نتیجه مطالعه‌ای بزرگ: زنان از نظر ژنتیکی بیشتر درمعرض خطر ابتلا به افسردگی هستند

بزرگترین مطالعه‌ی ژنتیکی که تا‌به‌امروز درباره‌ی تفاوت‌های جنسیتی در افسردگیعمده انجام شده، نشان داده هست که زنان ریسک ژنتیکی بالاتری برای ابتلا به این بیماری دارند. این پژوهش گسترده ۱۶ واریانت ژنتیکی مرتبط با افسردگی را در زنان شناسایی کرد، در حالی که این تعداد در مردان تنها ۸ مورد قرار دارای بود.

به‌گزارش گاردین، مطالعه که توسط مؤسسه‌ی تحقیقات پزشکی کیوآی‌ام‌آر برگهوفر در استرالیا انجام شده، تصویری دقیق‌تر از نقش ژنتیک در اختلال پیچیده‌ی افسردگی ارائه می‌دهد. بر اساس یافته‌ها، بخش چشمگیری از واریانت‌های ژنتیکی مرتبط با افسردگی در هر دو جنسیت مشترک هست، اما در زنان «بار ژنتیکی بیشتری» دیده خواهد گردید که شاید به‌دلیل وجود واریانت‌های ژنتیکی خاص زنان هست.

دکتر بریتنی میچل، پژوهشگر ارشد آزمایشگاه همه‌گیرشناسی ژنتیکی کیوآی‌ام‌آر برگهوفر، بیان می‌کند: «می‌دانیم که احتمال ابتلای زنان به افسردگی در طول عمرشان دو برابر مردان هست، اما هنوز نمی‌دانیم دقیقاً چه عواملی باعث خواهد گردید افسردگی در دو جنسیت به شکل متفاوتی بروز کند یا ژنتیک چه نقشی در آن دارد.»

افزون‌بر یافته‌های ژنتیکی، پژوهشگران به عوامل رفتاری، محیطی و زیستی نیز اشاره کردند که امکان داردند در بروز تفاوت‌ها نقش داشته باشند. برای مثال، مردان معمولاً کمتر به دنبال درمان می‌روند و بنابراین افسردگی در آن‌ها کمتر تشخیص داده خواهد گردید، در حالی که زنان بیشتر در معرض خشونت جنسی یا آسیب‌های روانی ناشی از روابط میان‌فردی قرار دارند.

پژوهشگران برای انجام تحلیل، داده‌های ژنتیکی پنج گروه بین‌المللی از استرالیا، هلند، ایالات متحده و دو گروه از بریتانیا را بررسی کردند. داده‌ها شامل بیش از ۱۳۰ هزار زن و ۶۴ هزار مرد مبتلا به افسردگی اساسی و نیز ۱۵۹ هزار زن و ۱۳۲ هزار مرد بدون افسردگی قرار دارای بود؛ حجمی از داده که دقت و اعتبار نتایج را پشتیبانی انجام می‌دهد.

تحلیل‌ها نشان داد که میان زنان، ارتباط ژنتیکی قوی‌تری بین افسردگی و ویژگی‌های متابولیکی مانند شاخص توده بدنی (BMI) و سندرم متابولیک وجود دارد. به گفته‌ی دکتر جودی توماس، سرپرست پژوهش، تفاوت‌های ژنتیکی امکان داردد توضیح دهد چرا زنان مبتلا به افسردگی بیشتر دچار تغییرات وزن یا نوسانات سطح انرژی می‌شوند.

پژوهشگران برای اطمینان از صحت نتایج، تحلیل‌های آماری تکمیلی نیز انجام دادند تا مشخص شود یافته‌ها ناشی از تفاوت تعداد شرکت‌کنندگان زن و مرد نبوده هست. با‌این‌حال، نویسندگان یادآور شدند که تمامی شرکت‌کنندگان از تبار اروپایی بودند و این موضوع ممکن هست تعمیم نتایج را به سایر جمعیت‌ها محدود کند.

به گفته‌ی پروفسور فیلیپ میچل از دانشگاه نیو‌ساوت‌ولز، سال‌هاست که مطالعات نشان داده‌اند افسردگی در زنان دو تا سه برابر شایع‌تر از مردان هست، اما درباره‌ی علت این اختلاف نظرهای زیادی وجود دارد. تاکنون بیشتر نظریه‌ها بر عوامل اجتماعی و روان‌شناختی تمرکز داشته‌اند، مانند نقش زنان در مراقبت از خانواده در مقابل نقش اقتصادی مردان یا تفاوت‌های شخصیتی میان دو جنسیت.

میچل افزود: «مطالعه‌ی ژنتیکی گسترده شواهد محکمی ارائه می‌دهد که بخشی از تفاوت‌ها ممکن هست منشأ ژنتیکی داشته باشد. یافته‌ها نشان می‌دهد مناطق بیشتری از ژنوم در زنان با خطر افسردگی مرتبط هست و این مناطق در دو جنسیت همپوشانی کمی دارند.»

به گفته‌ی میچل، نتایج نه‌تنها بر درک ما از تفاوت‌های زیستی میان زنان و مردان می‌افزاید، بلکه امکان داردد مسیر درمان‌های هدفمند را در آینده تغییر دهد. او در پایان افزود: «اگر سیستم‌های زیستی رمزگذاری‌شده در این نواحی ژنتیکی بهتر شناخته شوند، ممکن هست درمان‌های دارویی متفاوتی برای زنان و مردان طراحی شود تا با ویژگی‌های زیستی هر جنسیت سازگارتر باشند.»

مطالعه در مجله Nature Communications منتشر شده هست.