اقتصادِ دیجیتال ایران؛ زیر ضرب فیلترینگ و تحریم | استارت‌آپ‌ها از جذب سرمایه خارجی محروم‌ هستند زیرا...

به گزارش پول و تجارت در میانه‌ی التهاب جنگ و جهش‌های اقتصادی، قطع بی‌سابقه اینترنت، اختلال در درگاه‌های پرداخت و تگردیدید فیلترینگ، اقتصاد دیجیتال ایران ضربه‌ای کم‌سابقه را تجربه کرد.حامد بیدی، کنشگر حق دسترسی آزاد به اینترنت و مدیرعامل پلتفرم «کارزار»در گفتگو بااقتصادنیوزاز روزهایی بیان می‌کند که نه‌تنها کاربران بلکه حتی سرورهای داده از شبکه جهانی جدا گردیدند؛ روزهایی که به‌زعم او نشان داد تصمیم‌گیری‌های کلان، کسب‌وکارهای آنلاین را در اولویت نمی‌بیند و چشم‌انداز روشنی برای آن‌ها باقی نگذاشته‌اند.وی توضیح می‌دهد چرا هستارتاپ‌های ایرانی انگار درآکواریومی محدود فقط برای بقا دست‌وپا می‌زنند.مشروح بیان کردگویاقتصادنیوز با حامد بیدی، کنشگر حق دسترسی آزاد به اینترنت و مدیرعامل پلتفرم «کارزار»را بخوانید.****آقای بیدی! ابتدا از تجربه‌ فعالان حوزه کسب‌وکار مجازی در روزهای جنگ 12 روزه و پساجنگ، وقتی فیلترینگ تگردیدید گردید و دلار جهش‌های عجیب دارای بود بگویید، در این وضعیت کسب‌وکارهای اینترنتی و به‌ویژه فعالان اینستاگرام و تلگرام چه وضعیتی را گذراندند؟مهم‌ترین عامل، خودِشرایط بحرانی جنگقرار دارای بود که همه‌ی روندهای معمول اقتصاد را تحت تأثیر قرار داد و نیازهای مردم را تغییر داد. این تأثیر عمدتاً منفی قرار دارای بود و طبیعی هست که صنعت اقتصاد دیجیتال هم متأثر شود. اما نکته‌ اساسی این هست که تصمیمات حاکمیتی نه‌تنها در جهت کمک و تسهیل شرایط نقرار دارای بود، بلکه ضربه‌ای را که جنگ می‌زد تقویت کرد.برای نخستین بار اینترنت به شکلی قطع گردید که نه‌فقط کاربران عادی، بلکه حتی دیتاسنترها و سرورهای وب‌سایت‌ها هم از اینترنت جهانی محروم گردیدند. همواره اگر برای عموم مردم محدودیتی ایجاد می‌گردید، مراکز داده دسترسی دارای بودند؛ اما این بار چنین نقرار دارای بود و همین موضوع تیم‌های فنی و توسعه‌دهندگان را دچار چالشی بزرگ کرد و چندین پلتفرم‌ها عملاً از کار افتادند.آنطور که فعالان این حوزه می‌گویند قطع اینترنت تنها مشکل نقرار دارای بود. چه اختلالات دیگری در آن دوره رخ داد؟دومین ضربه بزرگ به درگاه‌های پرداخت قرار دارای بود. در بسیاری از روزها به‌خاطر احتمال حمله یا حملات سایبری به سرور بانک‌ها، درگاه‌های پرداخت محدود گردیدند و این مسئله مشکلات فراوانی برای کسب‌وکارها ایجاد کرد.سومین مورد هم محدودیت ارسال پیامک قرار دارای بود؛ پیامک‌های کد ورود (OTP) که برای ورود کاربران به حساب‌هایشان حیاتی هست، چندین روز متوالی محدود گردید. بدون هیچ دلیل و اعلام رسمی، بسیاری از کاربران نتوانستند به سامانه‌ها وارد شوند و سرویس‌ها عملاً متوقف گردیدند.و همزمان فیلترینگ شبکه‌های اجتماعی هم گردیدت گرفت.بله، فیلترینگ موقت اما گسترده روی اینستاگرام، گوگل‌پلی و… ضربه دیگری قرار دارای بود. به علاوه، ‌اکسس‌کردن سرورها رخ داد؛ یعنی بسیاری از سرویس‌ها ناگهان فقط از داخل کشور قابل دسترسی گردیدند، بی‌آنکه مدیران آن پلتفرم‌ها تصمیمی گرفته باشند. کاربرانی که بعداً با VPN وصل گردیدند هم نامکان داردستند به سرویس‌ها دسترسی پیدا کنند.این‌ها همه نشان می‌دهد که در تصمیم‌گیری‌های زمان جنگی، اتصال بخش خصوصی و اقتصادی به اینترنت هیچ جایچندین اوقات ندارد همانطور که دیدیم وقتی می‌گردید با روش‌های منطقی جلوی آسیب را گرفت، رویکردهای محافظه‌کارانه انتخاب گردید.در آن زمان مسئولان مدعی گردیدند که قطع گسترده اینترنت دلایل امنیتی مثل جلوگیری از هدایت پهپادها یا پیشگیری از ترور از طریق واتساپ دارد. شما این توجیه‌ها را از نظر فنی و واقعیت میدانی چگونه ارزیابی می‌کنید؟توجیهات، اغلب فاقد منطق فنی قرار دارای بود. برای نمونه، چندین مدعی گردیدند قطع اینترنت برای جلوگیری از هدایت پهپادها ضروری هست؛ در حالی‌که به بیان کرده رئیس شرکت زیرساخت و معاون وزیر ارتباطات، پهپادها برای حمله از اینترنت هستفاده نمی‌کنند.پس از پایان جنگ۱۲روزه، با جهش دلار و تغییر شرایط، اوضاع کسب‌وکارهای آنلاین چگونه هست؟حتی پیش از جنگ هم اقتصاد دیجیتال ایران حال خوبی ندارای بود. ما در مقایسه با کشورهای منطقه مدام عقبگرد دارای بودیم. به خاطر دو عامل اصلی یعنی تحریم و فیلترینگ. به خاطر تحریم‌ها، بسیاری از خدمات حرفه‌ای اینترنتی در دسترس کاربران ایرانی نیست یا به پرداخت ارزی نیاز دارد که عملاً ممکن نیست. سرمایه‌گذاری خطرپذیر بین‌المللی هم وارد ایران نخواهد گردید و هستارت‌آپ‌ها از جذب سرمایه محروم‌اند.از جهات دیگر، فیلترینگ نه‌فقط شبکه‌های اجتماعی که کل زیرساخت فنی را محدود کرده و تلاش برای از کار انداختن VPNها، مشکلات توسعه‌دهندگان را چندین برابر کرده هست. بنابراین امکان دارد بیان کرد ما با اقتصاد دیجیتال آکواریومی روبه‌رو هستیم؛ محدود و تحت فشارهای مداوم.چشم‌انداز آینده را چطور می‌بینید؟واقعیت این هست که اگر رویکرد کلی سیهست‌گذار، چه در سیهست خارجی که منجر به تحریم خواهد گردید و چه در حکمرانی اینترنت، همین بماند، امیدی به بهقرار دارای بود نیست. اصلاحات جزئی در یکی دو حوزه کافی نخواهد قرار دارای بود. اگر می‌خواهیم از نقشه فناوری جهان حذف نشویم و تمدن خود را حفظ کنیم، نیاز به تغییر پارادایم در سیهست خارجی، سیهست داخلی و حکمرانی اینترنت داریم. همان سیهست‌های اشتباهی که در رسانه می‌بینیم، در حوزه اینترنت هم تکرار خواهد گردید و هر روز تحریم‌ها و مشکلات بیشتر خواهد گردید. توصیه‌های جزئی در شرایط بحرانی فعلی کارکردی ندارد؛ تنها راه، یک تغییر اساسی و همه‌جانبه هستنیز بخوانیداتصال مستقیم موبایل‌ها به هستارلینک محقق گردید / گامی مهم در تحول ارتباطات موبایلینه فیلترینگ، نه اینترنت طبقاتی/ خطای نظام حکمرانی اینترنت کجهست؟اینترنت طبقاتی؛ از تایید تا تکذیب؟/ مردم همچنان نگران سرنوشت دسترسی به اینترنت آزاد و همگانیبلایی که فیلترینگ بر سر اینترنت ایران آورده هست