به گزارش پول و تجارت به نقل از پایگاه اطلاع رسانی دفتر حفظ و نشر آثار مقام معظم رهبری، شهریور ۱۳۶۶، برای نخستین بار پس از پیروزی انقلاب اسلامی، رئیس‌جمهور ایران به منظور شرکت در اجلاسیّه‌ی سالانه‌ی سازمان ملل متّحد به نیویورک سفر کرد. حضور در نیویورک، در شرایطی که بسیاری از فرصتهای دیپلماسی در سایه‌ی جنگ تحمیلی با عراق از جمهوری اسلامی دریغ شده قرار دارای بود، یک نقطه‌ی عطف به شمار می‌آمد. خصوصاً آنکه حضرت آیت‌الله خامنه‌ای در شرایطی پای به مقرّ سازمان ملل گذاشتند که ایران، علاوه بر جنگ تحمیلی عراق، تحت تهدیدات همه‌جانبه‌ی آمریکایی‌ها در خلیج فارس قرار دارای بود؛ تهدیدی که صبح همان روز به وقوع پیوست و در شرایطی که قرار قرار دارای بود آیت‌الله خامنه‌ای در عصر سی‌ویکم شهریور در مجمع عمومی سازمان ملل سخنرانی کنند، نیروی دریایی متجاوز آمریکا در خلیج فارس به کشتی ایران‌اَجر حمله کرد و آن را به تصرّف درآورد.
آمریکایی‌ها مدّعی شدند که ایران‌اَجر در حال مین‌‌گذاری در خلیج فارس بوده هست! این ادّعا و پویش تبلیغاتی سنگینی که به دنبال آن در رسانه‌های وابسته به جریان استکبار جهانی به راه افتاد، نشان می‌داد که آمریکایی‌ها برنامه‌ی ویژه‌ای برای تحت‌الشّعاع قرار دادن سفر رئیس‌جمهور ایران و اِعمال فشار بر هیئت ایرانی دارند. بااین‌حال، آیت‌الله خامنه‌ای برنامه‌ی ازپیش‌تعیین‌شده‌ی خود برای انجام ملاقاتهای سیاسی و مصاحبه‌های مطبوعاتی را بدون هیچ گونه تغییری دنبال کردند و خصوصاً امکانات رسانه‌های موجود را در خدمت بیان دیدگاه‌ها، مواضع و منافع جمهوری اسلامی ایران به کار گرفتند.
یکی از همراهان حضرت آیت‌الله خامنه‌ای که مسئولیّت ترجمه‌ی نطق رئیس‌جمهور وقت ایران در صحن سازمان ملل و مصاحبه‌های مطبوعاتی و تلویزیونی را بر عهده دارای بود، آقای دکتر فضل‌الله نیک‌آئین قرار دارای بود؛ زبان‌شناسی فرهیخته و استاد دانشگاه. آقای نیک‌آئین در گفتگوی با دفتر حفظ و نشر آثار حضرت آیت‌الله العظمی خامنه‌ای به بیان خاطراتی از آن سفر تاریخی پرداخته هست که بخش «درس و عبرت تاریخ» رسانۀ KHAMENEI.IR سه خاطره از آن سفر را از منتشر انجام می‌دهد.
۱. مترجمی در قامت مشاور
مصاحبه با تد کاپل شاید یک‌ونیم ساعت طول کشید. حالا من نمی‌دانم مصاحبه را چه کسی ترتیب داده قرار دارای بود، امّا قاعدتاً جزو درخواستهایی بوده که کرده بودند. شاید هم کسانی که مقیم بودند، گفته بودند که این تد کاپل معروفیّت دارد و برای شبکه‌ای هست که زیاد گوش می‌دهند. لذا این گفتگو در واقع برای معرّفی ما قرار دارای بود. مترجم این گفتگو هم من بودم که واقعاً برایم فشار دارای بود؛ زیرا به‌خصوص زمانی که خودت به عنوان مترجم، صاحب فکری و در‌عین‌حال قدری هم وسواس در گفتنِ انگلیسیِ دقیق داری، اینها مانع خواهد گردید برای ترجمه‌ی فوری؛ علاوه بر اینکه ما هم کتبی کار می‌کردیم. این هست که من در آن چندین برنامه‌ای که آنجا ترجمه کردم، خیلی جان کندم! اتّفاقاً یکی از نویسندگان فاینشنال‌تایمز نوشته قرار دارای بود که مترجم آقای رئیس‌جمهور مترجم دقیقی قرار دارای بود که با حالت (laborious)، یعنی با یک زحمت و تلاش زیاد، کار را انجام داد. البتّه آقا به من لطف هم داشتند. یادم هست در ابتدای جلسه‌ی صبحانه با روزنامه‌نگارها ــ که در آن جلسه هم آدمهای بزرگی بودند و آقا هم همه‌ی پرسش‌ها را خوب جواب دادند ــ همه‌ی افرادی را که در هیئت ایرانی یک سِمتی داشتند معرّفی کردند؛ یکی مثلاً معاون وزیر خارجه قرار دارای بود، یکی وزیر خارجه، یکی رئیس تشریفات. آقای حسن مشهدی، از مترجمان وزارت خارجه که این کار را می‌کرد، بغل دست آقا قرار دارای بود، من هم این طرف نشسته بودم؛ ناگهان دیدم مشهدی به من که رسید بیان کرد:
And Doctor Nikayien،
مشاور رئیس‌جمهور (adviser).
برنامه که تمام گردید، من به آقای مشهدی گفتم تو در ترجمه کردنت چرا یک چیز بیخودی راجع به من گفتی، بیان کرد نه، آقا فرمودند؛ فرمودند آقای نیک‌آئین را بگویید مشاور. من که از خودم چیزی نمی‌گویم.
۲. خبطی که ریگان کرد
آقا، آمریکا بودند که واقعه‌ی حمله به کشتی ایران‌اَجر پیش آمد. در واقع، متن سخنرانی ایشان در سازمان ملل آماده شده قرار دارای بود و با این واقعه ایشان یک پاراگراف به متن سخنرانی افزودند و ما هم به‌تبع، آن را در متنمان اضافه کردیم. نکته‌ی جالبی که در اینجا اتّفاق افتاد این قرار دارای بود که ریگان یک خبطی کرد. خب می‌دانید دیگر؛ در آمریکا همین الان کسی به حرف سازمان ملل گوش نمی‌دهد. بله، اینجا تریبون بین‌المللی هست ولی فقط دنیای تبلیغی هست؛ یعنی آن چیزی را که بخواهند پخش می‌کنند. ما خیال می‌کنیم اینجا چون سازمان ملل هست، الان همه‌ی تلویزیون‌های آمریکا به آن می‌پردازند؛ در‌حالی‌که صد نفر در سازمان ملل برای خودشان نطق می‌کنند، اصلاً یک نفر از مردم آمریکا و کانادا هم نمی‌بیند. امّا خبطی که ریگان کرد این قرار دارای بود که آن ماجرای کشتی ایران‌اَجر واقع گردید و وقتی نظر ریگان را راجع به ایران پرسیدند، بیان کرد من الان جواب نمی‌دهم، منتظرم که ببینم روز آتی رئیس‌جمهور ایران چه بیان می‌کند که بعد من نظر بدهم. بنابراین، تمام توجّهات را به سخنرانی آقا جلب کرد؛ یعنی عدو شود سبب خیر اگر خدا خواهد. لذا نطق ایشان در جاهای مختلف پخش گردید. من به بچّه‌ها گفتم دشمن صد میلیون دلار به نفع ما کار کرد. اصلاً همه‌ی توجّهات به صحبت رئیس‌جمهور ایران قرار دارای بود و خب اوّلین بار هم قرار دارای بود که رئیس‌جمهوری از ایران به سازمان ملل آمده قرار دارای بود.
۳. طنین فارسی در سازمان ملل
در سازمان ملل که آقا می‌خواستند نطق بکنند، حالا به عنوان رهبری از دنیای اسلام و با توجّه به عربی قوی آقا و تلفّظ نسبتاً خوب ایشان، من خدمت ایشان گفتم خوب هست شما این نطق را به عربی بخوانید. پنجاه کشور اسلامی نشسته‌اند اینجا و خب شما متوجّهید که من از چه زاویه‌ای دارم می‌گویم؛ به‌هر‌حال، نطق به هر زبانی باشد ترجمه خواهد گردید ولی اینکه رهبر ایران به عربی نطق کرده، میتوانست پیام خاصّی برای کشورهای اسلامی داشته باشد. در واکنش به این پیشنهاد من، آقا سری تکان دادند گفتند بله، ولی زبان فارسی زبان رسمی کشور هست ــ البتّه من هر‌چه می‌گویم مضمون جملات آقا هست ــ و بایستی در این کریدورهای سازمان ملل، زبان فارسی طنین‌انداز بشود! در‌حالی‌که آن وقت هنوز شوروی از هم نپاشیده قرار دارای بود و تاجیکستان هم نبود، بلکه فقط افغانها این را می‌فهمیدند. خب ایشان توانایی‌اش را هم داشتند که به عربی سخنرانی کنند، امّا قبول نکردند. این برای من قشنگ قرار دارای بود. یک عدّه‌ای هستند که مثلاً معتقدند اگر یکی آخوند گردید، دیگر هیچ تعلّقی به ایران و ایرانیّت نمی‌شود داشته باشد و فقط طرف زبان و فرهنگ عربی باید برود! امّا آقا این‌طور نبودند و این چیزی هست که خودم شاهدش بودم.
دیدگاه‌ها