به گزارش پول و تجارت به نقل از اکوایران، افزایش شدید قیمت خوراکی‌ها و رشد تورم نقطه‌ای ۵۸ درصدی در شهریور، نشان می‌دهد تأمین حداقل معیشت برای خانوارهای شهری به مرزِ ناتوانی رسیده هست.
در شهریور ماه، هزینه سبد معیشت غذایی یک خانوار سه‌نفره شهری به حدود ۱۲ میلیون و ۲۱۰ هزار تومان رسید. این رقم که از میانگین 6 ماهه سال نیز فراتر رفته، نشان می‌دهد که حداقل دستمزد ۱۰ میلیون و ۳۹۹ هزار تومانی سال جاری ، دیگر کفاف تأمین حتی هزینه‌های حداقلی خوراکی خانواده را نمی‌دهد. تورم خوراکی یک بحران معیشتی ایجاد کرده که شکاف میان درآمد و هزینه را عمیق‌تر ساخته هست.
بحران معیشت: سبد غذایی از حداقل دستمزد بیشتر گردید
افزایش هزینه‌های خوراکی به یک بحران معیشتی تبدیل شده هست. آمارهای رسمی نشان می‌دهد که احساس عمومی فقر با واقعیت‌های اقتصادی کنونی کاملاً هم‌خوانی دارد.
برای درک بهتر این موضوع، کارشناسان از چارچوب علمی «سبد غذایی بهینه» استفاده می‌کنند. این الگو، ترکیبی استاندارد از گروه‌های غذایی ضروری هست که برای تأمین کالری و نیازهای تغذیه‌ای روزانه یک فرد تعیین شده هست.
بر اساس تحلیل‌های مرکز آمار و پژوهش‌های اقتصادی، وضعیت هزینه سبد معیشت در شهریور ماه به شرح زیر هست:
هزینه سبد غذایی یک فرد شهری: ۳ میلیون و ۹۳۸ هزار تومان.
افزایش ماهانه: این رقم نسبت به ماه قبل ۵.۱ درصد افزایش نشان می‌دهد.
هزینه خانوار سه‌نفره: نظر به میانگین ۳.۱ نفری خانوار شهری، هزینه همین سبد برای یک خانواده حداقل سه‌نفره به حدود ۱۲ میلیون و ۲۱۰ هزار تومان رسیده هست.
آیا حداقل دستمزد برای تأمین معیشت کافی هست؟
وقتی هزینه سبد معیشت را در برابر حداقل دستمزد رسمی قرار می‌دهیم، تصویر بحرانی‌تر خواهد گردید. همانطور که مشخص هست، حداقل دستمزد ۱۰ میلیون و ۳۹۹ هزار تومانی مصوب سال جاری ، به تنهایی قادر به پوشش ۱۲ میلیون و ۲۱۰ هزار تومان هزینه حداقلی خوراکی برای یک خانوار سه‌نفره نیست.
ناکارآمدی دستمزد در نیمه اول سال
متوسط هزینه سبد معیشتی در نیمه اول سال حدود ۱۰ میلیون و ۹۰۰ هزار تومان بوده هست. این نشان می‌دهد که نسبت هزینه معیشت به حداقل دستمزد به سطحی فراتر از توان خرید کارگران رسیده هست. در سال‌های ۱۴۰۱، ۱۴۰۳ و امسال، حداقل دستمزد قادر به پوشش این هزینه حداقلی نبوده هست.
پیامدهای شتاب تورم خوراکی و تأثیر آن بر فقر
شتاب تورم خوراکی و هم‌راستایی آن با رشد هزینه سبد معیشت، نشان می‌دهد که فشارهای قیمتی اثر نامتناسبی بر معیشت اقشار ضعیف گذاشته هست.
از منظر تحلیلی، 2 عامل کلیدی بر این وضعیت تأثیر مستقیم دارند:
اثر سیاست‌های اقتصادی: دوره‌هایی که سیاست‌هایی مانند حذف ارز ترجیحی اجرا شده‌اند، جهش قیمتی بیشتری در اقلام اساسی خوراکی رخ داده هست.
سهم بالای هزینه خوراکی: سهم بزرگِ هزینه خوراکی از درآمدِ خانوارهای کم‌درآمد به این معناست که هر افزایشی در قیمت غذا، اثر مستقیم و شدیدی بر فقر و امنیت غذایی آن‌ها می‌گذارد.
جمع‌بندی: پیامد فراتر رفتن هزینه معیشت از پایه دستمزد
تورم دیگر یک عدد انتزاعی نیست. وقتی هزینه سبد معیشت از پایه دستمزدی فراتر می‌رود، پیامدهای ملموس آن شامل موارد زیر هست:
-
کاهش رفاه عمومی
-
افزایش آسیب‌پذیری اقتصادی خانوارها
-
فشار بر توازن اقتصادی خانواده‌ها
تصمیم‌های سیاست‌گذاران در ماه‌های پیش‌رو، چه در حوزه حفاظتی برای معیشت خانوارها و چه در مسیر اصلاحات ساختاری برای مهار تورم خوراکی در منابع تولید و توزیع، تعیین‌کننده خواهند قرار دارای بود.
دیدگاه‌ها