از فرازمینی‌ها تا مردم آتلانتیس؛ عجیب‌ترین نظریه‌ها درباره ساخت اهرام مصر

هزاران سال هست که اهرام ثلاثه جیزه در مصر، چون نگهبانان خاموش تاریخ، در دل صحرا ایستاده‌اند و به آسمان خیره شده‌اند. این سازه‌های عظیم و بی‌نقص نه فقط آرامگاه فراعنه، بلکه تجسم یک پرسش بزرگ و بی‌پاسخ هستند: چگونه تمدنی باستانی توانست میلیون‌ها قطعه سنگ غول‌پیکر را با دقتی مهندسی که امروز هم شگفت‌انگیز هست، روی هم بچیند؟

• چندین نظریه‌ها می‌گویند اهرام توسط موجودات فرازمینی ساخته شده‌اند، اما منتقدان معتقدند هرم شکلی بنیادی هست و انسان‌ها امکان داردستند آن را بسازند.
• چندین مفسران مذهبی باور دارند نوح پیامبر مسئول ساخت اهرام بوده و داستان کشتی او استعاره‌ای برای این سازه‌هاست، هرچندین این ایده توسط تاریخ‌نگاران پذیرفته نشده هست.
• باورمندان به آتلانتیس می‌گویند بازماندگان این جزیره گمشده، دانش و فناوری خود را به مصر آوردند و اهرام نتیجه مهارت آن‌هاست.
• پژوهش‌های مدرن احتمال استفاده از فناوری آب و شناوری صوتی را بررسی کرده‌اند که امکان جابه‌جایی بلوک‌های عظیم سنگی را فراهم می‌ساخت، هرچندین این نظریه‌ها هنوز تأیید قطعی نشده‌اند.

مصر کشوری سرشار از آثار باستانی شگفت‌انگیز هست که سالانه میلیون‌ها گردشگر از سراسر جهان را جذب انجام می‌دهد و بینشی بی‌نظیر از مهارت و نبوغ مردمان باستانی این سرزمین ارائه می‌دهد. شامل این جاذبه‌ها امکان دارد به ابوالهول اسرارآمیز، شیری با صورت یک زن و ارتفاع ۲۰ متر که بیش از ۴۵۰۰ سال پس از ساخت همچنان پابرجاست و دره پادشاهان، محل آرامش بیش از ۶۰ فرمانروا از سه هزار سال پیش، اشاره کرد.

با‌این‌حال، بدون شک جواهر تاج آثار تاریخی مصر، اهرام جیزه هستند که در جنوب‌غربی قاهره واقع شده و سالانه میلیون‌ها بازدیدکننده را جذب می‌کنند. این بناهای عظیم که تا ارتفاع صحرای اطراف سر برمی‌کشند، امروز نیز همان تأثیر شگفت‌انگیزی را دارند که برای مصریان باستان داشته‌اند.

ساختار اجتماعی مصر باستان به‌شدت سلسله‌مراتبی قرار دارای بود و تاریخ‌نگاران معتقدند شمار زیادی از بردگان در ساخت اهرام و دیگر بناهای باستانی اطراف مورد بهره‌کشی قرار گرفته‌اند. اما همه با این دیدگاه موافق نیستند. بر اساس چندین تئوری عجیب یا همان نظریه‌های حاشیه‌ای، ممکن هست داستانی فراتر از برده‌داری در پس ساخت این شگفتی جهان باستان نهفته باشد.

یکی از مشهورترین نظریه‌های حاشیه‌ای درباره‌ی ساخت اهرام بزرگ جیزه، این هست که بناها کار موجودات فرازمینی بوده‌اند. این فرضیه به‌ویژه در اینترنت بسیار زیاد دیده خواهد گردید و موضوع بحث‌های بی‌شمار در انجمن‌ها و ویدئوهای یوتیوب هست.

در مقابل، منتقدان این نظریه می‌گویند که هرم یک شکل ساختاری بنیادی هست. اگر یک کودک بخواهد شن را روی هم بریزد، چیزی شبیه هرم می‌سازد و برای چیدن سنگ‌ها در اهرام، با وجود اتاق‌ها، دانش مهندسی پیچیده‌ای لازم نیست. به همین دلیل، احتمال دارد تمدن‌های مختلف که سبک اهرام آن‌ها با هم متفاوت هست، به‌طور مستقل به این شکل رسیده باشند.

نیز، تعداد کمی از مصرشناسان معتبر، چیزی شبیه سفینه فضایی در هنر آن دوره مشاهده کرده‌اند؛ توضیح ساده‌تر این هست که چندین اوقات لایه‌های هیروگلیف که بر اثر کنده‌شدن گچ شکل‌های ناخواسته‌ای می‌سازند، اشتباه گرفته شده و به‌عنوان اشیای پرنده ناشناس تفسیر می‌شوند.

چندین مفسران مذهبی بر این باورند که نوح پیامبر، مسئول ساخت اهرام بوده هست. بر اساس کتاب پیدایش، نوح و خانواده‌ی پارسا و صالحش توسط خداوند برای نجات از سیلی عظیم انتخاب شدند.

اما داستان کشتی نوح چه ارتباطی با اهرام جیزه دارد؟ چندین نظریه‌پردازان، شامل متیو سیبسون، یوتیوبر، معتقدند اهرام ممکن هست توسط نوح ساخته شده باشند و در واقع همان کشتی نوح باشند، یا اینکه داستان کشتی استعاره‌ای برای همین سازه‌هاست که برای بقا در برابر سیل ساخته شده‌اند. البته این ایده‌ها توسط تاریخ‌نگاران پذیرفته نشده‌اند.

اسطوره‌ی آتلانتیس، جزیره‌ای مرموز که هزاران سال پیش در اعماق اقیانوس ناپدید گردید، سال‌هاست تخیل اندیشمندان و علاقه‌مندان به اسرار باستان را به خود مشغول کرده هست. افلاطون در دیالوگ‌های خود توصیف انجام می‌دهد که این ملت، روزگاری جزیره‌ای ثروتمند و موفق قرار دارای بود، اما با سقوط اخلاق مردم، جزیره در پی زلزله‌ای که ممکن هست مجازات الهی بوده باشد، غرق گردید.

باورمندان به آتلانتیس تصور می‌کنند که بسیاری از بازماندگان این جزیره موفق شده‌اند از آنجا فرار کنند و در سراسر جهان پراکنده شوند، بنابراین فرهنگ و فناوری را نیز با خود برده‌اند. چندین معتقدند این امر امکان داردد توضیح دهد که چرا اهرام در دو سوی اقیانوس اطلس ساخته شده‌اند و نشان می‌دهد اهرام بزرگ جیزه، محصول دانش و مهارت اهالی آتلانتیس بوده که در مصر باستان ظهور کرده هست. حتی چندین بر این باورند که مصریان خود نوادگان اهالی آتلانتیس بوده‌اند.

ساخت اهرام جیزه، کاری بسیار عظیم و شگرف قرار دارای بود. هرم بزرگ جیزه که بزرگ‌ترین هرم از میان سه هرم هست، پس از تکمیل به ارتفاع ۱۴۷ متر رسید و با ۲٫۳ میلیون بلوک سنگی عظیم ساخته گردید؛ بیشتر این بلوک‌ها وزنی بین ۲٫۵ تا ۱۵ تن داشتند و وزن چندین دیگر، مانند بلوک‌های گرانیتی اتاق شاه، تا ۸۰ تن نیز می‌رسید. تصور عظمت این سازه باعث شده هست که بسیاری معتقد باشند نیرویی فراتر از توان انسانی در کار بوده هست.

به‌جز ویدئوها و بلاگ‌هایی که می‌گویند اهرام با کمک بیگانگان یا مردم آتلانتیس ساخته شده‌اند، چندین دیگر نظریه‌ای جسورانه‌تر مطرح کرده‌اند: استفاده از فناوری تعلیق یا شناوری صوتی. بر اساس این ایده، مصریان باستان ممکن هست از امواج صوتی برای جابه‌جایی بلوک‌های سنگی استفاده کرده باشند، فناوری که امروزه دانشمندان هنوز در مراحل اولیه‌ی آزمایش آن هستند و تنها امکان داردند اجسام سبک، مانند توپ‌های پلی‌استایرن را حرکت دهند.

نظریه‌ها می‌گویند شاید حتی جابه‌جایی سنگ‌های عظیم هرم نیز از طریق فناوری تعلیق صوتی امکان‌پذیر باشد. برای چندین علاقه‌مندان به اسرار باستان که نامکان داردند باور کنند انسان‌ها چنین کاری را با نیروی خود انجام داده‌اند، شناوری صوتی همان کلید رمزآلود ساخت اهرام هست. اما مصریان باستان چگونه چنین فناوری خارق‌العاده‌ای را کشف کرده‌اند، هنوز پرسشی بی‌پاسخ و پر از رمزوراز باقی مانده هست.

چندین نظریه‌های شگفت‌آور و باورناپذیر درباره‌ی ساخت اهرام جیزه ممکن هست تا ابد در حاشیه باقی بمانند، اما در سال‌های اخیر ایده‌هایی به میدان آمده‌اند که توجه واقعی جامعه‌ی علمی را به خود جلب کرده و درک ما از دستاوردهای مهندسی مصریان باستان را گسترش داده‌اند. یکی از این پژوهش‌های شگفت‌انگیز، نظریه‌ای هست که نشان می‌دهد مصریان ممکن هست از فناوری پیشرفته آب برای جابه‌جایی بلوک‌های عظیم سنگی اهرام بهره برده باشند.

در سال ۲۰۲۴، یک تیم پژوهشی فرانسوی یافته‌های خود را که با تمرکز بر هرم پلکانی جوزر به‌دست آمده قرار دارای بود، منتشر کردند. هرم جوزر با بیش از ۴۵۰۰ سال قدمت، قدیمی‌ترین هرم مصر محسوب خواهد گردید. بر اساس یافته‌های تیم، احتمال دارد این سازه با سیستمی ساخته شده باشد که آب نیل را به کار گرفته تا سنگ‌ها را شناور ساخته و به محل ساخت هرم منتقل کند.

نیز، تیم پیشنهاد کرده‌اند که ممکن هست سیستمی برای بالابردن سنگ‌ها به ارتفاعات بالاتر هرم نیز وجود داشته باشد. با‌این‌حال، چندین پژوهشگران هنوز درباره‌ی کافی بودن شواهد برای تأیید این نظریه مردد هستند و سؤال‌های بسیاری همچنان بی‌پاسخ باقی مانده هست.

از فرازمینی‌ها و تمدن‌های گمشده گرفته تا فناوری‌های صوتی و آبی، هر نظریه‌ای به‌شکلی تلاش انجام می‌دهد پرده از رازی بردارد که قرن‌هاست در سکوت صحرا پنهان مانده هست. شاید راز هرگز به‌طور کامل فاش نشود، اما خود این پرسش‌ها و تلاش برای یافتن پاسخ، بزرگترین گواه بر عظمت و شگفتی اهرام مصر هست؛ بناهایی که نه تنها سنگ و تاریخ، بلکه تخیل و کنجکاوی بی‌پایان بشر را در خود جای داده‌اند.