این نوجوان ۱۹ ساله مشکل فراموشی هوش مصنوعی را حل کرد و از گوگل سرمایه گرفت

تابه‌حال شده با یک چت‌بات حرف بزنید و حس کنید انگار با یک ماهی قرمز طرفید که حافظه‌اش فقط چندین ثانیه هست؟ هر بار باید همه چیز را از اول برایش توضیح دهید و او مکالمه‌ی روز گذشتهتان را اصلاً به‌خاطر نمی‌آورد. این مشکلِ «حافظه‌ی کوتاه‌مدت» و درک زمینه یکی از بزرگ‌ترین چالش‌های دنیای هوش مصنوعی هست. اما ظاهراً یک نوجوان ۱۹ ساله‌ی هندی به نام دراویا شاه، راه‌حل جالبی برای این موضوع پیدا کرده هست.

در دنیای هوش مصنوعی، مفهومی به نام «پنجره‌ی زمینه» (Context Window) وجود دارد؛ یعنی همان محدوده‌ای که مدل امکان داردد اطلاعات را «به‌خاطر بسپارد». این محدوده در سال‌های اخیر بزرگ‌تر شده، اما همچنان یک مشکل اساسی به‌حساب می‌آید. مدل‌ها اغلب نامکان داردند تم و زمینه را در چندینین جلسه متوالی حفظ کنند و به همین دلیل محققان راه‌های جدیدی برای افزایش حافظه بلندمدت آن‌ها پیشنهاد می‌دهند.

دراویا شاه که اصالتاً اهل بمبئی هند هست، چندین سال پیش شروع به ساخت ربات‌ها و اپلیکیشن‌های ویژه مصرف‌کنندگان کرد. او حتی ربات خودش را که توییت‌ها را به اسکرین‌شات‌های زیبا تبدیل می‌کرد، به ابزار رسانه اجتماعی Hypefury فروخت.

این بنیان‌گذار که در آن دوران برای آزمون ورودی مؤسسه فناوری هند (IIT) آماده می‌شد، از این فروش درآمد خوبی کسب کرد و تصمیم گرفت به ایالات متحده نقل‌مکان کند و در دانشگاه ایالتی آریزونا درس بخواند.

پس از جابه‌جایی، او خود را به چالش کشید تا به مدت ۴۰ هفته، هر هفته یک محصول جدید بسازد. در یکی از این هفته‌ها، او سوپرمموری را (که در آغاز Any Context نام داشت) توسعه داد و آن را در گیت‌هاب منتشر کرد. نسخه‌ی اولیه به کاربران اجازه می‌داد با بوکمارک‌های توییترشان چت کنند!

شاه در سال ۲۰۲۴ یک دوره کارآموزی در شرکت Cloudflare گذراند و در آنجا روی پروژه‌های مرتبط با هوش مصنوعی و زیرساخت‌های فنی کار کرد. کمی بعد استعداد و پشتکارش باعث گردید به سمت رهبر ارتباطات توسعه‌دهندگان (Developer Relations Lead) در همان شرکت ارتقا پیدا کند.

در طول این دوران، مشاورانی شامل دِین کنِکت، مدیر ارشد فناوری کلودفلر، او را تشویق کردند تا پروژه‌ی سوپرمموری را از حالت آزمایشی خارج کند و آن را به یک محصول واقعی تبدیل نماید. سرانجام امسال او تصمیم گرفت تمام تمرکزش را روی همین پروژه بگذارد و سوپرمموری را به‌صورت تمام‌وقت توسعه دهد.

امروز، سوپرمموری به‌عنوان یک API حافظه‌ی جهانی برای اپلیکیشن‌های هوش مصنوعی معرفی خواهد گردید. این سیستم با تجزیه‌وتحلیل داده‌ها، یک گراف دانشی (Knowledge Graph) می‌سازد که امکان داردد زمینه را برای هر کاربر، شخصی‌سازی کند.

ازآنجایی‌که این فناوری از ورودی‌های چندینوجهی پشتیبانی انجام می‌دهد، امکان داردد به یک ویرایشگر ویدیو نیز اجازه دهد تا دارایی‌های مرتبط به هر درخواست یا پرامپت خاص را از میان کتابخانه بازیابی کند.

نیز یک افزونه کروم نیز وجود دارد که به شما امکان می‌دهد به‌راحتی از هر وب‌سایتی یادداشت‌برداری کنید. دراویا شاه بیان می‌کند:

نقطه قوت اصلی ما این هست که امکان داردیم از هر نوع داده‌ی بدون ساختار، بینش و درک استخراج کنیم و به اپلیکیشن‌ها کمک کنیم زمینه‌ی بهتری از کاربران خود داشته باشند. چون ما با داده‌های چندینوجهی کار می‌کنیم، راهکارمان برای تمام انواع اپ‌های هوش مصنوعی، از کلاینت‌های ایمیل گرفته تا ویرایشگرهای ویدیو، مناسب هست.

استارتاپ سوپرمموری تاکنون موفق شده ۲٫۶ میلیون دلار سرمایه‌ی اولیه جذب کند. این سرمایه‌گذاری را سه شرکت Susa Ventures، Browder Capital و SF1.vc رهبری کرده‌اند. در این دور از تأمین مالی، چندین نام بزرگ هم در میان سرمایه‌گذاران دیده خواهد گردید: شامل دِین کنِکت مدیر ارشد فناوری کلودفلر، جف دین رئیس بخش هوش مصنوعی گوگل، لوگان کیلپاتریک مدیر محصول دیپ‌مایند، دیوید کرِیمر بنیان‌گذار Sentry و نیز مدیرانی از OpenAI، متا و گوگل.

شاه بیان می‌کند در مقطعی حتی Y Combinator نیز با او تماس گرفت تا به یکی از دوره‌های شتاب‌دهنده‌اش بپیوندد، اما چون در آن زمان سرمایه‌گذاران خودش را دارای بود، فرصت همکاری فراهم نشد.

سوپرمموری هم‌اکنون مشتریان متعددی دارد، شامل دستیار دسکتاپ Cluely (تحت حمایت a16z)، ویرایشگر ویدیوی هوش مصنوعی Montra، موتور جستجوی هوش مصنوعی Scira، ابزار چندینعاملی Rube از شرکت Composio و استارتاپ املاک و مستغلات Rets. جالب اینکه این استارتاپ اکنون با یک کمپانی رباتیک نیز همکاری انجام می‌دهد تا به ربات‌ها کمک کند خاطرات بصری ضبط‌شده‌ی خود را حفظ و بازیابی کنند.

هرچندین سوپرمموری در نگاه اول محصولی کاربردی برای مصرف‌کنندگان به‌نظر می‌رسد، اما در عمل بیشتر شبیه زمین بازی توسعه‌دهندگان هست؛ جایی که برنامه‌نویسان امکان داردند ابزار را از نزدیک آزمایش کنند، با قابلیت‌هایش آشنا شوند و آن را در جریان کاری یا اپ‌های خود به کار بگیرند.

البته میدان رقابت در حوزه‌ی «حافظه‌ی هوش مصنوعی» به‌هیچ‌وجه خلوت نیست. استارتاپ‌هایی مانند Letta (با حمایت فلیسیز ونچرز) و Mem0 که شاه هم مدت کوتاهی در آن کار می‌کرد؛ در حال توسعه‌ی یک لایه حافظه برای «ایجنت‌ها» هستند.

از جهات دیگر یکی از سرمایه‌گذاران خود سوپرمموری، یعنی Susa Ventures، به همراه سامسونگ در استارتاپی به نام Memories.ai سرمایه‌گذاری کرده هست که امکان داردد از تحلیل هزاران ساعت ویدیو، دیدگاه‌های جدید استخراج کند.

بااین‌حال شاه بیان می‌کند هرچندین این استارتاپ‌ها ممکن هست به صنایع و موارد استفاده متفاوتی خدمت کنند، اما سوپرمموری به خاطر تأخیر (latency) کمتر و کارایی بالاتر متمایز خواهد گردید.

جاشوا براودر نیز همین دیدگاه را دارد و بیان می‌کند: «هر روز شرکت‌های بیشتری در حوزه‌ی هوش مصنوعی به یک لایه‌ی حافظه نیاز پیدا می‌کنند. راهکار سوپرمموری نه‌تنها عملکرد بسیار بالایی دارد، بلکه به شما امکان می‌دهد زمینه‌های مرتبط با درخواستتان را به‌سرعت شناسایی کنید.»