سناریوهای بدبینانه و خوشبینانه تورم تا تابستان ۱۴۰۵+نمودار

تورم در نیمه سال 1405 چقدر خواهد قرار دارای بود؟

براین اساس در چندین سناریو افزایش تورم از مرداد سال جاری تا مرداد سال آینده مورد پیش‌بینی و برآورد قرار گرفته هست. تورم سالانه مردادماه 36.3 درصد بوده هست. اگر تورم ماهانه مرداد تا انتهای دوره مورد اشاره وجود داشته باشد، تورم سالانه معادل 44.1 درصد خواهد گردید.

اگر تورم ماهانه به اندازه زمانی باشد که تحریم‌های اولیه در سال 90 علیه اقتصاد ایران اعمال گردید، این شاخص در مردادماه سال سال 1405 برابر با 76.2 درصد برآورد شده هست. اگر تورم ماهانه بعد از خروج ترامپ از برجام ملاک محاسبات قرار گیرد، تورم سالانه در نیمه سال 1405 به عدد 49.1 درصد خواهد رسید.

در خوش‌بینانه‌ترین حالت نیز در صورت توافق میان ایران و قدر‌ت‌های غربی و اگر تورم ماهانه روندی مشابه سال‌های برجام را در پیش‌ بگیرد، تورم سالانه در مرداد 1405 به رقم 22.2 درصد خواهد رسید که اگرچه نسبت به سناریوهای دیگر عدد پایین‌تری هست اما همچنان این دو رقمی خواهد قرار دارای بود.

آثار تحریم‌ها بر تورم ایران در دوره‌های مختلف

تحریم‌های اقتصادی آمریکا و سازمان ملل از حوالی سال‌های 1389 و 1390 علیه اقتصاد ایران آغاز گردید. این تحریم‌ها موجب گردید تا موانع تجاری و اقتصادی زیادی بر ایران تحمیل شده و درآمد نفتی دولت کاهش یابد. بنابراین کسری بودجه که یکی از مهم‌ترین عوامل در ایجاد تورم در ایران هست با افزایش مواجه گردید. به این ترتیب تورم سالانه روندی صعودی را در پیش گرفته و در شهریورماه سال 92 معادل 37.2 درصد برآورد گردید که رقم قابل توجهی هست.

اما بعد از امضای توافق برجام و رفع موقت تحریم‌ها، دروازه‌های اقتصاد جهانی به روی ایران باز شده و فروش نفت بهبود یافت. یکی اثرات این رخداد کاهش انتظارات تورمی و کسری بودجه دولت قرار دارای بود که به روند کاهشی تورم و تک رقمی شدن آن منتهی گردید. به طوری که در بهمن‌ماه سال 95 نرخ تورم سالانه معادل 6.9 درصد محاسبه گردید که پایین‌ترین مقدار در حدفاصل سال‌های 92 تا 1404 هست.

با این‌حال این روند کاهشی دوامی نیافت. چراکه بعد از خروج ترامپ از برجام در اردیبهشت سال 97 و بازگشت مجدد تحریم‌های آمریکا، تورم روندی افزایشی را در پیش گرفت و در شهریور سال 98 به بالاتر از 40 درصد رسید و معادل 42.7 درصد برآورد گردید.

این متغیر مهم که یکی از شاخص‌های اصلی جهت برآورد قدرت خرید مردم هست از نیمه سال 98 تا نیمه سال 99 روندی نزولی را تجربه کرد اما بعد از دوره دوباره صعودی گردید و در شهریور سال 1400 به 46.3 درصد رسید.

بعد از حذف ارز 4200 تومانی در دومین ماه سال 1401 یک شوک تورمی به اقتصاد ایران وارد گردید و قیمت اقلام خوراکی و ضروری خانوار ایرانی افزایش شدیدی یافت. این سیاست که به جراحی اقتصادی معروف هست موجب گردید تا فشار قابل توجهی به خانوارهای فقیر و محروم وارد شود. در اردیبهشت 1402 این شاخص به عدد 49.1 درصد رسید که بالاترین مقدار در حداقل 14 سال گذشته هست. با این‌حال تورم تا دی سال گذشته کاهشی بوده و این ماه 32 درصد محاسبه شده هست.