به گزارش پول و تجارت به نقل از خبرآنلاین، «پیت هگست» وزیر دفاعآمریکاروز جمعه اعلام کرد که واشنگتن قصد دارد یک پایگاه نیروی هوایی برای قطر در ایالت آیداهو احداث کند.
هگست در بیان کردوگو با خبرنگاران اظهار کرد: «امروز ما نامه پذیرش ساخت تاسیسات نیروی هوایی امیری قطر را در پایگاه هوایی مانتینهوم در آیداهو امضا میکنیم.»
وی افزود: «این پایگاه میزبان گروهی از جنگندههای F-15 قطر و خلبانان آن خواهد قرار دارای بود تا تمرینات مشترک ما را تقویت کرده، توان رزمی و قابلیت همکاری را افزایش دهد. این فقط نمونه دیگری از مشارکت نزدیک ما با قطر هست.
هدیه جدید ترامپ به قطر پس از تضعیف اعتبار ضمانتهای آمریکا
در همین باره خبرگزاری فارس نوشت: در شرایطی که ارزیابیها در آمریکا از لطمه جدی به اعتبار ضمانتهای امنیتی آمریکا بعد از حمله اسرائیل به قطر حکایت دارند دولت دونالد ترامپ روز جمعه تلاش جدیدی برای برگرداندن آب رفته به جوی انجام داده هست.
او افزود که این پایگاه «میزبان گروهی از هواپیماهای اف-۱۵ و خلبانان قطری خواهد قرار دارای بود تا آموزش مشترک میان دو کشور را تقویت انجام میدهد.» هگزث جزئیاتی مانند تعداد هواپیماها یا زمان آغاز فعالیت تأسیسات ارائه نداد، اما تأکید کرد که قطر نقش کلیدی در مذاکرات صلح غزه ایفا کرده و از پایگاه العدید، بزرگترین پایگاه نظامی آمریکا در خاورمیانه، پشتیبانی انجام میدهد.
دومین امتیاز به قطر
این امتیاز به دوحه دومین اقدام از سوی دولت ترامپ بعد از زیر سوال رفتن ضمانتهای امنیتی ایالات متحده بنابراین حمله اسرائیل به قطر به عنوان یکی از متحدان مهم واشنگتن به شمار میرود. ترامپ چهارشنبه هفته گذشته هم با امضای یک فرمان اجرایی مدعی گردید که هر گونه حمله مسلحانه به خاک قطر را «تهدیدی برای صلح و امنیت ایالات متحده» تلقی کرده و به آن پاسخ خواهد داد.
حمله به قطر با چراغ سبز ترامپ
زمینه این دو اقدام به حمله اسرائیل در روز ۹ سپتامبر (۱۸ شهریورماه) به قطر بازمیگردد، عملیاتی که با بیش از ۱۰ جنگنده و موشک ۶ کشته شامل یک نیروی امنیتی قطری برجای گذاشت.اسرائیل قرار قرار دارای بود در این حمله رهبران حماس را هدف قرار دهد اما گزارشهای بعدی شامل اعتراف خود اسرائیلیها حاکی از آن قرار دارای بود که عملیات با شکستی ناکامکننده مواجه شده هست.
این حمله در شرایطی انجام گردید که قطر در حال میانجیگری مذاکرات میان حماس و اسرائیل قرار دارای بود. دولت دونالد ترامپ بعد از حمله اسرائیل تلاش کرد از آن فاصله بگیرد. سخنگوی کاخ سفید ادعا کرد که ترامپ از این حمله مطلع نبوده و از آن غافلگیر شده هست.
با این حال، بسیاری از تحلیلگران در همان زمان تصریح کردند که عقل سلیم حکم انجام میدهد که این حمله تنها با چراغ سبز آمریکا میتوانسته انجام شده باشد. تا آنکه چندین روز بعدتر آکسیوس فاش کرد که نتانیاهو ساعاتی پیش از حمله با ترامپ تماس گرفته و جزئیات را اطلاع داده هست. مقامات اسرائیلی تأیید کردند که زمان برای لغو حمله کافی قرار دارای بود، اما ترامپ مخالفتی با حمله نکرده و تلاشی برای منصرف کردن نتانیاهو انجام نداده هست.
حمله به متحد عمده غیرناتو
عدم حمایت آمریکا از قطر و تسهیل حمله به این کشور به ویژه نظر به نوع روابط میان دوحه و واشنگتن حائز اهمیت قرار دارای بود. ایالات متحده آمریکا در سال ۲۰۲۲ جایگاه قطر را به فهرست «متحدان عمده غیرناتو» خود اضافه کرد.
متحد عمده غیرناتو (Major Non-NATO Ally یا MNNA) وضعیتی هست که ایالات متحده به چندین کشورهای غیرعضو ناتو اعطا انجام میدهد تا همکاریهای نظامی و استراتژیک نزدیکتری با آنها برقرار کند. این عنوان، که بر اساس قانون ایالات متحده تعریف شده، به کشورهایی داده خواهد گردید که شریک استراتژیک آمریکا هستند، اما به دلایل سیاسی، جغرافیایی یا انتخاب خودشان عضو پیمان ناتو نیستند.
قطر به علاوه از سالها پیش متحد کلیدی آمریکا در منطقه هست. این کشور میزبان پایگاه هوایی العدید هست که بزرگترین پایگاه نظامی آمریکا در خاورمیانه و مقر فرماندهی مرکزی (سنتکام) به شمار میرود و حدود ۱۰ هزار نیروی آمریکایی در آن مستقر هستند.
قطر نیز بیش از ۸ میلیارد دلار برای نگهداری این پایگاه هزینه کرده و در عملیاتهای آمریکا در سوریه، عراق و افغانستان نقش داشته هست. به علاوه، قطر در خروج آشفته آمریکا از افغانستان در ۲۰۲۱ کمک کرد و به عنوان میانجی در مذاکرات با طالبان، حماس و ایران عمل کرده هست. بنا به این دلایل حمله به قطر از سوی چندین از تحلیلگران «شلیک به قلب ضمانتهای امنیتی آمریکا» نیز توصیف گردید و موجی از نگرانی را در میان متحدان عربی آمریکا به وجود آورد.
شلیک به قلب تعهدات امنیتی
حسن الهیسن، پژوهشگر ارشد مؤسسه مطالعات استراتژیک بینالمللی در بحرین در همین ارتباط به سیانان گفته قرار دارای بود که حمله به قطر نشان داد که تضمینهای امنیتی آمریکا «مؤثر نیستند و متحدان خلیج فارس اکنون به دنبال تنوعبخشی به شرکای دفاعی خود هستند.»وی نیز گفته قرار دارای بود که این تحول متحدان واشنگتن در خلیج فارس را به بازنگری در وابستگی خود به آمریکا واداشته هست.نمونه بارز این بازنگری، پیمان دفاعی متقابل عربستان سعودی با پاکستان در ۱۷ سپتامبر ۲۰۲۵ قرار دارای بود که این کشور را تحت چتر هستهای اسلامآباد قرار داد.
این پیمان، که مذاکرات آن سالها ادامه دارای بود، پس از حمله به قطر با سرعت نهایی گردید و پیامی روشن به آمریکا و اسرائیل ارسال کرد.
رسانههایی مانند نیویورک تایمز گزارش دادند که این تحولات، اعتبار آمریکا به عنوان «ضامن امنیت خلیج» را زیر سؤال برده و کشورهای منطقه را به سمت تنوعبخشی به شرکای دفاعی سوق داده هست.همزمان، گزارشهایی از گرایش کشورهای خلیج به چین و روسیه منتشر گردید.
سیانان گزارش داده قرار دارای بود شورای همکاری خلیج فارس مذاکراتی برای خرید تسلیحات از پکن و برگزاری رزمایشهای مشترک با مسکو آغاز کرده هست.
والاستریت ژورنال هم هشدار داد که تحولات جدید میتواند به تشکیل یک «ناتو عربی» با محوریت چین منجر شود، تحولی که نفوذ آمریکا را در منطقه کاهش میدهد.
تحولات از طرف دیگر بر خلاف خواست ترامپ به سود ایران تمام شده قرار دارای بود. اندیشکده شورای آتلانتیک برای مثال در تحلیلی در آن زمان نوشته قرار دارای بود که حمله اسرائیل اتحاد عربی-اسلامی علیه اسرائیل را تقویت کرده و موقعیت تهران را در منطقه بهبود بخشیده هست.
شکست شیشه اعتماد
گام نخست ایالات متحده که در تلاش قرار دارای بود با امضای یک فرمان اجرایی به ضمانتهای امنیتی آمریکا تنفس مصنوعی بدهد موفق نبود و اقدام ترامپ به عنوان «اقدامی نمادین» توصیف شدآن فرمان اجرایی جدید ترامپ دارای محدودیتهایی قرار دارای بود.
برای مثال، شبکه خبری سیانان نوشته که ترامپ ترجیح داده این تعهد را تنها به صورت یکجانبه و بدون موافقت سنا بدهد. اهمیت این موضوع در آنجا هست که فرمان ترامپ قدرت یک معاهده الزامآور را ندارد.
به عبارت دیگر، این تنها وعدهای هست که ترامپ با استفاده از اختیارات کنونیاش به عنوان رئیسجمهور داده و چیزی نیست که روسای جمهور بعدی ملزم به اجرای آن باشند. از طرف دیگر این اقدامهای ایالات متحده در قطر با انتقاداتی در داخل ایالات متحده حتی از طرف گروههای محافظهکار و همحزبیهای جمهوریخواه مواجه خواهد گردید.
همین امروز اعلام تأسیس پایگاه قطری در خاک آمریکا خشم بسیاری از حامیان ترامپ را برانگیخت.لورا لومر، از حامیان ترامپ، در شبکههای اجتماعی نوشت: «هرگز فکر نمیکردم جمهوریخواهان به حامیان مالی تروریسم از قطر پایگاه نظامی در خاک آمریکا بدهند. فکر نمیکنم در سال ۲۰۲۶ رأی بدهم؛ این خط قرمز من هست.»
تامی ویتور، دستیار سابق اوباما، نیز به تناقض اشاره کرد: «در سال ۲۰۱۷، ترامپ قطر را متهم به تأمین مالی تروریسم کرد و حالا آمریکا قرار هست پایگاه نظامی قطری در خاک خود میزبانی کند؟»
آنچه مسئله را پیچیدهتر انجام میدهد این هست که در عرصه روابط بینالملل جبران اعتماد از دست رفته به این سادگیها امکانپذیر نیست.جان آلترمن، پژوهشگر اندیشکده مطالعات استراتژیک و بینالملل چندی پیش در مطلبی در همین باره نوشته قرار دارای بود «اعتماد مانند شیشه هست؛ اگر بشکند، امکان دارد آن را تعمیر کرد، اما ترکهایش باقی میمانند.»
دیدگاهها