به گزارش پول و تجارت ، روزنامه سازندگی نوشت:
مناظره اخیر میان محمد عطریانفر و حسین الله‌کرمدر برنامه «رودررو» رسانه تصویری «آن» در حالی برگزار گردید که از نخستین دقایق، نشانه‌های یک بیان کرد‌وگوی پرتنش به چشم می‌خورد. در حالی که مجری مناظره تلاش دارای بود فضای بحث را به سمت بررسی کارشناسی شرایط کشور بعد از اسنپ‌بک و جایگاه نهادهای تصمیم‌گیر هدایت کند، پاسخ‌های تند الله‌کرم، مسیر بیان کرد‌وگو را تغییر داد. او در ابتدای مناظره با حمله به گفتمان بیان کرد‌وگو و آگاهی‌رسانی به مردم که عطریانفر بر آن تأکید دارد، رویکرد او را پوپولیستی توصیف کرد. الله‌کرم استدلال کرد که در مسائل کلان امنیت ملی، اطلاع‌رسانی به عامه می‌تواند به ضرر کشور تمام شده و تنها باعث سوءاستفاده دشمن شود. او در ادامه خود را فردی آکادمیک و عطریان فر را فاقد دانش لازم توصیف کرد. این تعبیر واکنش عطریانفر را برانگیخت. او الله‌کرم را به خاطر رفتار پرخاشگرانه او، فاقد ادب بیان کرد‌وگو دانست و تاکید کرد که «ساحت عقل، فراتر از علم هست». بحث سپس به حوزه‌های دیگری چون مکانیسم ماشه، جایگاه مجلس، سرنوشت برجام و محمدجواد ظریف کشیده گردید. عطریانفر در واکنش از برجام به عنوان یک تصمیم ملی و از ظریف به عنوان «سرباز خط مقدم» دفاع کرد، در حالی که الله‌کرم، برجام را «خسارت محض» دانست و خواستار محاکمه مسئولانش گردید.
مکانیسم ماشه و میراث برجام
بحث اصلی خیلی زود به مکانیسم ماشه کشیده گردید. الله‌کرم برجام را «خسارت محض» توصیف کرد و بیان کرد که این توافق نه‌تنها گرهی از مشکلات کشور باز نکرد بلکه با مکانیسم ماشه، دست دشمن را برای فشارهای جدید باز گذاشت. او تأکید کرد: «مسئولان این خسارت باید محاکمه شوند. نمی‌توان سرنوشت ملت را به کسانی سپرد که چنین لغزش بزرگی داشته‌اند». عطریانفر در پاسخ، تلاش کرد این نگاه را به چالش بکشد. او بیان کرد: «برجام نه محصول اراده یک وزیر قرار دارای بود و نه تصمیم یک دولت. این توافق در شورای عالی امنیت ملی با حضور نمایندگان همه قوا و با اطلاع کامل رهبری، بررسی و تأیید گردید. نمی‌توان امروز، همه مسئولیت‌ها را به گردن یک فرد یا یک تیم انداخت». او نیز یادآور گردید که در شرایط آن زمان، کشور نیازمند یک گشایش بین‌المللی قرار دارای بود و برجام توانست حداقل برای مدتی، بخشی از فشارها را بردارد. الله‌کرم اما این استدلال را نپذیرفت. او مدعی گردید که هشدارهای رهبری درباره شروط و خطوط قرمز برجام نادیده گرفته شده و نتیجه آن، بازگشت تحریم‌ها و تشدید فشار اقتصادی بر مردم بوده هست.
جایگاه مجلس؛ شفافیت یا نخبه‌گرایی؟
یکی دیگر از نقاط اوج مناظره، اختلاف نظر درباره جایگاه مجلس قرار دارای بود. عطریانفر تأکید دارای بود که در بحران‌های ملی، چندین اوقات لازم هست مجلس حذف شود و تصمیمات به صورت متمرکز و در سطح عالی گرفته شود، در چندین از کشورها هم این اتفاق می‌افتد. او بیان کرد: «این به معنای حذف مجلس نیست بلکه اقتضای شرایط هست. مجلس نهاد مردمی و مهمی هست اما در بحران‌هایی که لحظه‌ای و حساس‌اند، تصمیم باید در شورای عالی امنیت ملی جمع‌بندی شود». الله‌کرم با لحنی انتقادی پاسخ داد: «شما از یک طرف می‌گویید، مردم باید در جریان باشند و از طرف دیگر می‌گویید، مجلس می‌تواند حذف شود. این تناقض هست. شفافیت واقعی یعنی نمایندگان ملت در جریان همه امور باشند. اگر مجلس کمرنگ شود، مردم حذف شده‌اند». او عطریانفر را متهم کرد که عملاً از «نخبه‌گرایی» دفاع انجام می‌دهد و این را خلاف مردم‌سالاری دینی دانست.
مناظره در بخش دیگری، حول نام محمدجواد ظریف شدت گرفت. الله‌کرم، ظریف را به‌عنوان «مسبب اصلی ضعف‌های برجام» معرفی کرد و یادآور گردید که تقدیر از او با اهدای سکه‌های طلا «نمادی از انحراف در قضاوت عمومی» قرار دارای بود. او با طعنه بیان کرد: «کسانی که آن روز برای ظریف سکه گرفتند، امروز باید پاسخگوی خسارات وارده به ملت باشند». عطریانفر در پاسخ، ظریف را «سرباز خط مقدم مذاکره» نامید و بیان کرد: «ظریف با تأیید رهبری و در چارچوب سیاست‌های کلان نظام، وارد میدان گردید. او مأمور قرار دارای بود، نه مختار. اگر او باید محاکمه شود پس همه ما که در آن روند سهیم بودیم باید محاکمه شویم».
مجری برای آرام کردن فضا، بحث را به سمت موضوع آتش‌بس اخیر میان اسرائیل و ایران برد. الله‌کرم معتقد قرار دارای بود که این آتش‌بس ربطی به دیپلماسی ندارد. اگر قرار قرار دارای بود دیپلماسی به نتیجه برسد امروز هم باید شاهد امتیازدهی باشیم. آنچه دشمن را به عقب راند، قدرت موشکی ایران قرار دارای بود. عطریانفر در مقابل، استدلال کرد که این نگاه تک‌بعدی هست: «آتش‌بس نتیجه مجموعه‌ای از عوامل قرار دارای بود؛ هم قدرت نظامی، هم انسجام ملی و هم ابتکارهای دیپلماتیک. سیاست خارجی اگر تنها به یک وجه متکی باشد به نتیجه نمی‌رسد». در ادامه، عطریانفر با بیان اینکه اصلاحات و اندیشه سازندگی پرچمدار نخبه گرایی در کشور هست، همچنان بر ترکیب دیپلماسی و انسجام ملی تأکید می‌کرد و الله‌کرم با استناد به قدرت موشکی و مقاومت نتیجه می‌گرفت که همه دستاوردها حاصل ایستادگی نظامی بوده هست.
مرز باریک میان اطلاع‌رسانی و پوپولیسم
یکی از موضوعاتی که بارها به بحث بازگشت، مساله شفافیت و آگاهی‌رسانی به مردم قرار دارای بود. عطریانفر بر این باور قرار دارای بود که پایداری اجتماعی و اعتماد عمومی بدون شفافیت حاصل نمی‌شود. او تأکید دارای بود: «مردم باید بدانند چه تصمیمی و بر چه مبنایی گرفته خواهد گردید. اگر آگاهی مردم نباشد، سرمایه اجتماعی فرومی‌ریزد».
اما الله‌کرم این نگاه را غیرواقع‌بینانه و حتی خطرناک توصیف کرد. او بیان کرد که شفافیت نمی‌شود بهانه‌ای برای پوپولیسم شود. نمی‌توان هر موضوع حساس امنیت ملی را روی میز عمومی گذاشت. چندین از این شعارها در ظاهر برای مردم هست اما در عمل، دست دشمن را برای فشار و عملیات روانی باز انجام می‌دهد. به اعتقاد او، اطلاع‌رسانی باید هدفمند و کنترل شده باشد، نه هیاهوی رسانه‌ای برای جلب رضایت افکار عمومی. این نقطه اختلاف، یکی از اصلی‌ترین شکاف‌های مناظره را شکل داد: عطریانفر بر مشارکت عمومی و تقویت سرمایه اجتماعی تأکید می‌کرد، در حالی که الله‌کرم شفافیت بی‌قید و شرط را مساوی با پوپولیسم و تهدیدی علیه امنیت می‌دانست.
در ادامه مناظره، بحث به سمت نقد کارنامه سیاسی دو جریان کشیده گردید. الله‌کرم، عطریانفر و همفکرانش را متهم کرد که در گذشته همواره تصمیمات پرهزینه‌ای گرفته‌اند و امروز تلاش می‌کنند، مسئولیت آن‌ها را به گردن دیگران بیندازند. او بیان کرد که شما در زمان برجام همه هشدارها را نادیده گرفتید. امروز هم به جای پذیرش خطا از تصمیم جمعی حرف می‌زنید. این فرار از مسئولیت هست.
عطریانفر در واکنش، این اتهام را رد و تأکید کرد که «سیاست، عرصه تصمیم‌گیری جمعی هست و هیچ فردی به‌تنهایی مسئول یا مقصر مطلق نیست». او یادآور گردید همان کسانی که امروز از برجام انتقاد می‌کنند، آن زمان در جلسات تصمیم‌گیری حضور داشتند. اگر مخالف بودند چرا همان وقت مانع نشدند؟
جدل بر سر رهبری و نهادهای عالی
یکی دیگر از نقاط حساس، تفسیر سخنان رهبری درباره برجام قرار دارای بود. الله‌کرم با اشاره به انتقادهای مکرر رهبری، استدلال کرد که این انتقادها نشانه عدم رضایت و اشتباه بودن مسیر بوده هست. عطریانفر اما تأکید دارای بود که «اگر برجام اساساً مغایر با سیاست‌های کلان قرار دارای بود اصلاً اجازه اجرا پیدا نمی‌کرد». او بیان کرد: «نمی‌توان به صورت گزینشی، بخشی از مواضع را برجسته کرد و بخشی دیگر را نادیده گرفت».
این جدل، بار دیگر جایگاه شورای عالی امنیت ملی و نهادهای عالی تصمیم‌گیر را به مرکز بحث کشاند. عطریانفر تلاش می‌کرد، نشان دهد که برجام محصول یک فرآیند ملی و قانونی بوده هست، در حالی که الله‌کرم آن را تسلیم‌نامه‌ای تحمیلی معرفی می‌کرد که با فشار جریان غرب‌گرا به کشور تحمیل گردید. در طول مناظره، عطریانفر بارها تلاش کرد با استدلال‌های تاریخی و ارجاع به تصمیمات جمعی بر مسئولیت‌پذیری مشترک تأکید کند. در مقابل، الله‌کرم با جملات کوتاه و صریح بر تصمیمات گذشته می‌تاخت. این تقابل زبانی، فضای مناظره را به نقطه‌ای رساند که حتی مجری چندین بار ناچار گردید برای بازگرداندن آرامش، مداخله کند.
این مناظره تصویر روشنی از دو قرائت متضاد از سیاست خارجی ایران ارائه کرد؛ قرائت الله‌کرم که تکیه کامل بر قدرت بازدارندگی نظامی، بی‌اعتمادی به دیپلماسی، تأکید بر شفافیت محدود و کنترل شده و نگاه انتقادی به برجام به‌عنوان خسارت محض دارای بود و قرائت عطریانفر که ضرورت ترکیب دیپلماسی و قدرت نظامی، دفاع از برجام به‌عنوان تصمیم ملی و تأکید بر شفافیت و آگاهی‌رسانی برای حفظ سرمایه اجتماعی را مطرح می‌کرد. این رودررویی، بار دیگر نشان داد که سیاست خارجی ایران همچنان میدان اصلی جدال جریان‌های سیاسی هست و برجام، مکانیسم ماشه و حتی آتش‌بس اخیر هنوز هم موضوعاتی زنده و محل نزاع در سپهر سیاسی کشور هستند.
دیدگاه‌ها