به گزارش پول و تجارت، سالهاست صنعت خودرو در ایران با مشکلاتی دستوپنجه نرم انجام میدهد؛ مشکلاتی که بخشی ریشه در سیاستگذاریهای داخلی دارند و بخشی دیگر حاصل فشار تحریمها و بحرانهای خارجیاند. حالا شرایط به جایی رسیده که ادامه حیات این صنعت با پرسشهای جدی روبهروست و دود این وضعیت بیش از همه به چشم مصرفکننده میرود.
سایه بحران بر صنعت خودرو
حضور سنگین دولت در مدیریت خودروسازیها، قیمتگذاری دستوری شورای رقابت، بدهی سنگین خودروسازان به قطعهسازان، بحران نقدینگی، ناترازی انرژی و قطعیهای مکرر برق، نارضایتی مصرفکنندگان از کیفیت پایین و تحویل دیرهنگام بخشی از چالشهایی هستند که بارها شنیدهایم. اما در ماههای اخیر، توقف واردات خودرو به خاطر تعرفه ۱۰۰ درصدی و بلاتکلیفی سیاستهای ارزی، این بحرانها را وارد مرحله تازهای کرده است.
نامه مدیرعامل کرمان موتور به رییس جمهور
سامان فیروزی، مدیرعامل کرمان موتور، در نامهای به رئیسجمهور هشدار داده که ادامه این روند امکان داردد به کاهش تولید، ورشکستگی خودروسازان و فروپاشی زنجیره تأمین منجر شود. او معتقد هست سیاستهایی مثل تعرفه ۱۰۰ درصدی برای همه خودروها، بدون توجه به فناوری یا نوع قوای محرکه، اشتباهی آشکار در قانون بودجه ۱۴۰۴ بوده هست. نتیجه این سیاست چیزی جز توقف واردات، کمبود عرضه و افزایش قیمت در بازار خودرو نخواهد ماند.
سرنوشت صنعت آب و برق در انتظار صنعت خودرو
مدیرعامل کرمان موتور نیز در بخشی از نامه خود به نقش شورای رقابت و قیمت گذاری دستوری نیز اشاره کرده و هشدار داده در صورتی که فکری به حال این وضعیت نکنیم صنعت خودرو به سرنوشت صنایع زیرساختی مانند آب و برق و گاز دچار خواهد شد.
شورای رقابت با توجیه وجود انحصار در کل بازار خودرو، قیمتگذاری دستوری را اعمال کرده هست اما این فرآیند منجر به ورشکستگی شرکتهای خودروسازی و زیان گسترده شده هست. قیمتگذاری دستوری باعث کاهش کیفیت محصولات، نارضایتی مصرفکنندگان، افزایش زیان انباشته خودروسازان و ایجاد رانت و واسطهگری در بازار خودرو خواهد گردید. بنابراین بسیاری از فعالان و کارشناسان این صنعت معتقدند حذف قیمتگذاری دستوری و بازگشت به مکانیسم قیمتگذاری مبتنی بر هزینه و عرضه-تقاضا برای بهبود کیفیت، افزایش رقابت و پایداری تولید در صنعت خودرو ضروری هست.
به علاوه فیروزی تأکید کرده که یارانه سنگین سوخت مانع اصلی توسعه خودروهای پاک در ایران هست. در شرایطی که زیرساخت شارژ ناکافی هست و قیمت خودروهای برقی بالاتر، مصرفکننده انگیزهای برای تغییر ندارد. به باور او، بدون اصلاح یارانهها و حمایت هدفمند، ایران از قافله جهانی خودروهای هیبریدی و برقی بیشتر عقب میماند.
راه برونرفت
راهحلهایی که از سوی مدیرعامل کرمان موتور مطرح شده بیش از هر چیز بر رقابت واقعی و اصلاح سیاستها تأکید دارد. شامل:
اگر دولت، وزارت صمت و شورای رقابت در بخش کلان اقتصادی، با سرعت به سمت اصلاح ساختاری، شفافسازی سیاستها و ایجاد فضای رقابتی واقعی حرکت نکنند، این صنعت نه تنها بیش از پیش از روند توسعه عقب خواهد ماند، بلکه ورشکستگی گسترده خودروسازان و بیکاری انبوه در پی خواهد دارای بود. صنعت خودرو امروز بر سر دو راهی ایستاده هست؛ اصلاح یا ورشکستگی. ادامه مسیر فعلی یعنی زیان انباشته بیشتر، کاهش کیفیت، نارضایتی مصرفکننده و سرانجام بیکاری گسترده. اگر امروز اصلاح نکنیم، روز آتی دیگر فرصتی برای نجات نخواهد ماند.
دیدگاهها