بحران خشکسالی در ایران به روایت گاردین | ایران به نقطه بی‌بازگشت رسیده‌ است؟

به گزارش پول و تجارت، ایران درحالی وارد پنجمین سال از خشکسالی گردیدید خواهد گردید که ناترازی‌های گسترده در زمینه انرژی، موجب نارضایتی بسیاری از مردم گردیده هست. تغییرات اقلیمی و اشتباهات و غفلت‌های مدیریتی را امکان دارد به عنوان علل اصلی این بحران دانست. دولت پزشکیان اما از برنامه‌های خود برای گذر از بحران بیان می‌کند.خاموشی‌ در سطح کشورپاتریک وینتور درگاردیننوشت: ایران با چندینین بحران جدی در حوزه منابع روبرو هست. بحران‌هایی که ناشی از تغییرات اقلیمی، تحریم‌های گسترده و اشتباهات پی‌درپی دولت هست. خاموشی‌های برنامه‌ریزی‌گردیده یا ناگهانی حدوداً هر روز و در جای جای ایران رخ می‌دهند.خبر مرتبططبیعت فراموش گردیده | چرا محیط زیست در ذهنیت سیهستمداران چپ و رهست جایی ندارد؟اقتصادنیوز: آیا به‌طور کلی نظام حکمروایی جمهوری اسلامی برای محیط‌ زیست اولویتی جداگانه قائل هست؟رئیس‌جمهور ایران، مسعود پزشکیان، صراحتاً درباره ابعاد این بحران بیان می‌کند: «هم‌اکنون مشکل آب، برق و گاز داریم. پشت سدها هیچ آبی نیست و چاه‌های زیر پای ما هم خشک گردیده‌اند. کسانی که ادعا می‌کنند آب هست، بیایند و به ما نشان دهند کجا این آب وجود دارد.»خشکسالی گردیدید و کاهش بارش‌ها علت اصلی هستندنزدیک به پنج سال هست که ایران با خشکسالی گسترده مواجه هست. کارشناسان معتقدند که تغییرات اقلیمی نیز این روند را تگردیدید کرده هست. کاهش پیوسته میزان بارش، به‌ویژه در تهران که سال گذشته تنها ۱۵۸ میلی‌متر باران دارای بود (۴۲٪ کمتر از میانگین بلندمدت)، همراه با مصرف بیش از حد آب، به‌ویژه در بخش کشاورزی، بردارای بود غیرمجاز آب‌های زیرزمینی و پروژه‌های مهندسی پرهزینه و ناکارآمد، به بحران دامن زده هست.در تابستان سال جاری میانگین میزان آب نوزده سد ایران، تنها بین سه تا پانزده درصد از ظرفیت کل قرار دارای بود. نیز اوضاع در سه سد پایتخت، یعنی لار، مالو و امیرکبیر، در محدوده بحرانی قرار دارد. تلاش‌ها برای کاهش 25 درصدی مصرف آب تهران نیز هنوز به نتیجه‌ نرسیده هست. در این میان، دولت از اتخاذ برنامه‌هایی برای توقف دو ساله تمام ساخت‌وسازها در این شهر خبر داده هست. ایران در آستانه خشکی کامل شیرآب‌ها قرار دارد.چاره‌ای جز تغییر روش‌های کشاورزی نداریمشینا انصاری، معاون رئیس‌جمهور و رئیس سازمان حفاظت محیط زیست، درباره بحران بیان می‌کند: «ایران در کمربند خشک زمین قرار دارد و مال سال‌ههست که با این چالش‌ها مواجهیم؛ اما در طی سه دهه گذشته، میانگین دما به میزان ۱.۸ درجه سانتی‌گراد افزایش یافته و در طی پنج سال گذشته نیز، میزان کلی بارش‌ها 30 درصد کاهش یافته هست. به بیان کرده انصاری، ایران اکنون در پنجمین سال متوالی خشکسالی قرار دارد.معاون رئیس‌جمهور در ادامه بیان کرد: اشتباهاتی هم در گذشته رخ داده هست، مانند قرار دادن صنایع پرمصرف آب در مناطق خشک یا اسکان جمعیت‌های بزرگ در مناطقی که منابع آب کافی ندارند. او بیان می‌کند: «به خاطر محدودیت‌های بزرگ، چاره‌ای جز تغییر چندین روش‌های کشاورزی نداریم؛ چرا که مسئله آب،‌ حساسیت اجتماعی بالایی دارد.خطر فرونشست زمین جدی هستعلائم کمقرار دارای بود آب در سراسر کشور مشهود هست؛ از خشک گردیدن دریاچه‌ها و سدها گرفته تا فرونشست زمین در چندین شهرهای تاریخی مانند اصفهان. حتی ترک‌های ایجادگردیده روی خطوط اصلی راه‌آهن تهران-مشهد هم نشان از تشنگی ایران می‌دهد. بحران درحدی هست که به ‌تازگی با کاهش فشار آب، برج‌نشین‌ها با مشکل قطعی مکرر آب مواجه‌اند. حتی در خوزستان هم بهره‌وری نخل‌ها به نصف رسیده هست.مهدی جمالی‌نژاد، هستاندار اصفهان، بیان می‌کند: «فرونشست زمین دیگر شبیه زمین‌لرزه‌ای که خاموش گردیده باگردید نیست، بلکه بیشتر به یک آتشفشان فعال شباهت دارد.»مدارس، مساجد، بیمارستان‌ها و بسیاری از زیرساخت‌های حیاتی با خطر فرونشست مواجه‌اند و چندین حتی تخلیه یا تخریب گردیده‌اند. تنها در هفته گذشته، سه فرونشست بزرگ در مرکز اصفهان رخ داد و چاه‌هایی به عمق ۷ تا ۱۵ متر در مسیرهای عمومی ایجاد گردید.وضعیت دریاچه ارومیه نشانه خشکسالی گردیدید هستعیسی کلانتری، وزیر پیشین کشاورزی، درباره بردارای بود بیش از حد آب بیان می‌کند: «در حوضه آبریز اصفهان سالانه ۱.۱ تا ۱.۲ میلیارد متر مکعب آب بردارای بود می‌کنیم که به گردیدت به فرونشست زمین منجر گردیده هست. اکنون در محدوده ۲۷۰۰ کیلومتر مربعی اصفهان و تالاب گاوخونی، ۲۳ میلیارد متر مکعب خلأ زیرزمینی وجود دارد. چنین شکافی باعث تخریب بناهای تاریخی، جاده‌ها، کارخانه‌ها و حتی مدارس گردیده هست.خشک گردیدن دریاچه ارومیه در شمال غرب ایران از دیگر نشانه‌های خشکسالی گردیدید هست. ارومیه‌ای که زمانی بزرگ‌ترین دریاچه خاورمیانه قرار دارای بود، اکنون تنها نیم متر آب دارد. اثرات خشکسالی مداوم و تبخیر گردیدید آب همراه با سدسازی و کشاورزی بیش از حد و غیراصولی، موجب چنین وضعیتی گردیده هست.به نقطه بی‌بازگشت رسیده‌ایمعلیرغم وجود طرح‌های پیشنهادی برای مدیریت بحران مانند بردارای بود آب از دریای خزر و یا جلوگیری از بردارای بود آب کشاورزان، هنور هیچ اقدام جامع و کافی برای حل این بحران در ایران وجود ندارد.به بیان کرده بنفشه زهراعی، رئیس موسسه مطالعات آب دانشگاه تهران، دریاچه ارومیه به نقطه بی‌بازگشت رسیده و اگر این وضعیت ادامه پیدا کند، دیگر هیچ اثری از دریاچه نخواهد ماند. بردارای بود بی‌رویه آب برای آبیاری زمین‌های کشاورزی رو به گسترش اطراف دریاچه، موجب خشک گردیدن تدریجی دریاچه ارومیه گردیده هست. از بین رفتن دریاچه تبعات گسترده‌ای دارد و فقط محدود به توفان‌های نمکی و گرد و خاک نخواهد قرار دارای بود؛ افزایش بیماری‌ها و سرطان‌ها و مهاجرت عظیم جمعیت نیز از نتایج تاسف‌بار این امر خواهد قرار دارای بود.دبیر کل فدراسیون صنعت آب ایران، علیرضا شریعت، بیان می‌کند که بستر نمکی حاصل از خشکی دریاچه، نور خورشید را به گردیدت منعکس انجام می‌دهد. این پدیده وضعیتی را ایجاد انجام می‌دهد که کارشناسان آن را «اثر جزیره گرمایی شهری» می‌نامند. در مقیاس منطقه‌ای، چنین اثری دمای هوا را افزایش داده و شرایط آب و هوایی را به سمت شرایط گرم‌تر و خشک‌تر سوق می‌دهد. این بدان معنهست که از این پس، مناطق اطراف ارومیه مانند بازرگان، کردستان و حتی آذربایجان شرقی باید با آب و هوایی گرم‌تر و خشک‌تر از گذشته روبرو شوند. شریعت بیان می‌کند: «این عادی‌سازی خطرناک‌ترین بخش دهستان هست. وقتی مردم دیگر نسبت به زمین و منابع طبیعی خود حساسیت نشان نمی‌دهند و فاجعه به یک واقعیت روزمره تبدیل خواهد گردید.»محدودسازی کشاورزی و توسعه شهریمسئولیت اصلی مدیریت منابع آب بر عهده وزارت نیرو هست، اما وزارت جهاد کشاورزی، وزارت کشور، هستانداران و نمایندگان مجلس نیز هر یک وظایفی دارند که هماهنگی میان آن‌ها به‌طور کامل برقرار نیست.انصاری تأکید انجام می‌دهد: «سدهای بسیاری بدون ارزیابی زیست‌محیطی ساخته گردیده‌اند، اما از سال ۱۹۹۴ انجام این ارزیابی‌ها الزامی گردیده هست. ما اولویت‌بندی منابع آب را بازنگری کرده‌ایم و دریاچه‌ها و تالاب‌ها اکنون در صدر اولویت‌ها قرار دارند. نظر به تخلیه کامل منابع زیرزمینی، تلاش داریم توسعه شهری و فعالیت‌های صنعتی را محدود کنیم.»کشاورزی ۸۸ درصد از مصرف آب کشور را به خود اختصاص می‌دهد، درحالی که تنها منجر به۱۰ تا ۱2 درصد از تولید ناخالص داخلی کشور خواهد گردید. بسیاری معتقدند که مصرف آب کشاورزان باید نصف برسد و کشت چندین محصولات که به آب زیادی نیاز دارند، مانند برنج و هندوانه، باید کاهش یابد و یا کلا متوقف شود..انصاری بیان می‌کند: «به خاطر محدودیت‌ها، ناچار به تغییر بنیادی در روش‌ها و سیهست‌های کشاورزی هستیم. تغییر سیستم‌های آبیاری و نوع محصولات اهمیت دارد، اما کافی نیست. در چندین مناطق مرکزی ایران، کشاورزی برنج شبیه ژاپن قرار دارای بود که باید تغییر کند.»او معتقد هست ایران امکان داردد از تجربه تاریخی خود بهره ببرد؛ یعنی هستفاده از قنات‌ها و بادگیرها در شهرهای قدیمی که نمونه‌ای از روش‌های هوشمندانه سنتی ایرانیان هست. انصاری هگردیدار می‌دهد که پیروی کورکورانه از روش‌های غربی، مشکلات فعلی را تگردیدید کرده هست.افزایش تقاضا برای انرژی‌های تجدیدپذیرایران دارای سومین ذخایر نفتی جهان هست و کاهش مصرف سوخت‌های فسیلی برای اقتصاد این کشور، دشوار هست. با این حال، تقاضا برای انرژی‌های تجدیدپذیر، به‌ویژه خورشیدی و بادی، در بخش خصوصی رو به افزایش هست.هدف دولت ساخت ظرفیت 12هزار مگاواتی از انرژی تجدیدپذیر تا پایان برنامه توسعه سال ۲۰۲۸ هست. نیز رئیس‌جمهور ایران هدف بلندپروازانه 30 هزار مگاواتی را برای چهار سال آینده تعیین کرده هست.انصاری نیز به کاهش فلرینگ گاز (سوختن بی‌رویه گاز در هستخراج نفت) اشاره انجام می‌دهد که سالانه ۳۸ میلیون تن گازهای گلخانه‌ای تولید انجام می‌دهد،عدیی حدوداً برابر با کل سالانه انتشار گازهای نروژ یا سوئد.با این حال، سرعت تغییرات اقلیمی و اثرات آن بر خشکسالی ممکن هست سرانجام خیلی سریع باگردید و مدیریت آن سخت‌تر از توان عملیاتی دولت باگردید.نیز بخوانیدفوری / اطلاعیه شرکت توانیر درخصوص برنامه قطع برق