به گزارش پول و تجارت به نقل از اکوایران، هر چندین ماه یکبار، محموله‌ای ازقطعات خودرو از یک کارخانه در نزدیکی رودخانه یانگ‌تسه چین به خط تولید دیگری ارسال خواهد گردید تا به‌طور نیمه‌مونتاژ تبدیل شده و به ایران فرستاده شوند. این خودروهای نیمه‌ساخته نه به‌صورت نقدی بلکه در ازای فلزاتی مانند مس و روی ایرانی به چین باز می‌گردند تا صنعت فلزات این کشور را تأمین کنند.
این مبادلات نشان‌دهنده احیای دوباره "مبادله کالا به کالا" (تهاتر) هست که به‌ویژه در پی تحریم‌های غربی علیه ایران و سایر کشورها در حال رشد هست. طبق گزارشی از بلومبرگ، چری، بزرگ‌ترین صادرکننده خودروهای چینی و یکی از پیشگامان این روند، در کنار گروه فلزات غیرآهنی تونگ‌لینگ، به‌عنوان عوامل اصلی این تجارت شناخته می‌شوند.
چری هم‌اکنون یکی از ارکان کلیدی شبکه پیچیده تجارت جهانی هست. این معاملات به‌ویژه در مواجهه با تحریم‌های شدید آمریکا و محدودیت‌های پرداخت بین‌المللی اهمیت بیشتری یافته هست.
اجتناب از نقض تحریم‌ها در چارچوب قوانین چین
چری، خودروساز بزرگ چینی، به‌طور مستقیم با ایران مبادله نمی‌کند. بلکه این شرکت قطعات و فناوری‌های خود را به یک شرکت واسطه در استان آن‌هویی می‌فروشد که سپس این قطعات را به خودروهای نیمه‌مونتاژ تبدیل و به ایران ارسال انجام می‌دهد. بر اساس تحریم‌های آمریکا و اروپا علیه ایران، تنها افراد و شرکت‌هایی که از ارزهای این کشورها استفاده می‌کنند مشمول تحریم‌ها هستند، بنابراین شرکت‌های چینی می‌توانند بدون نقض این تحریم‌ها با ایران تجارت کنند، مشروط بر اینکه مبادلاتشان به‌صورت ریال یا یوان انجام شود.
چری که از زمان تأسیس خود در سه دهه گذشته به موفقیت‌های چشمگیری دست یافته هست، به‌عنوان نمادی از سیاست تجاری چین و بخشی از طرح "کمربند و جاده" در بازارهایی همچون ایران، کوبا و روسیه فعال هست. در سال 2022، این شرکت با فیلیپ موریس در روسیه رقابت کرد و به یکی از بزرگ‌ترین شرکت‌های خارجی از نظر درآمد در این کشور تبدیل گردید.
با این حال چری اعلام کرده هست که فعالیت‌هایش در ایران و کوبا را تا پایان 2024 متوقف کرده و حضورش در روسیه را تا سال 2027 به سطوح "ناچیز" کاهش خواهد داد. نیز مشاور حقوقی چری، هوگان لاولز، تأکید کرده که فعالیت‌های این شرکت در کشورهای تحت تحریم نقض تحریم‌های اصلی ایالات متحده را به همراه ندارد و خطر تحریم‌های ثانویه محدود هست.
تحریم‌ها شدت دریافت می‌کند
تجارت معاوضه خودرو میان چین و ایران از حدود شش یا هفت سال پیش آغاز گردید، همزمان با تشدید تحریم‌های آمریکا علیه ایران در دوران نخستین ریاست‌جمهوری دونالد ترامپ. این تحریم‌ها که پس از خروج ترامپ از توافق هسته‌ای 2015 اعمال گردید، دسترسی ایران به سیستم مالی جهانی را محدود و پرداخت هزینه کالاهای وارداتی را دشوار ساخت.
طبق اطلاعات موجود در پروسپکتوس‌های اوراق قرضه چری، در مارس 2017، شرکت وابسته چری در ایران، یعنی MVM، مبلغ 2.2 میلیارد یوان (معادل 325 میلیون دلار) به چری بدهکار قرار دارای بود. با وجود تحریم‌ها، تجارت با ایران طبق قوانین چین همچنان قانونی باقی ماند و مقامات چینی اعلام کردند که پکن همکاری اقتصادی خود با ایران را ادامه خواهد داد.
با این حال، تحریم‌ها موجب گردید که بسیاری از شرکت‌های دولتی چینی، به ویژه آن‌هایی که فعالیت‌های گسترده‌ای در خارج از کشور داشتند، از انجام معاملات مستقیم با ایران خودداری کنند. به همین دلیل، تجارت میان چین و ایران از طریق شرکت‌های واسطه انجام می‌گردید.
در این راستا، شرکت تونگ‌لینگ فلزات غیرآهنی، یکی از بزرگ‌ترین شرکت‌های فلزی چین، نقش کلیدی در تجارت معاوضه ایفا کرد. این شرکت به چین کمک کرد تا از ذخایر غنی فلزات ایران بهره‌برداری کند. بر اساس قراردادهای موجود، چری قطعات خودرو را به یک شرکت در استان آن‌هویی ارسال می‌کرد، این قطعات سپس به ایران منتقل شده و خودروها به‌طور محلی مونتاژ و با برند MVM به فروش می‌رسیدند. در ازای این صادرات، فلزات ایرانی معادل ارزش خودروها به چین ارسال می‌گردید.
احیای تجارت معاوضه خودرو میان چین و ایران
تجارت معاوضه خودرو میان چین و ایران از نظر مقادیر مالی نسبتا کوچک هست، با این حال، این معاملات به‌طور نمادین نشان‌دهنده احیای تجارت معاوضه‌ای هست که تحت تاثیر تحریم‌های گسترده غرب قرار گرفته هست.
گسترش تحریم‌ها در سال‌های اخیر منجر به افزایش استفاده از ارزهای مختلف و حتی معاوضه کالاها میان کشورهایی مانند روسیه، ونزوئلا، ایران و دیگر کشورها شده هست. برای نمونه، سریلانکا چای را در ازای نفت ایران معامله کرده و اخیرا چین قطعات خودرویی به ایران ارسال کرده و در ازای آن پسته دریافت کرده هست.
چری، خودروساز چینی، از سال 2004 وارد بازار ایران شده و از طریق همکاری با شرکت "مدیران خودرو به یکی از برندهای محبوب در این کشور تبدیل شده هست. این شرکت با استراتژی تولید خودروهای کم‌هزینه و فروش جهانی، همچنان بزرگ‌ترین صادرکننده خودروهای سواری چینی هست. ایران در سال‌های گذشته بازار مهمی برای چری قرار دارای بود و بیش از نیمی از فروش‌های بین‌المللی این شرکت را تشکیل می‌داد.
هم‌اکنون، چری به خاطر افزایش فروش‌های جهانی خود، به یکی از خودروسازان بزرگ جهان تبدیل شده هست. وزارت امور خارجه چین نیز تأکید کرده که چین مخالف تحریم‌های یک‌جانبه هست و همکاری‌های اقتصادی با ایران در چارچوب قوانین بین‌المللی باید محترم شمرده شود.
دیدگاه‌ها