به گزارش پول و تجارت به نقل از ایرنا، «سیدعباس عراقچی» وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران که برای شرکت در اجلاس سالانه مجمع عمومی سازمان ملل به نیویورک سفر کرده هست، شامگاه شنبه ۵ مهرماه در گفتگو آنلاین و زنده از نیویورک با «خبر شامگاهی ۲۱ » صدا و سیما توضیحاتی در خصوص بازگشت تحریم‌های شورای امنیت علیه ایران پیرو اقدام تروئیکای اروپایی در این شورا ارائه کرد.
«سیدعباس عراقچی» با اشاره به حضور رئیس‌جمهور و هیات دیپلماتیک ایران در نیویورک بیان کرد: در طول یک هفته گذشته، ما تلاش گسترده‌ای در حوزه دیپلماسی داشتیم که بخش عمده آن در راستای دیپلماسی معمول کشور انجام گردید. هر سال در مجمع عمومی سازمان ملل، از فرصت حضور در این مجمع و حضور سران کشورها و وزرای امور خارجه استفاده می‌کنیم؛ هم برای تبیین مواضع جمهوری اسلامی ایران، هم برای دفاع از مواضع حقوقی کشور، و هم برای پیشبرد روابط دوجانبه. در این چارچوب، ملاقات‌های متعدد برگزار خواهد گردید و سخنرانی‌های مختلفی صورت دریافت می‌کند؛ به‌ویژه در مجمع عمومی که رئیس‌جمهور سخنرانی می‌کنند. امسال نیز ایشان سخنانی بسیار مقتدرانه و محکم ایراد کردند. در واقع، مجمع عمومی هر سال محلی برای دیپلماسی گسترده همه کشورها، شامل جمهوری اسلامی ایران هست و وزارت امور خارجه همواره از این فرصت استفاده کرده هست؛ امسال نیز به همین ترتیب عمل گردید. شما حجم گسترده ملاقات‌های بنده را حتما مشاهده کرده‌اید.
وزیر خارجه ادامه داد: اما امسال یک موضوع خاص در کنار دیگر مباحث وجود دارای بود و آن، تلاش سه کشور اروپایی و ایالات متحده برای فعال‌سازی سازوکار موسوم به «اسنپ‌بک» قرار دارای بود. همان‌طور که در اخبار دنبال کرده‌اید، از حدود دو تا سه ماه پیش آنها این بحث را آغاز کردند و فضایی به وجود آوردند تا اسنپ‌بک را فعال کنند. هدف آنها این قرار دارای بود که با ایجاد این فضا و القای ترس و التهاب درباره اسنپ‌بک، از جمهوری اسلامی ایران امتیاز بگیرند و در واقع نوعی باج‌خواهی انجام دهند. آنها این موضوع را در رسانه‌های خود بسیار بزرگ‌نمایی کردند و بیش از واقعیت موجود به آن ابعاد دادند.
عراقچی افزود: من نمی‌گویم اگر این اتفاق بیفتد هیچ صدمه یا آسیبی برای ما نخواهد دارای بود؛ به‌ویژه در حوزه اقتصادی می‌تواند خسارت‌هایی وارد کند، هرچند میزان آن کمتر هست. اما آنها کوشیدند این مسئله را بسیار بزرگ‌تر از آنچه هست جلوه دهند و هیولایی بسازند تا مردم ایران را دچار هراس کنند و در ادامه دولت و سیاست خارجی کشور را به دادن امتیاز و عقب‌نشینی وادارند.
رئیس دستگاه دیپلماسی خاطرنشان کرد: ما البته مسیر سیاسی و حقوقی مقابله با این تلاش را از سال‌ها پیش آغاز کرده بودیم. مشورت‌های ما با چین و روسیه چندین سال هست که در این خصوص ادامه دارد و در هفته‌های اخیر به‌طور فشرده‌تر دنبال گردید. در این چارچوب، نامه‌های متعددی از سوی بنده به رئیس شورای امنیت، دبیرکل سازمان ملل و اعضای شورای امنیت ارسال گردید. نیز یک نامه مشترک با امضای وزرای امور خارجه ایران، چین و روسیه تهیه و ارسال گردید. در کنار این اقدامات، تلاش‌های سیاسی و حقوقی گسترده‌ای صورت گرفت و در روزهای پایانی نیز دیپلماسی فشرده‌ای را با همه کشورها دنبال کردیم.
وی ادامه داد: همزمان با فعالیت‌ها در حوزه شورای امنیت، گفتگوهایی نیز با سه کشور اروپایی و به‌طور غیرمستقیم با سایر طرف‌ها انجام گردید تا در صورت امکان، راه‌حلی منصفانه و متوازن برای ایجاد یک مسیر مذاکراتی جدید و جلوگیری از تنش و بحرانی غیرضروری پیدا شود. در این راستا، همان‌گونه که در اخبار هم مطرح گردید، ما پیشنهادهای مختلفی ارائه کردیم. این پیشنهادها متناسب با روند مذاکرات به‌روزرسانی می‌گردید و همگی بر راه‌حلی عادلانه و منطقی استوار بودند. با این حال، متأسفانه همه این پیشنهادها از سوی طرف مقابل رد گردید؛ هرچند چندین از آنها به نظر می‌رسید که از نگاه چندین کشورهای اروپایی مورد توجه قرار گرفته هست، اما نتوانستند طرف آمریکایی را همراه کنند.
عراقچی با اشاره به اینکه برای ما کاملاً مسجل قرار دارای بود و در این روند بیش از پیش مسجل گردید که هدف اصلی، باج‌گیری و امتیازگیری از جمهوری اسلامی ایران هست، بیان کرد: آنها توقع داشتند که جمهوری اسلامی ایران همه مواد هسته‌ای خود را کنار بگذارد یا تحویل دهد و در مقابل، تنها سه یا شش ماه تمدید تعلیق اسنپ‌بک دریافت کند. این اوج زیاده‌خواهی، غیرمنطقی‌ترین رفتار و حتی جسارت‌آمیزترین برخورد ممکن قرار دارای بود. ما با قوت در برابر همه این درخواست‌ها و فشارهایی که تا آخرین لحظه ادامه دارای بود ایستادیم. آنها می‌خواستند با استفاده از این اهرم، ما را به پذیرش چنین خواسته‌های ذلت‌باری وادار کنند، اما طبیعتاً ما هرگز زیر بار این شرایط نرفتیم و نخواهیم رفت. در مقابل، پیشنهادهای سازنده و واقع‌بینانه‌ای روی میز گذاشتیم، اما طرف مقابل بنا را بر عدم پذیرش آنها گذاشت.
وزیر خارجه ادامه داد: وضعیتی که اکنون وجود دارد بسیار حائز اهمیت هست و لازم می‌دانم توضیح دهم که در شورای امنیت هیچ اجماعی نسبت به این موضوع شکل نگرفته هست. از میان پنج عضو دائم شورای امنیت، دو عضو به‌طور کامل با این اقدام مخالف هستند، فعال‌سازی اسنپ‌بک را غیرقانونی می‌دانند و معتقدند چنین اقدامی مبنای حقوقی ندارد. دو عضو دیگر شورای امنیت، شامل پاکستان، نیز به همین موضع پیوسته‌اند. در عین حال، دو عضو دیگر یعنی کره‌جنوبی و گویان رأی ممتنع دادند. بنابراین کاملاً روشن هست که در شورای امنیت هیچ اجماعی برای پذیرش این حرکت وجود ندارد.
عراقچی خاطرنشان کرد: من در سخنان خود در شورای امنیت تأکید کردم که این مسئله یک چالش حقوقی برای شورای امنیت محسوب خواهد گردید و نظر به نبود اجماع، نمی‌شود سازوکار اسنپ‌بک به‌عنوان فعال‌شده تلقی گردد. از دید ما این سازوکار هم‌اکنون فعال نشده و به همین دلیل تبعات آن نیز نمی‌شود مورد توجه دبیرکل سازمان ملل قرار گیرد یا پیگیری شود. در واقع، اکنون شورای امنیت با یک چالش حقوقی جدی روبه‌روست. موضع روسیه و چین در این زمینه روشن هست؛ آنها نیز معتقدند که این فعال‌سازی از نظر حقوقی اساساً صورت نگرفته هست و بنابراین، در تاریخ ۱۸ اکتبر (۲۶ مهر) قطعنامه ۲۲۳۱ پایان می‌یابد و همه تحریم‌ها نیز باید خاتمه یابد.
وزیر خارجه در پایان با اشاره به اینکه از این پس، ما مبارزه حقوقی خود را در داخل شورای امنیت سازمان ملل ادامه خواهیم داد، بیان کرد: در عین حال، موضع سیاسی جمهوری اسلامی ایران نیز کاملاً روشن هست که ما به دنبال یک توافق عادلانه و متوازن هستیم. در صلح‌آمیز بودن برنامه هسته‌ای خود هیچ تردیدی نداریم و برای اعتمادسازی در این خصوص نیز آمادگی داریم، اما این امر مشروط بر آن هست که امتیازات متناسبی داده شود و سرانجام، حق ملت ایران برای غنی‌سازی مورد احترام قرار گیرد.
دیدگاه‌ها