به گزارش پول و تجارت، صادرات زعفران ایران در پنج ماه نخست سال ۱۴۰۴ نشان‌دهنده تمرکز بازار روی امارات متحده عربی به عنوان کانون اصلی صادرات زعفران بوده هست و بازارهای اروپایی به ویژه اسپانیا و آلمان نیز در این میان اهمیت ویژه‌ای داشته اند.
فعالان اقتصادی این حوزه بر این باورند که یکی از مهم‌ترین چالش‌ها در صادرات زعفران، تضمین کیفیت و رعایت استانداردهای بین‌المللی هست؛ چرا که خریداران خارجی به کیفیت، خلوص و نحوه بسته‌بندی محصول حساسیت بالایی دارند.
در این میان، بسته‌بندی نامناسب و بی‌توجهی به مقوله برندینگ و تبلیغات، جذابیت زعفران ایرانی را در بازارهای جهانی کاهش داده هست. آخرین نمونه مشکل به وجود آمده در صادرات زعفران به محموله ارسالی به چین باز می‌گردد. به گفته یکی از اعضای صندوق توسعه صادرات زعفران طی یک‌ماه اخیر صادرات محصولاتی با کیفیت نامناسب و بدون لحاظ کردن استانداردهای کشور مقصد موجب شده تا چین اقدام به مصادره زعفران‌های صادراتی کند.
زعفران های صادر شده به چین تقلبی بودند؟
در همین رابطه مجید رضا حریری، رئیس اتاق مشترک ایران و چین، در بیان کرد‌وگو با «اقتصادنیوز» درباره مشکلات پیش‌آمده برای زعفران‌های مصادره شده توسط چین، توضیح داد که در صورتی که زعفران به شکل قانونی صادر شود، با هیچ مشکلی مواجه نخواهد گردید. اما اگر کالا به صورت قاچاق صادر شده باشد، طبق قوانین تمامی کشورها، آن کالا مصادره خواهد گردید و نظر به شواهد امکان دارد بیان کرد زعفران‌های صادراتی تقلبی یا همان گل زرد رنگ شده بوده‌اند.
رئیس اتاق مشترک ایران و چین در ادامه تأکید کرد که بخش عمده‌ای از زعفران ایران به طور قانونی و رسمی به چین صادر خواهد گردید و این کشور یکی از مهم‌ترین بازارهای هدف برای محصول استراتژیک ایران به شمار می‌رود. با این حال، متأسفانه بخش قابل توجهی از زعفران به صورت قاچاق و از مسیر غیررسمی، به ویژه از طریق کشور افغانستان، وارد بازار چین خواهد گردید که این موضوع علاوه بر ایجاد خسارت مالی برای صادرکنندگان قانونی، مشکلاتی را نیز در زمینه کیفیت و استانداردهای محصول به وجود می‌آورد. بنابراین، لازم هست با همکاری نهادهای ذی‌ربط، کنترل بیشتری بر مسیرهای صادراتی اعمال شده و اقدامات مؤثری برای مقابله با قاچاق انجام شود تا منافع تولیدکنندگان و صادرکنندگان واقعی حفظ شود.
امارات مقصد اصلی زعفران صادراتی ایران
بررسی داده‌های گمرک نشان می دهد در بازه زمانی 5 ماهه اول سال 1404 ایران در مجموع 76 میلیون و 860 هزار دلار زعفران با حجم 87.400 تن صادر کرده هست. که در میان 10 کشور اول مقصد صادرات زعفران کشورهای «امارات متحده عربی» و «اسپانیا» به عنوان مهم‌ترین مقاصد صادراتی زعفران، سهم بالایی در ارزش دلاری صادرات داشته‌اند و این روند نشان‌دهنده تقاضای رو به رشد زعفران ایرانی در این منطقه هست.
اما سهم، «امارات متحده عربی» به عنوان بزرگ‌ترین بازار زعفران صادراتی ایران در این مدت چه میزان بوده هست؟ داده‌های گمرک نشان می دهد سهم قابل توجهی در هر دو شاخص حجم و ارزش صادرات به این کشور اختصاص داشته هست.
این کشور نه تنها مصرف‌کننده اصلی زعفران ایرانی محسوب خواهد گردید بلکه نقش مهمی در توزیع مجدد این کالا در بازارهای جهانی ایفا انجام می‌دهد و به عنوان چهارراه تجاری شناخته خواهد گردید. در این مدت 22 میلیون دلار و 800 هزار دلار زعفران با حجم 24.8 تن به این کشور صادر شده هست.
ارزیابی‌ها نیز نشان می‌دهد ۱۴.۳ تن زعفران به ارزش دلاری 19 میلیون و 600 هزار دلار به اسپانیا صادر شده هست. اسپانیا به عنوان یکی از بزرگ‌ترین واردکنندگان زعفران در اروپا مطرح هست. این امار نشان می‌دهد که بازار اروپا برای زعفران ایرانی اهمیت زیادی دارد. نسبت ارزش به حجم صادرات نسبتاً بالا هست که ممکن هست به خاطر کیفیت بالا یا بسته‌بندی‌های خاص باشد.
صادرات به چین هم به لحاظ حجم 10.7 تن به ارزش 11.5 میلیون دلار بوده هست. کشورهای افغانستان و تایوان نیز به عنوان مقاصد مهم صادراتی در جایگاه بعدی قرار دارند که ممکن هست نقش واسطه‌ای در صادرات مجدد زعفران ایفا کنند. براساس آمار گمرک در این مدت 8.6 میلیون دلار زعفران با حجم 9.4 میلیون دلار به افغانستان و 5.3 میلیون دلار با حجم 5.8 تن به تایوان صادر شده هست.
اما در میان مقاصد صادراتی 5 کشور «هند»، «عمان»، «قطر»، «ایتالیا» و «آلمان» قرار دارند. در میان این گروه نکته جالب توجه، صادرات به آلمان هست که با وجود حجم پایین‌تر، ارزش دلاری بالاتری نسبت به چندین کشورهای دیگر دارد که نشانگر صادرات زعفران با کیفیت بالا و بسته‌بندی‌های تخصصی هست.
دیدگاه‌ها