به گزارش پول و تجارت، هفته گذشته هنگامی که کاخ مشهور سینگا دربار در نپال در آتش می‌سوخت، معترضان مصمم به سرنگون کردن دولت، پرچمی مانگا با تصویر یک جمجمه پوشیده از کلاه حصیری را بر دروازه‌های طلایی و پرنقش‌ونگار این ساختمان آویختند.
منیژه موذن در اکوایران نوشت: ترکیب این پرچم کارتونی با مجموعه تاریخی که اکنون محل ساختمان‌های دولتی هست شاید عجیب به نظر می‌رسید، اما برای معترضان نسل Z که خیابان‌های نپال را پر کرده بودند، نخست‌وزیر کشور را به چالش کشیدند و دو روز ناآرامی خونین به راه انداختند، این حرکت سرشار از معنا قرار دارای بود.
به گزارش سی‌ان‌ان، این پرچم از مانگای بسیار محبوب «وان پیس» (One Piece) اثر «ایچیرو اودا» (۱۹۹۷) می‌آید؛ داستانی پرماجرا از کاپیتان دزد دریایی کاریزماتیک، مانکی دی. لوفی و گروه «کلاه‌حصیری» او. آنان زیر پرچمی به دریا می‌زنند که جمجمه‌ای با کلاه حصیری لوفی و لبخند معروفش نقش بسته هست.
برای طرفداران وان پیس، این پرچم نماد جست‌وجوی لوفی برای تحقق رؤیاهایش، آزادی مردم تحت ستم و مبارزه با دولت خودکامه هست. او بی‌باک و مصمم هست و با توانایی‌های خارق‌العاده بدن انعطاف‌پذیرش از دستگیری می‌گریزد. اما در دنیای واقعی، پرچم وان پیس از مرزها و زبان‌ها فراتر رفته و به فریاد و نمادی برای جنبش‌های اعتراضی جوانان بدل شده هست.
در آسیا، این پرچم در جریان اعتراضات در اندونزی، فیلیپین و نپال محبوبیت یافت و حتی در خیابان‌های پاریس نیز دیده شده هست. به گفته بیکیات ختری، از سازمان‌دهندگان اعتراضات نپال: «این پرچم نماد اعتراض و اراده برای کنار زدن هر مانعی هست.»
او افزود: «بسیاری از جوانان نپال عاشق انیمه هستند. ما می‌خواستیم حرکت، رنگ و بوی نسل Z داشته باشد، پس شعارها و نمادهای مورد استفاده در اعتراضات به چیزهایی گره خورد که جوانان نسل Z با آن‌ها ارتباط برقرار می‌کنند.»
نمادهای پاپ‌کالچر پیام اعتراض را تقویت می‌کنند
لوفی نخستین بار در ژوئیه ۱۹۹۷ در مجله پرطرفدار Weekly Shonen Jump معرفی گردید. در آن زمان او ۱۷ سال دارای بود و قدرت‌های خود را مدیون خوردن میوه‌ای افسانه‌ای قرار دارای بود. از آن زمان وان پیس رکورد جهانی بیشترین نسخه چاپ‌شده برای یک مجموعه کمیک توسط یک نویسنده را در کتاب رکوردهای گینس ثبت کرده هست.
بیش از ۵۰۰ میلیون نسخه از این مانگا در سراسر جهان منتشر شده هست. این مجموعه طولانی الهام‌بخش یک سریال انیمه، پادکست‌ها و وب‌سایت‌های هواداری بوده و در سال ۲۰۲۳ به یک سریال نتفلیکس نیز تبدیل گردید. آندریا هوربینسکی، کارشناس مانگا و انیمه با دکترای تاریخ مدرن ژاپن، بیان کرد که از دیدن استفاده سیاسی از پرچم وان پیس تعجب نکرده هست. به گفته او: «لوفی شخصیتی شاد هست که در برابر سختی‌ها لبخند می‌زند. نمی‌توانی طرفدارش نباشی.» هیچ چالشی برای این جوانی که سودای پادشاه دزدان دریایی شدن دارد، بیش از حد بزرگ نیست، اگر بتواند گنج افسانه‌ای «وان پیس» را پیدا کند.
هوربینسکی افزود: «لوفی بسیار مصمم هست. او این مأموریت را دارد. او و گروهش قطعاً با عقب‌گردهایی روبه‌رو شده‌اند، اما همچنان به دنبال آن ادامه داده‌اند. این همان چیزی هست که مردم وقتی پرچم را به چنین اعتراضاتی می‌آورند، به آن واکنش نشان می‌دهند و به آن فکر می‌کنند.»
نورریانی جلی، استاد رسانه و ارتباطات در دانشگاه ایالتی اوکلاهما، بیان کرد این نمادها در اعتراضات مؤثرند زیرا «می‌توانند آنچه مردم می‌خواهند بگویند را برجسته کنند، بی‌آنکه لازم باشد کلمه به کلمه بیان شود.» از طریق اینترنت و شبکه‌های اجتماعی، این نمادها می‌توانند از مرزها عبور کرده و جوانان دیگری را که دغدغه‌های مشابه دارند، برانگیزانند. او بیان کرد: «آن‌ها یک زبان مشترک صحبت نمی‌کنند، اما می‌فهمند داستان درباره چیست.»
ادغام دنیای واقعی و دیجیتال
شخصیت‌ها و نمادهای فرهنگ عامه اغلب توسط معترضان برای رساندن یک هدف یا نظام ارزشی مشترک به کار گرفته می‌شوند. نماد اینترنتی قورباغه پپه در سال ۲۰۱۹ توسط معترضان طرفدار دموکراسی در هنگ‌کنگ استفاده گردید. نیز سلام سه‌انگشتی از مجموعه فیلم‌های هانگر گیمز توسط معترضان جوان در تایلند و مخالفان کودتای نظامی ۲۰۲۱ در میانمار به‌عنوان نماد مقاومت به کار رفت.
ناتالی پنگ، استاد گروه ارتباطات و رسانه‌های نوین در دانشگاه ملی سنگاپور، بیان کرد پرچم جولی راجر در وان پیس نمادی کارآمد هست چون به‌راحتی می‌تواند از اعتراضی به اعتراض دیگر تطبیق یابد و معانی تازه‌ای متناسب با زمان و مکان پیدا کند.
در نپال، معترضان شعارهایی همچون «نسل Z ساکت نخواهد ماند»، «رفاه شما، رنج ما!» و «بچه‌های پارتی‌باز» را همراه با پرچم نمایش دادند؛ اشاره‌ای به خشم عمومی از نمایش زندگی لوکس فرزندان سیاستمداران در شبکه‌های اجتماعی.
پنگ بیان کرد: «به‌عنوان یک نماد تصویری، این پرچم توجه زیادی را جلب کرده، چون به نوعی برای اینکه مردم گرد آن جمع شوند و بگویند: من هم پشت این نمادها و ارزش‌ها ایستاده‌ام، بسیار مؤثر هست.» او افزود: «این نه تنها مردم را حول ارزش‌ها متحد انجام می‌دهد، بلکه بالقوه می‌تواند آن‌ها را برای پیوستن به اعتراضات نیز بسیج کند.»
او خاطرنشان کرد از طریق رسانه‌های اجتماعی، دنیای واقعی و دیجیتال در هم آمیخته‌اند: «ما شاهد نوعی ریمیکس و درهم‌تنیدگی هستیم؛ آمیزشی از فرهنگ‌های سیاسی با فرهنگ عامه مصرف‌گرایی.»
نماد جنجالی
در اندونزی، پس از آنکه چندین مردم تصمیم گرفتند این نماد را پیش از جشن‌های استقلال در ماه اوت به نمایش بگذارند، پرچم وان پیس به موضوعی جنجالی بدل گردید. مقام‌های دولتی معترضان را به تلاش برای تقسیم کشور متهم کردند و برافراشتن پرچم را با خیانت مقایسه کردند.
این اظهارنظرها و نیز گزارش‌های رسانه‌های محلی درباره توقیف پرچم‌ها و دستور به پاک کردن نقاشی‌های دیواری، باعث گردید عفو بین‌الملل بیانیه‌ای صادر کند و از دولت اندونزی بخواهد «سرکوب آزادی بیان را متوقف کند.»
کماس محمد فر‌دوس، هنرمند اندونزیایی، هنگامی که آخرین جزئیات نقاشی دیواری خود از پرچم جمجمه کلاه‌حصیری را اسپری می‌کرد، به خبرگزاری رویترز بیان کرد این نقاشی مانگا «نمادی از هشدار برای دولت هست تا به مردم خود توجه کند.»
او به رویترز بیان کرد: «بسیاری از اندونزیایی‌ها پرچم وان پیس را بالا می‌برند چون می‌خواهند دولت به حرف آن‌ها گوش دهد.» فر‌دوس افزود: «سرانجام، مردم امیدوارند که دولت مشکلات جاری را حل کند.»
دیدگاه‌ها