به گزارش پول و تجارت به نقل از روزنامه ایران، مرکز آمار ایران گزارش داده، قیمت برنج در یک‌سال گذشته بیش از 146 درصد رشد کرده و به طور میانگین از 120 هزار و 522 تومان در شهریور سال گذشته به 324 هزار و 917 تومان در شهریور امسال افزایش پیدا کرده هست.
گزارش‌های میدانی نیز نشان می‌دهد که در آستانه نیمه مهرماه، قیمت برنج ایرانی در بازار کیلویی 330 تا 340 هزار تومان به مصرف‌کنندگان عرضه خواهد گردید. علاوه بر آن برنج‌های خارجی نیز با افزیش قیمت جدی مواجه بوده‌اند. به طور مثال برنج پاکستانی که کیلویی 60 هزار تومان قرار دارای بود اکنون بیش از 100 هزار تومان عرضه خواهد گردید.
گفته خواهد گردید علت این افزایش قیمت، کاهش واردات این محصول هست، زیرا تقاضا برای آن در بازار وجود دارد. افزایش چشمگیر قیمت برنج در بازار، زنگ هشدار را برای تأمین این کالای اساسی به صدا درآورده هست. بررسی‌ها نشان می‌دهد، امسال میزان تولید برنج در کشور حدود یک میلیون و 400 هزار تا یک میلیون و 600 هزار تن هست که یک میلیون تن نسبت به سال گذشته کاهش داشته هست. در شرایطی که تولید داخلی با کسری قابل‌توجه مواجه هست، موانع بوروکراتیک بر سر راه واردات، بازار را بیش از پیش تحت فشار قرار داده و تهدیدی برای امنیت غذایی و قدرت خرید مردم محسوب خواهد گردید.
کشور نیازمند واردات حداقل 1.6 میلیون تن برنج
دبیر انجمن تولیدکنندگان و تأمین‌کنندگان برنج ایران در بیان کرد‌وگو با «ایران» عنوان کرد: «با شفاف شدن آمار واقعی تولید برنج داخلی و نیز تبیین چندین باره مشکلات پیش روی واردات برنج، مشخص گردید که حداکثر ظرفیت تولید برنج کشور ۱.۶ میلیون تن هست و تقریباً معادل همین عدد نیز باید برنج وارد کشور شود تا پاسخگوی نیاز داخلی باشد و بازار به تعادل و ثبات برسد.»
مسیح کشاورز افزود: «مهم‌ترین مشکلات واردکنندگان برنج هم‌اکنون عدم نظر دستگاه در تخصیص ارز، ارزش‌گذاری ارزی و ریالی غیرواقعی، عدم ثبت‌سفارش یا انجام آن با تأخیر و به صورت قطره‌چکانی و رسوب بخشی از محصول وارد شده در گمرکات هست.»
وی اظهار کرد: «برای رفع مشکلات موجود در این بخش باید دولت و بخش خصوصی تعامل بیشتری داشته باشند تا موجب اتخاذ تصمیماتی شود که واردات برنج را سرعت بخشد. زیرا واردات یک فرآیند هست که اگر بخش‌های مقدم (اقداماتی که دستگاه‌های دولتی باید انجام دهند) اجرایی نشود، عملیاتی کردن قسمت‌های مؤخر با مشکل جدی مواجه خواهد گردید.»
دبیر انجمن تولیدکنندگان و تأمین‌کنندگان برنج ایران به ورود سازمان بازرسی کل کشور به پرونده برنج اشاره و تصریح کرد: «حضور مستقیم و نظارت میدانی این سازمان می‌تواند به بهبود شرایط و کاهش مشکلات کمک قابل‌توجهی کند. این سازمان باید علاوه بر نظارت بر بخش خصوصی، بر عدم انجام تکالیف قانونی توسط وزارت جهادکشاورزی و بانک مرکزی نیز سازمان برنامه و بودجه توجه کند.»
کنترل قیمت برنج داخلی با واردات
وی ارزش‌گذاری برنج‌های وارداتی را از مقدماتی‌ترین مراحل واردات دانست و بیان کرد: «برنج‌های سفید پاکستانی و برنج‌های سفید بخارپز هندی از مرغوب‌ترین انواع برنج و رقیب جدی برنج ایرانی هستند. به طوری که هر زمان در بازار با کمبود برنج ایرانی مواجه می‌شویم، این نوع محصولات وارداتی به صورت مکمل در بازار عمل کرده و با جبران کسری برنج داخلی از افزایش قیمت آن جلوگیری انجام می‌دهد.»
کشاورز تأکید کرد: «یکی از معضلات جدی پیش روی واردات، تأمین ارز هست که در این زمینه از دولت درخواست داریم با تخصیص ارز ترجیحی از غیرواقعی شدن قیمت این محصول در بازار جلوگیری کند. علاوه بر آن یکی از دلایل افزایش قیمت برنج‌های وارداتی مربوط به رسوب بخشی از محصول در گمرکات هست که تجار مجبور می‌شوند هزینه تأخیر و دموراژ این بخش را نیز پرداخت کنند و همین امر قیمت تمام‌شده برنج خارجی را افزایش می‌دهد. بنابراین درخواست داریم شرایط را به گونه‌ای مهیا کنند که تحمیل صدور ثبت‌سفارش در ازای تحویل برنج‌های رسوبی به شرکت بازرگانی سریع‌تر عملیاتی شود.»
دبیر انجمن تولیدکنندگان و تأمین‌کنندگان برنج ایران، مشکل اصلی بازار برنج را هم‌اکنون موارد مقدماتی و بنیادی واردات برنج دانست و افزود: «با وجود این متأسفانه سازمان‌های مأمور بررسی و نظارت بر بازار برنج، این موارد را نادیده گرفته و همه مشکل را متوجه بخش توزیع می‌دانند. به پیشنهاد وزارت دادگستری در آخرین تصمیم اتخاذ شده برای این حوزه و به منظور تنظیم بازار کشور، تکلیف شده که واردکنندگان، برنج وارد شده را در اختیار شرکت بازرگانی دولتی قرار دهند تا این شرکت توزیع آن در بازار را برعهده گیرد، اما تا کنون به این مهم توجه نشده هست زیرا اول واردکننده باید بتواند برنج وارد کند، بعد توزیع آن را به شرکت بازرگانی دولتی واگذار کند.»
کشاورز تصریح کرد: «هم‌اکنون واردکنندگان برنجی در اختیار ندارند که بتوانند به شرکت بازرگانی دولتی واگذار کنند و منتظر ارزش‌گذاری ریالی هستند و بخش اندکی هم که وارد شده به خاطر عدم ثبت‌سفارش و عدم ترخیص در گمرکات رسوب کرده هست.»
وی افزود: «هم‌اکنون،علاوه بر ۱۵۰ هزار تن برنجی که صرفا برای تحویل به شرکت بازرگانی دولتی ثبت سفارش شده هست، حدود حداقل ۶۰۰ هزارتن برنج منتظر تسویه مطالبات ارزی واردکنندگان و ارزش‌گذاری ارزی و ریالی و ثبت سفارش برای واردات به کشور هست.»
کشاورز خاطرنشان کرد: «نظر به شرایط حاکم در این بازار، بخش خصوصی همانند بحران‌های قبل همچون دوران شیوع ویروس کرونا یا جنگ ۱۲روزه با تمام توان در خدمت کشور و امنیت غذایی مردم هست.»
رفع موانع واردات
وضعیت کنونی بازار برنج به نقطه حساسی رسیده هست. ادامه روند فعلی تنها به معنای افزایش بی‌سابقه قیمت‌ها و فشار بیشتر بر معیشت مردم خواهد قرار دارای بود. راه برون‌رفت از این بحران، نه در نظارت‌های مقطعی و مقصر دانستن بخش توزیع، که در رفع موانع ریشه‌ای واردات هست. دولت باید با تسهیل فرآیند تخصیص ارز، ثبت‌سفارش و ترخیص کالا از گمرک، زمینه را برای ورود بموقع برنج به کشور فراهم کند. فقط در این صورت امکان دارد امید دارای بود که بازار این کالای اساسی به ثبات بازگردد و امنیت غذایی کشور تضمین شود.
دیدگاه‌ها