به گزارش پول و تجارت به نقل از سازندگی، در حالی که گمانه‌زنی‌ها درباره دیدار احتمالی دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا و کیم جونگ‌اون، رهبر کره شمالی در حاشیه نشست آتی همکاری اقتصادی آسیا- اقیانوسیه (APEC) شدت گرفته هست، یک مقام کاخ سفید تأکید کرد که واشنگتن همچنان آماده مذاکره «بدون هیچ پیش‌شرطی» با پیونگ‌یانگ هست.
این موضع‌گیری، نخستین اعلام رسمی دولت ترامپ در دوره جدید فعالیت‌های دیپلماتیک اوست که بار دیگر خاطره سه دیدار تاریخی سال‌های ۲۰۱۸ و ۲۰۱۹ میان دو رهبر را زنده کرده هست.
نشست اَپک قرار هست، روزهای ۹ و ۱۰ آبان در شهر گیونگجو، واقع در جنوب شرقی کره جنوبی برگزار شود و سفر ترامپ به این کشور، زمینه‌ساز پرسش‌های تازه درباره امکان تجدید بیان کرد‌وگوها با کره شمالی شده هست. به‌ویژه آنکه کیم جونگ‌اون اوایل ماه جاری در سخنانی اعلام کرده قرار دارای بود اگر آمریکا از اصرار بر خلع سلاح هسته‌ای کامل دست بردارد، آماده از سرگیری مذاکرات هست.
پیام کاخ سفید: بدون پیش‌شرط
مقام آمریکایی که با خبرگزاری یونهاپ بیان کرد‌وگو کرده، یادآور شده هست: «رئیس‌جمهور ترامپ در دوره نخست ریاست‌جمهوری خود سه نشست تاریخی با رهبر کره شمالی برگزار کرد که توانست، فضای شبه‌جزیره را تا حد زیادی تثبیت کند. امروز نیز او آماده بیان کرد‌وگو بدون هیچ پیش‌شرطی هست».
این سخنان نشان می‌دهد، واشنگتن می‌کوشد، بار دیگر فضای دیپلماسی مستقیم با پیونگ‌یانگ را فعال کند هرچند همچنان بر سیاست سنتی خود یعنی ضرورت خلع سلاح هسته‌ای تأکید دارد.
این موضع‌گیری در شرایطی بیان خواهد گردید که کیم جونگ‌اون در سخنرانی خود در مجمع عالی خلق ضمن یادآوری خاطرات مثبتش از ترامپ صریحاً اعلام کرده هست که حاضر نیست، زرادخانه هسته‌ای کشورش را کنار بگذارد. به باور رهبر کره شمالی، سلاح هسته‌ای ضامن بقا در برابر تهدیدات دائمی آمریکا و کره جنوبی هست و مانورهای مشترک نظامی واشنگتن و سئول چیزی جز تمرین جنگ هسته‌ای تلقی نمی‌شود.
سه دیدار تاریخی
دیپلماسی شخصی ترامپ و کیم یکی از بی‌سابقه‌ترین رویدادهای تاریخ روابط بین‌الملل قرار دارای بود. نخستین دیدار در ۱۲ ژوئن ۲۰۱۸ در سنگاپور برگزار گردید. برای اولین بار یک رئیس‌جمهور در حال خدمت آمریکا رودررو با رهبر کره شمالی بیان کرد‌وگو کرد. بیانیه پایانی این نشست اگرچه سرشار از وعده‌های کلی قرار دارای بود اما فاقد نقشه راه و جدول زمانی مشخص به شمار می‌رفت. در همان دیدار ترامپ به‌طور غافلگیرکننده‌ای اعلام کرد که رزمایش‌های مشترک با کره جنوبی را تعلیق انجام می‌دهد؛ اقدامی که در پیونگ‌یانگ با استقبال مواجه گردید اما در واشنگتن، انتقادات فراوانی برانگیخت.
دومین نشست در فوریه ۲۰۱۹ در هانوی ویتنام برگزار گردید. این بار انتظار می‌رفت، بیان کرد‌وگوها به توافقی ملموس برسد اما شکاف عمیق میان خواسته‌های دو طرف مانع گردید. کره شمالی پیشنهاد داد، تأسیسات هسته‌ای «یونگ‌بیون» را تعطیل کند و در مقابل رفع بخش بزرگی از تحریم‌ها را خواستار گردید. اما آمریکا این معامله را ناکافی دانست و خواهان نابودی کل توانمندی‌های هسته‌ای و موشکی کره شمالی گردید. ترامپ مذاکرات را نیمه‌تمام ترک کرد و بیان کرد، حاضر نیست «توافق بد» را بپذیرد.
سومین ملاقات، غیرمنتظره و نمایشی در ۳۰ ژوئن ۲۰۱۹ در مرز پانمونجوم صورت گرفت. ترامپ در اقدامی نمادین از مرز عبور کرد و برای نخستین بار یک رئیس‌جمهور آمریکا پا به خاک کره شمالی گذاشت. اگرچه این دیدار، پیام صلح و انعطاف‌پذیری دارای بود اما عملاً دستاوردی عملی به همراه نیاورد و مذاکرات کارشناسی بعدی نیز به بن‌بست خورد.
پیشنهاد عجیب ترامپ!
افشاگری تازه «متیو پاتینگر» معاون پیشین مشاور امنیت ملی آمریکا نیز بُعد دیگری از این رابطه عجیب را روشن انجام می‌دهد. او بیان می‌کند، ترامپ پس از پایان نشست هانوی به کیم جونگ اون پیشنهاد داده قرار دارای بود با هواپیمای اختصاصی رئیس‌جمهور آمریکا به کشورش بازگردد؛ پیشنهادی که البته رهبر کره شمالی رد کرد و ترجیح داد با قطاری که از چین عبور می‌کرد به پیونگ‌یانگ برگردد. این ماجرا بار دیگر نشان می‌دهد، روابط دو رهبر تلفیقی از ژست‌های نمایشی، اعتمادسازی شخصی و در عین حال بی‌اعتمادی عمیق بوده هست.
دیپلماسی شخصی یا نمایش رسانه‌ای؟
تحلیلگران معتقدند اگرچه دیدارهای ترامپ و کیم توانست سطح تنش‌ها را کاهش دهد و کانالی مستقیم میان دو دشمن دیرینه ایجاد کند اما به خاطر تمرکز بیش از حد بر تصاویر و صحنه‌آرایی رسانه‌ای، هیچ‌گاه به توافقی جامع و قابل راستی‌آزمایی منجر نشدند. از همین روست که بسیاری از کارشناسان نسبت به چشم‌انداز تکرار این روند تردید دارند. با این حال چندین دیپلمات‌های سابق بر این باورند که تجربه سه دیدار پیشین دست‌کم نشان داده هست، کیم جونگ اون به رابطه شخصی با رهبران آمریکا اهمیت می‌دهد و ترامپ نیز علاقه دارد از این دستاورد به‌عنوان برگ برنده در سیاست خارجی استفاده کند.
چشم‌انداز اجلاس اپک
اکنون با نزدیک شدن نشست اَپک در گیونگجو، همه نگاه‌ها متوجه این هست که آیا ترامپ و کیم بار دیگر دیداری غیرمنتظره خواهند دارای بود یا خیر. هرچند هنوز هیچ برنامه رسمی در این باره اعلام نشده هست اما اظهارات مقام کاخ سفید درباره آمادگی «بدون پیش‌شرط» را امکان دارد چراغ سبزی برای پیونگ‌یانگ دانست. با وجود آنکه در شرایط کنونی حتی برگزاری دیداری در حاشیه اجلاس اَپک نیز بعید هست، بتواند گره اصلی بحران یعنی موضوع خلع سلاح هسته‌ای را بگشاید اما نظر به فضای پرتنش شرق آسیا، افزایش رزمایش‌های نظامی آمریکا و متحدانش و تداوم آزمایش‌های موشکی کره شمالی هرگونه دیدار احتمالی می‌تواند، تأثیرات قابل‌توجهی بر امنیت منطقه‌ای و حتی عرصه جهانی بر جای بگذارد.
دیدگاه‌ها