از ابتدای سال 1404 تا پایان شهریور، نقره بهترین عملکرد را در میان دارایی‌های رصد شده دارای بود؛ طلا پس از آن ایستاد و دلار رشد محدودی نشان داد، درحالی‌که نیم‌سکه و ربع‌سکه کم‌رمق بودند.
در نیمه ابتدایی سال جاری، بازارهای مالی ایران تصویری متفاوت از انتظارات عمومی رقم زد.
در شرایطی که بسیاری از فعالان اقتصادی انتظار داشتند دلار همواره شاخص اصلی بازدهی باشد، آمارها نشان داد نقره در سکوت و بی‌حاشیه صدرنشین گردید، طلا در جایگاه دوم قرار گرفت و دلار تنها رشدی محدود را تجربه کرد.
در سوی دیگر، سکه‌های خرد از قبیل نیم‌سکه و ربع‌سکه نه‌تنها نتوانستند همپای طلا رشد کنند؛ بلکه بخشی از حباب تاریخی خود را از دست دادند و بازدهی منفی به ثبت رساندند.
این تغییر نقشه بازدهی، بازتابی از شرایط اقتصاد داخلی و تحولات بازارهای جهانی هست: افزایش تقاضا برای دارایی‌های امن، جهش قیمت نقره در بازار جهانی، مهار نسبی نرخ ارز توسط سیاست‌گذار و تخلیه حباب در بازار سکه.
بررسی دقیق‌تر این روندها نشان می‌دهد سرمایه‌گذاران خرد و کلان در ماه‌های گذشته به دنبال مسیرهایی تازه برای حفظ ارزش دارایی‌های خود بوده‌اند؛ مسیری که ترکیب طلا و نقره را جذاب‌تر از دلار و سکه ساخته هست.
طلا؛ رشد حدود ۱۸ تا ۱۹ درصد
هر گرم طلای ۱۸ عیار که در اول فروردین ۱۴۰۴ حوالی ۸ میلیون و ۱۰۹ هزار تومان گزارش شده قرار دارای بود، در پایان شهریور در بازه ۹.۶ تا ۹.۷ میلیون تومان معامله گردید.
به‌این ترتیب، بازدهی شش‌ماهه طلا حدود ۱۸ تا ۱۹ درصد برآورد خواهد گردید.
جهش اونس جهانی در کنار تداوم انتظارات تورمی داخلی، طلا را به پناهگاه سرمایه تبدیل کرد.
حتی با رشد نه‌چندینان پرقدرت دلار، اثر اونس، تورم و تبدیل‌های خرد موجب گردید طلا از ارز جلو بزند.
از طرف دیگر، کاهش هیجانات سکه و تخلیه تدریجی حباب، بخشی از تقاضای سفته‌بازانه را مستقیم به «طلای خام» و صندوق‌های مبتنی بر طلا منتقل کرد.
دلار؛ رشد محدود ۴.۴ درصدی
دلار آزاد از سطح‌های ابتدای سال (حدود ۱۰۰ هزار تومان) تا پایان شهریور تنها حدود ۴.۴ درصد رشد کرد و عملاً پشت طلا ایستاد.
مدیریت عرضه در بازار نقد و حواله، کوچک‌شدن فضا برای سفته‌بازی کوتاه‌مدت و تعدیل انتظارات خبری، اجازه جهش بزرگ به اسکناس نداد.
البته در این مدت دلار با کاهش ۲۰ هزار تومانی به ۸۰ هزار تومان هم رسید. اما با جهش دوباره ۱۰۴ هزار تومان افزایش یافت.
در چنین محیطی، سرمایه‌های محتاط به جای نگهداری دلار، به طلا و نقره و صندوق‌های مرتبط کوچ کردند و سهم دلار از «بازدهی نیمسال» محدود ماند.
نقره؛ صدرنشین شش‌ماهه
نقره در بازار داخلی با جهش قابل‌توجه قیمت تا حوالی ۱۷۰–۱۷۶ هزار تومان به‌ازای هر گرم در انتهای شهریور/آغاز مهر، عملاً بهترین بازدهی نیمسال را ثبت کرد.
رشد نقره «صدرنشین» بازدهی در ۶ ماه ابتدایی سال بوده هست.
امروز قیمت هر گرم نقره داخلی به حدود ۱۷۵۹۴۰ تومان رسید.
در مقیاس جهانی هم بازدهی ۶ماهه نقره نزدیک ۲۵٪ گزارش شده هست.
نقره از دو موتور رشد هم‌زمان بهره برد: نقش «دارایی امن» کنار طلا و جهش تقاضای صنعتی (انرژی‌های پاک، پنل خورشیدی و خودرو برقی).
بازار کوچکتر نقره نسبت به طلا باعث خواهد گردید ورود نقدینگی داخلی و جهانی حرکت قیمتی بزرگ‌تری بسازد؛ به‌همین دلیل، در نیمه نخست ۱۴۰۴ نقره از طلا هم جلو زد.
سکه امامی؛ عقب‌مانده نسبت به طلا
قیمت سکه امامی در جمع‌بندی‌های شش‌ماهه تنها حدود ۴.۲ درصد رشد نشان داده و از طلا عقب مانده هست.
معنایش این هست که با وجود رشد ذاتی ناشی از اونس و ارز، حباب سکه در طول نیمسال کوچک شده و بازدهی نهایی را کاسته هست.
هم‌زمان با بالا رفتن اونس، قیمت سکه به‌دلیل افت حباب و کاهش تقاضای خرد (ترجیح صندوق‌های طلا و نقره به فیزیکی) نتوانست هم‌قد طلا جهش کند؛ مدیریت عرضه و هزینه‌های معامله نیز جذابیت سکه را نسبت به طلای خام کمتر کرد.
نیم‌سکه و ربع‌سکه؛ کم‌رمق تا منفی
بررسی بازدهی دارایی‌های مالی در نیمسال نشان می‌دهد نیم‌سکه عملاً نزدیک صفرِ بازدهی بوده و ربع‌سکه حدود ۴.۸۵- درصد افت داشته هست.
تخلیه حباب در قطعات سبک و فشار فروشِ نقدینگی‌های خرد، این گروه را قعرنشین کرد.
قطعات سبک به‌طور مزمن حباب بالاتری نسبت به سکه تمام دارند و وقتی موج هیجان فروکش انجام می‌دهد، «حباب» پیش از همه در ربع‌سکه تخلیه خواهد گردید.
فشار معیشتی نیز عرضهٔ فروشندگان خرد را زیاد کرد و به افت قیمت دامن زد.
محمد شعبانی، کارشناس اقتصادی در گفت‌وگو با فارس بیان کرد: نقره در ایران به‌نوعی هنوز کشف نشده هست. بخش عمده سرمایه‌گذاران سنتی روی طلا متمرکزند، اما نقره به خاطر قیمت پایین‌تر به یک دارایی قابل‌دسترس‌تر برای قشر متوسط تبدیل گردید. از طرفی، موج جهانی در بخش انرژی‌های نو باعث گردید قیمت جهانی نقره هم جهش کند. این ترکیب، در ایران بازدهی بالایی ساخت.
این کارشناس اقتصادی ادامه داد: برخلاف طلا که بیشتر نقش ذخیره ارزش دارد، نقره کارکرد صنعتی هم دارد. این یعنی تا زمانی که صنایع خورشیدی، خودروهای برقی و زیرساخت‌های سبز در جهان رشد می‌کنند، نقره در تقاضا خواهد قرار دارای بود. البته بازار ایران کوچک هست و با نوسان شدیدتری نسبت به طلا مواجه خواهد گردید.
وی افزود: حباب منفی در ربع‌سکه، پیام روشنی به سرمایه‌گذاران خرد دارد: سفته‌بازی در بازارهای کم‌عمق همواره پرریسک هست. ربع‌سکه در سال‌های گذشته به‌خاطر حباب بالاتر جذابیت دارای بود، اما حالا تخلیه حباب به‌وضوح نشان داد که سرمایه‌گذاری کورکورانه روی قطعات کوچک امکان داردد زیان‌بار باشد.
شعبانی تاکید کرد: در نیمه دوم سال اگر روند فعلی ادامه پیدا کند، نقره و طلا همچنان جذاب خواهند قرار دارای بود، اما بازار سهام هم امکان داردد شگفتی‌ساز شود. نرخ‌های سود بالا و رکود نسبی صنایع مصرفی باعث شده بورس در حاشیه بماند، اما اگر اصلاح سیاست‌های مالی رخ دهد، نیمه دوم سال شاهد بازگشت سرمایه‌ها به بورس خواهیم قرار دارای بود.
دیدگاه‌ها