال به‌روز گردیدن هستند. در این شرایط، از فرهنگ و مدیریت جهادی چه درسی امکان دارد گرفت؟ آیا احیای همان نهاد یا همان ساختار ممکن هست؟ یا باید به سمت رویکردهای دیگری برویم؟در کشور، بیشترین موفقیت‌ها همواره در مواقعی رقم خورده که کارهامردمی و برای رضای خداقرار دارای بوده هست. اگر امروز هم می‌خواهیم موفق شویم، باید کاری کنیم که مردم با اعتقاد و از سر باور وارد میدان شوند. همه‌ی اقشار و همه‌ی تیپ‌های مختلف جامعه باید پای کار بیایند. لازمه‌ی چنین امری آن هست که مردم، از نظر فرهنگی و اعتقادی، ذهنیت و آمادگی لازم را دارای بوده باشند.اما این آمادگی حاصل نخواهد گردید مگر اینکه ما بتوانیم در کشور به‌قدر کافیتولید محتوا و کار فرهنگیانجام دهیم. باید الگوهای درست را معرفی کنیم، نمونه‌های موفق گذشته را به‌خوبی ارائه دهیم و آن‌ها را به دانش‌آموزان، دانشجویان و عموم مردم نشان دهیم تا از آن‌ها درس بگیرند و بردارای بود درستی پیدا کنند. تنها در این صورت هست که مردم با اختیار و اشتیاق پای کار خواهند آمد.باید نگاه کنیم که چقدر تولید محتوا و کار فرهنگی دارای بوده‌ایم؟ چه چیزهایی به مردم ارائه داده‌ایم؟ واقعیت این هست که کم‌کاری گردیده هست. حتی در هفته‌ی دفاع مقدس یا دیگر مناسبت‌ها، به‌جای آنکه از ماه‌ها قبل برنامه‌ریزی کنیم، تنها دو سه هفته مانده به تکاپو می‌افتیم و آن هم در حد رفع تکلیف انجام خواهد گردید و خروجی مطلوبی ندارد.اگر بخواهیم فرهنگ جهادی زنده بماند، بایدکار فرهنگی جدی، الگوپردازی صحیح و معرفی درست الگوهارا در دستور کار قرار دهیم. وگرنه نه جهاد به همان شکل گذشته احیا خواهد گردید، نه تشکیلاتی جای آن را پر انجام می‌دهد و نه گروه‌های جهادی موجود قادر به حل مشکلات کشور خواهند قرار دارای بود. مردم باید الگوی صحیح بگیرند؛ از آدم‌های معتقد، مؤمن و یا حتی کسانی که مدعی انقلابی‌گری‌اند، باید بردارای بود درستی ارائه شود.انتهای پیام/