به گزارش پول و تجارت، دو سال از آغاز جنگ و محاصره غزه گرچه بنا براخبار منتشر شده حماس و رژیم صهیونیستی به توافق رسیده اند اما روایت آنچه بر مردم غزه گذشت همچنان تلخ و سنگین هست. مردم این سرزمین، در تاریکی گرسنگی و مرگ دستوپا میزنند. محاصره اقتصادی اسرائیل، دارو، غذا و سوخت را به کالایی نایاب تبدیل کرده و هزاران خانواده را در مرز بقا نگه داشته هست. در میان این ویرانی، نسل جدیدی از کودکان، با سوءتغذیه و زخمهای پنهان جنگ و گرسنگی بزرگ میشوند.
این گرسنگی، مهندسی شده است
شیما مدبولی در میدلایستای نوشت: محمد آلدرینی، مردی از اهالی غزه بیان میکند که تنها غذایی که قادر هست به دختر ۲۲ ماههاش، روان، بدهد برنج هست. این کودک فلسطینی از زمان تولد در نوامبر ۲۰۲۳، یعنی درست یک ماه پس از آغاز نسلکشی اسرائیل در غزه، هرگز شیر مادر را نچشیده هست. مادر روان که حالا از چهار فرزند مراقبت انجام میدهد،درگیر افسردگی شدید شده هست و بدن او، پس از تروماهای مکرر ناشی از محاصره و بمبارانهای پیدرپی، تولید شیر را متوقف کرده هست.
خانواده محمد مجبور شدند که از خانه خود در بیت لاهیا، به غزهسیتی و سپس به خانیونس نقل مکان کنند. محمد آلدرینی بیان میکند: این وقایع باعث گردید که همسرم دچار استرس پس از سانحه شود.
از جهات دیگر، کودک 22 ماهه نیز ضعفهای مادرخود را به ارث برده هست؛ او قادر به راه رفتن نیست و به سختی صحبت انجام میدهد، سیستم ایمنی روان به شدت ضعیف هست و از مشکلات قلبی و سوءتغذیه شدید رنج میبرد. وزن او تنها ۷ کیلوگرم هست. محمد این وضعیت را «گرسنگی مهندسیشده» مینامد.
اگر جنگ و گرسنگی متوقف شود و تغذیه مناسب فراهم شود، روان احتمالا میتواند زنده بماند، اما پژوهشگران ژنتیک هشدار میدهند که حتی در صورت بقا، مشکلات بلندمدت سلامتی برای او و فرزندانش در آینده محتمل هست.
شواهد تاریخی چه میگویند؟
مطالعات در مورد قحطیها و تراژدیهای تاریخی، از هولوکاست گرفته تا قحطی بزرگ چین و نسلکشی رواندا، نشان دادهاند که چنین رنجهایی اثرات ژنتیکی طولانیمدتی را برجای میگذارند.
گرسنگی و استرس ژنها را تغییر نمیدهند، اما باعث ایجاد چندین تغییرات شیمیایی در آنها خواهد گردید، یعنی ژنها تحت تأثیر قرار میگیرند و عملکردشان تغییر انجام میدهد، بدون اینکه توالی دیانای، دستخوش تغییر شود.
این فرایند را «اپیژنتیک» مینامند، زمانی که تاثیرات جنگ، از نسلی به نسلی دیگر منتقل خواهد گردید. پژوهشها نشان دادهاند که فرزندانی مادرانی که در دوران قحطی باردار بودهاند، با ریسک بالاتر مشکلات سلامتی در آینده مواجه شدهاند.
تسا روزبوم، زیستشناس دانشگاه آمستردام بیان میکند: هورمونهای استرس مادران، بر بدن و مغز نوزادان تاثیر میگذارند. نیز پدرانی که در شرایط استرسزا و گرسنگی زندگی میکنند، میتوانند بر فرزندانشان اثر بگذارند.
شرایط در غزه چندین برابر وخیمتر است
نظر به محاصره غزه توسط اسرائیل، هنوز تحقیق مستقیمی درباره اثرات اپیژنتیک در غزه انجام نشده هست، اما دانشمندان آن را با نمونههای هولوکاست، قحطی هلند و رواندا مقایسه میکنند.
موتسا بیان میکند: در مناطق جنگی مثل غزه، این تاثیر دوچندان هست. رنج، گرسنگی، جابهجایی و خشونت مداوم، اثرات اپیژنتیک منفی عمیقتری را بر جای میگذارند.
طبق آمار مقامات بهداشت فلسطین، از آغاز جنگ تاکنون حداقل ۲۰ هزار کودک کشته شدهاند. یونیسف نیز تخمین میزند که بیش از ۵۰ هزار کودک کشته یا زخمی شدهاند.
تنها در ماه اوت، 13 هزار کودک فلسطینی دچار سوءتغذیه حاد بودند که قحطی آن توسط سازمان ملل تأیید شده هست. شرایط موجود باعث ایجاد اثرات اپیژنتیک طولانیمدت و شدید بر کودکان و نسلهای بعدی خواهد گردید.
تغییرات سلامتی ماندگار خواهند بود
متخصصان پس از بررسی وضعیت روان و سابقه پزشکی خانوادهاش نتیجه گرفتند که او در معرض خطر بالای مشکلات سلامت جدی ناشی از اثرات اپیژنتیک هست.
تسا روزبوم بیان میکند: روان مواد مغذی لازم برای رشدش را دریافت نمیکند. این وضعیت متابولیسم او را تحت تاثیر قرار داده و او را در معرض دیابت و بیماریهای قلبی قرار میدهد.
موتسا اضافه انجام میدهد: ژنهای روان تحت تاثیر جنگ و گرسنگی تغییر میکنند و او و فرزندانش در آینده از آن رنج خواهند برد.
تحقیقات نشان میدهد که بهبود شرایط زندگی، دسترسی به غذا، مراقبت پزشکی و محیط امن میتواند چندین از آسیبها را کاهش دهد.
محمد آلدرینی، پدر روان، بیان میکند: با وجود اینکه سلامت فرزندانم در خطر هست و خودم و همسرم دیابت و فشارخون داریم، هنوز جرات رویاپردازی درباره پایان این نسلکشی را دارم، من هنوز امیدوارم که روزی بتوانیم به زندگی عادی بازگردیم.
دیدگاهها