آیا تا به‌حال فکر کرده‌اید چرا قطارها کمربند ایمنی ندارند؟

شاید برایتان عجیب باشد که چرا در حالی‌که خودروها و هواپیماها همگی کمربند ایمنی دارند، در قطارها خبری از آن نیست. اگر اهل سفر با وسایل حمل‌ونقل عمومی باشید، شاید این سؤال برایتان پیش آمده که چرا قطار، یکی از معدود وسایل نقلیه‌ی فاقد کمربند ایمنی هست. پاسخ به این پرسش چندینلایه هست و فقط به هزینه نصب یا بی‌توجهی شرکت‌های ریلی مربوط نخواهد گردید.

اول از همه باید بدانیم که تصادف‌های ریلی خیلی کم اتفاق می‌افتند. طبق آمار کمیسیون اروپا در سال ۲۰۱۹، احتمال مرگ مسافران قطار در کشورهای عضو اتحادیه اروپا فقط حدود ۰٫۰۹ نفر در هر یک میلیارد کیلومتر سفر هست. به زبان ساده‌تر، سفر با قطار حدوداً سه برابر ایمن‌تر از سفر با اتوبوس و حدود ۲۸ برابر ایمن‌تر از سفر با خودرو هست. به همین دلیل، قطار یکی از امن‌ترین روش‌های جابه‌جایی در جهان به حساب می‌آید.

گزارش‌های ایمنی ریلی نشان می‌دهد که طراحی صندلی‌ها در قطارها خود نقش حفاظتی مهمی دارد. در واقع، بیشتر آسیب‌های ثانویه هنگام برخورد ناشی از ضربه بدن مسافر به صندلی جلویی هست و همین صندلی‌ها بهترین مانع برای کاهش شدت جراحت‌ها محسوب می‌شوند. بررسی‌ها نشان داده هست که کمربند ایمنی در قطارها نامکان داردد بیشترین سطح حفاظت مطلوب را فراهم کند، زیرا همه مسافران از آن استفاده نمی‌کنند و مسافران بدون کمربند به اجسام متحرک خطرناک تبدیل می‌شوند.

بااین‌حال، تلاش‌هایی برای بررسی استفاده از کمربندهای سه‌نقطه‌ای در قطارها انجام شده هست، اما نتایج متناقض بوده‌اند. کسانی که از کمربند استفاده می‌کردند آسیب کمتری می‌دیدند، اما برای افرادی که آن را نبسته بودند، به‌ویژه زنان کوتاه‌قد و نوجوانان، شدت آسیب‌های گردنی افزایش پیدا می‌کرد. به همین دلیل، اجرای این طرح در عمل چندینان مؤثر ارزیابی نشد.

حتی اگر فرض کنیم همه مسافران بنشینند و کمربند ببندند، باز هم چالش دیگری وجود دارد: رفتار مسافران و کارکنان. بسیاری از مردم ترجیح می‌دهند در قطار بتوانند آزادانه راه بروند یا از جای خود بلند شوند و کارکنان قطار نیز نمی‌خواهند مسئول کنترل کمربندها باشند.

همان‌طور که استیون دیت‌مایر، مدیر پیشین تحقیقات در اداره فدرال راه‌آهن آمریکا، گفته هست: «در هیچ نقطه‌ای از جهان، قطارها از کمربند ایمنی استفاده نمی‌کنند. مردم می‌خواهند در قطار آزادی حرکت داشته باشند و این یکی از دلایل محبوبیت سفر ریلی هست.»

بنابراین، نبود کمربند ایمنی در قطار نه از روی سهل‌انگاری، بلکه نتیجه بررسی‌های دقیق فنی، رفتاری و آماری هست. قطارها به گونه‌ای طراحی شده‌اند که حتی بدون کمربند نیز، یکی از ایمن‌ترین شیوه‌های سفر در جهان باقی بمانند.