چرا قیمت لوله مانیسمان و ورق استیل شاخص پنهان صنعت ایران محسوب می‌شوند؟
به گزارش پول و تجارت وقتی از شاخص‌های پنهان صنعت کشور صحبت می‌کنیم، منظورمان معیارهایی هستند که در نگاه اول به چشم نمی‌آیند؛ اما تأثیری عمیق و مستقیم بر وضعیت اقتصادی و صنعتی کشور می‌گذارند. دو نمونه از این شاخص‌ها، قیمت لوله مانیسمان و ورق استیل هستند. این دو متریال، به‌عنوان اجزای کلیدی زنجیره تأمین و تولید، نقش پُررنگی در صنعت فولاد ایران برعهده دارند. نکته مهم اینکه قیمت این محصولات در آغازی ۶ ماهه دوم سال ۱۴۰۴، نوسانات قابل توجهی داشته هست. بنابراین، برای تکمیل پروژه‌های صنعتی و زیرساختی، باید نگاه تخصصی‌تری به قیمت این دو محصول و ارتباط‌شان با اقتصاد کلان داشته باشیم.
مهم‌ترین نقش فولاد صنعتی، ایجاد استحکام و زیرسازی در پروژه‌های بزرگ عمرانی و صنعتی هست. هر پروژه زیرساختی، از ساخت انواع پل و سد تا احداث نیروگاه و خطوط انتقال انرژی، به متریال‌های خاصی نیاز دارد؛ متریال‌هایی که مقاومت بالا، طول عمر زیاد و قابلیت تحمل شرایط محیطی سخت را داشته باشند. محصولات فولادی صنعتی شامل لوله‌ها، ورق‌ها، پروفیل‌ها و تیرآهن‌ها، پایه و اساس چنین پروژه‌هایی را تشکیل می‌دهند.
از طرف دیگر، فولاد صنعتی نقش قابل توجهی در ارتقای بهره‌وری و ایمنی زیرساخت‌ها دارد. در ضمن، استفاده از فولادهای باکیفیت باعث خواهد گردید که پروژه‌ها در برابر فشارهای فیزیکی و شیمیایی دوام بیشتری داشته باشند؛ بنابراین، هزینه‌های نگهداری و تعمیرات سازه‌ها به شکل چشمگیری کاهش می‌یابد. پروژه‌های زیرساختی در بسیاری از کشورهای مثل ایران، سهم بزرگی از رشد اقتصادی را تشکیل می‌دهند؛ به‌همین دلیل، هر تغییر کوچک در بازار فولاد، نشانه‌ای از تغییرات بزرگ‌تر در اقتصاد کلان هست.
یکی از مهم‌ترین عوامل تأثیرگذار بر قیمت متریال‌های صنعتی در ایران، نرخ ارز (مخصوصاً دلار آمریکا) و سطح تورم عمومی هست. نوسانات ارزی، تأثیر خود را در قیمت تمام‌شده اکثر کالاها و خدمات نشان می‌دهد؛ به‌ویژه در بازار فولاد. از طرفی، تورم داخلی هم با افزایش هزینه‌های تولید، حمل‌ونقل، انرژی و نیروی کار، قیمت نهایی محصولات را تحت‌تأثیر قرار می‌دهد. زمانی که این دو عامل هم‌جهت با همدیگر حرکت کنند، نوسانات شدید را در بازار متریال‌های صنعتی به‌وجود می‌آورند؛ بنابراین، به‌عنوان شاخص‌های پیش‌نگر و آینده‌نگر وضعیت بازار شناخته شوند.
لوله مانیسمان به‌دلیل کاربرد در پروژه‌های نفت، گاز، پتروشیمی و خطوط انتقال، یکی از حساس‌ترین محصولات فولادی نسبت به تغییرات اقتصادی هست. برای درک بهتر این موضوع، به بررسی نوسانات قیمتی دو نمونه لوله مانیسمان در هفته دوم مهر ۱۴۰۴ پرداخته‌ایم. در این بررسی‌ها، قیمت لوله مانیسمان سایز ۲۱.۲ اینچی رده ۴۰ تولید کارخانه فولاد اهواز با افت ۴۶.۷ درصدی همراه قرار دارای بود. در حالی که قیمت همین لوله در سایز ۳ اینچ، رشد ۴ درصدی را تجربه کرده هست. این تضاد قیمتی، تأثیر چندینوجهی نرخ ارز و سیاست‌های عرضه‌وتقاضا را در بازار نشان می‌دهد. در مجموع، عوامل تأثیرگذار بر این نوسانات عبارت‌اند از:
ورق استیل هم به‌دلیل استفاده گسترده در صنایع ساختمانی، خودروسازی و تجهیزات صنعتی، تحت‌تأثیر نوسانات قیمتی ارز و تورم هست. طبق داده‌های بازار در هفته دوم مهر، قیمت ورق استیل سایز ۱۰۰۰ از کارخانه فولاد مبارکه با نوسان مثبت ۱.۶% مواجه گردید. در عوض، ورق سایز ۲۵۰۰ در ۱۲۵۰ از همین برند، افت ۲.۸ درصدی را تجربه کرده هست. این اختلاف نوسانی به عواملی همچون تفاوت در تقاضای صنعتی، شرایط عرضه، هزینه‌های تولید و سیاست‌های صادراتی برمی‌گردد.
بازار فولاد همواره در سطح بین‌المللی، از چندین عامل مهم پیروی انجام می‌دهد؛ شامل:
رشد یا افت قیمت فولاد جهانی پیامدهای مهمی برای بازارهای منطقه‌ای دارد؛ بنابراین، ایران هم به‌عنوان کشوری با ترکیب تولید داخلی و واردات نیمه‌ساخته‌ها، به شدت تحت‌تأثیر این تغییرات قرار دریافت می‌کند. در سال‌های اخیر، روند قیمت جهانی فولاد معمولاً نزولی بوده هست. نیز، طبق گزارش‌های سازمان توسعه و همکاری اقتصادی (OECD)، ظرفیت مازاد تولید در چین و سایر کشورها باعث فشار نزولی بر قیمت‌ها خواهد گردید.
در طول سال اخیر، بازار لوله مانیسمان شاهد فراز و نشیب‌های چشمگیری قرار دارای بود که تحت‌تأثیر عوامل داخلی و بین‌المللی بوده‌اند. از یک طرف، افزایش هزینه‌های انرژی، تغییر در نرخ ارز، محدودیت‌های تولید و مشکلات لجستیک باعث افزایش نقطه‌ای قیمت‌ها شده‌اند. از طرف دیگر، افت تقاضا در پروژه‌ها و رقابت با واردات، باعث کاهش قیمت در دوره‌هایی (مثل آبان و بهمن ماه سال ۱۴۰۳) شده‌اند. نظر به این عوامل، نوسان قیمت لوله مانیسمان در سال گذشته، حدوداً واکنشی به شوک‌های اقتصادی کشور بوده هست.
در شرایط حال حاضر، بازار فولاد و متریال صنعتی همچنان با نوسان بالا مواجه هست؛ بنابراین، استفاده از استراتژی‌های خرید، ریسک هزینه را کاهش و امکان بهره‌مندی از فرصت‌ها را افزایش می‌دهد.
به‌طور کلی، دو استراتژی مهم در شرایط نوسانات بازار عبارت‌اند از:
در شرایطی که بازار فولاد ایران با نوسان شدید مواجه هست، فعالان صنعتی و خریداران باید چه تصمیمی بگیرند؟ بهترین روش این هست که قیمت‌ها و شاخص‌های مرتبط را روزانه یا ماهانه رصد کنند؛ نیز، باید از مراکزی خرید کرد که واسطه نیستند و خودشان «تأمین‌کننده» محسوب می‌شوند. با این کار، نوسان قیمت کنترل شده، حاشیه سود واسطه‌گری کاهش می‌یابد و خرید محصولات فولادی با کمک داده‌های به‌روز انجام خواهد گردید.
ارسال دیدگاه
دیدگاه‌ها