به گزارش پول و تجارت، رئیس کل بانک مرکزی در دیدار سه‌ساعته با فعالان عرصه «اقتصاد دیجیتال و فین‌تک» ضمن ترسیم خطوط تعامل دوسویه و الزامات قانونی بانک مرکزی و فعالان این عرصه، از اقدامات انجام‌شده این نهاد برای حمایت از کسب‌وکارها و سرمایه‌گذاری‌های نوآورانه خبر داد و بیان کرد: سیاست بانک مرکزی توسعه فعالیت فعالان اقتصاد دیجیتال و فین‌تک متناسب با چارچوب‌های تنظیم‌گری و قوانین موجود هست.
به گزارش روابط‌عمومی بانک مرکزی، محمدرضا فرزین در این نشست هم‌اندیشی با بیان اینکه رویکرد بانک مرکزی در این حوزه بر مبنای تنظیم‌گری همراه با تعامل و اعتماد دوسویه هست، اظهار کرد: نظر به نوظهور بودن و رشد شتابان این حوزه، ابهامات تنظیم‌گری نیز جدید هست، بنابراین نظام تنظیم‌گری باید هم‌زمان با رشد دانش و فناوری تحول پیدا کند. وی افزود: «تنظیم‌گری نمی‌شود به گونه‌ای باشد که مانع از رشد و گسترش کسب‌وکارها شود.»
رئیس کل بانک مرکزی با اشاره به حضور نمایندگان این بانک در شورای راهبردی تنظیم‌گری حوزه اقتصاد دیجیتال و فین‌تک‌ها تأکید کرد: بانک مرکزی چندین اصل را به‌عنوان خطوط قرمز در تنظیم‌گری این بخش تعیین کرده هست. نخست، فعالیت در حوزه فین‌تک نمی‌شود منجر به پول‌شویی شود؛ به عبارت دیگر هر فعالیتی که طبق قانون ممنوع هست، مبادلات پولی مرتبط با آن نیز ممنوع هست و باید مقررات مشخصی برای جلوگیری از بروز چنین پدیده‌ای تدوین شود.
فرزین ادامه داد: هرچندین کسب سود در ذات این فعالیت‌هاست، اما در شرایط خاص تحریمی کشور و تلاش دشمن برای ایجاد جنگ روانی و تشدید انتظارات تورمی، سوداگری در این حوزه باید کنترل شود.
وی تدوین قوانین و توسعه اعتمادآفرینی در حوزه اقتصاد دیجیتال و فین‌تک را گامی در جهت هماهنگی منافع بخش خصوصی و عمومی دانست و بیان کرد: «تنظیم‌گری در این حوزه نه‌تنها مانع توسعه نیست بلکه سرانجام موجب رشد سالم و پایدار این فعالیت‌ها خواهد گردید. ممکن هست در مقاطعی منافع چندین فعالان به طور کامل تأمین نشود، اما در مجموع تعریف اصول مشخص به سود همه بخش‌ها تمام خواهد گردید.»
رئیس کل بانک مرکزی خطاب به فعالان حوزه فین‌تک افزود: «براساس مقررات تنظیم‌شده، تمامی فعالان باید اطلاعات خود را در اختیار بانک مرکزی قرار دهند، زیرا بر اساس قانون، این بانک موظف به پاسخ‌گویی در زمینه پول‌شویی هست. هدف بانک مرکزی محدودسازی فعالیت‌ها نیست بلکه شفافیت و صیانت از نظام پولی کشور هست.»
فرزین در ادامه خروج سرمایه از کشور را خط قرمز دیگر بانک مرکزی برای فعالان فین‌تک اعلام کرد و بیان کرد: این محدودیت نه‌تنها در ایران بلکه در همه کشورها وجود دارد و ناشی از ماهیت وظایف بانک‌های مرکزی در حفاظت از ثبات مالی هست.
وی با تأکید بر اینکه بانک مرکزی آماده شنیدن نظرات فعالان اقتصاد دیجیتال و تسهیل فعالیت آنهاست، افزود: باید از ایجاد انحصار در این حوزه جلوگیری کنیم تا شرکت‌های کوچک در سایه فعالیت شرکت‌های بزرگ تضعیف نشوند.
فرزین در ادامه درباره فعالیت پلتفرم‌های فروش آنلاین طلا توضیح داد: «این پلتفرم‌ها نمی‌شود کارکرد سپرده‌پذیری مبتنی بر طلا داشته باشند، بلکه باید صرفاً به انجام معامله بپردازند. نیز موظف‌اند میزان طلایی را که می‌فروشند، در اختیار داشته باشند، نه اینکه پس از فروش اقدام به خرید آن کنند، زیرا این رفتار هم از نظر شرعی و هم از نظر قانونی اشکال دارد.»
وی تأکید کرد منابع مالی جذب‌شده توسط این پلتفرم‌ها باید در حساب‌های بانکی مشخص نگهداری شود تا در صورت بروز ورشکستگی یا تخلف، سرمایه مشتریان محفوظ بماند. نیز شفافیت در عملیات تسویه پلتفرم‌ها از دیگر الزامات مورد نظر بانک مرکزی هست.
رئیس کل بانک مرکزی با اشاره به درخواست فعالان این پلتفرم‌ها برای فعالیت ۲۴ ساعته بیان کرد: «بازار طلا نیز مانند سایر بازارها باید آغاز و پایان مشخصی داشته باشد و هرگونه تغییر در این زمینه مستلزم بررسی کارشناسی هست.»
وی اعتماد را مهم‌ترین سرمایه فعالان مالی دانست و افزود: «همه سخت‌گیری‌های بانک مرکزی برای پاسداری از اعتماد عمومی اعمال خواهد گردید.»
فرزین در ادامه با اشاره به موضع بانک مرکزی درباره مدیریت ریسک در حوزه رمزارزها بیان کرد: «ماهیت فعالیت اقتصادی در این حوزه با درجه‌ای از خطرپذیری همراه هست، بنابراین نامکان دارد فعالان آن را با مؤسسات تحت نظارت بانکی قیاس کرد. بخشی از ریسک را باید فعالان و بخشی را مشتریان بپذیرند، اما مقررات باید در راستای کاهش ریسک و حفظ ثبات مالی باشد.»
وی نیز از آمادگی بانک مرکزی برای برگزاری جلسات کارشناسی و تخصصی با فعالان اقتصاد دیجیتال خبر داد و بیان کرد: «چندین طرح پژوهشی نیز در این زمینه به پژوهشکده بانک مرکزی واگذار شده هست و از نظرات مشورتی بخش خصوصی در تنظیم مقررات استقبال می‌کنیم.»
فرزین با اشاره به نقش اطلاعات دقیق از فعالیت‌های اقتصاد دیجیتال در تصمیم‌گیری‌های کلان ارزی کشور بیان کرد: «در صورت تدوین چارچوب‌های شفاف، حتی در دوران نوسانات ارزی، تصمیم‌گیری‌ها در این حوزه به نحو مؤثرتری انجام خواهد گردید.»
در پایان این نشست، رئیس کل بانک مرکزی دستور داد کارگروه مشترکی میان بانک مرکزی و وزارت صنعت، معدن و تجارت برای تأمین ارز مورد نیاز پروژه‌های حوزه فناوری اطلاعات و سرمایه‌گذاری‌های مرتبط با حوزه گردشگری و حمل‌ونقل هوایی تشکیل شود.
در همین راستا، گچ‌پززاده، معاون بانک مرکزی، اعلام کرد که از ابتدای سال جاری تأمین مالی سه طرح شاخص در حوزه فناوری اطلاعات با همکاری وزارت ارتباطات و مشارکت شرکای خارجی انجام شده و تاکنون حدود یک میلیارد دلار سرمایه‌گذاری در این بخش صورت گرفته هست. وی افزود: جلسات متعددی با وزارت صمت نیز برگزار شده تا تخصیص ارز برای توسعه زیرساخت‌های فناوری در اولویت قرار گیرد.
در بخش دیگری از نشست، علی حکیم‌جوادی، رئیس سازمان نظام صنفی رایانه‌ای کشور، با تشکر از رویکرد جدید بانک مرکزی در تدوین مقررات شفاف، اظهار کرد: «با وجود توانمندی ایران در حوزه فناوری‌های نوین مالی و قرار گرفتن در رتبه سوم منطقه، این بخش با چالش‌هایی همچون تعدد نهادهای تنظیم‌گر، زمان‌بر بودن صدور مجوزها، تحریم‌های بین‌المللی و ضعف فرهنگی در شناخت ماهیت فعالیت‌های فین‌تک مواجه هست.»
او خواستار تدوین مقررات روشن، توسعه سندباکس تنظیم‌گری، تقویت امنیت سایبری، افزایش سرمایه‌گذاری خطرپذیر، آموزش مالی دیجیتال و تسهیل صدور مجوز برای فعالان بخش خصوصی گردید.
در پایان، حاضران بر مواردی همچون لزوم تبیین ویژگی مشاهده‌پذیری در فعالیت فین‌تک‌ها و بهره‌گیری از این قابلیت در حکمرانی مالی، پیش‌بینی پیوست کسب‌وکار در مقررات، استفاده از ظرفیت فین‌تک‌ها در تأمین مالی جمعی برای کاهش هزینه تأمین مالی بنگاه‌ها، حمایت از پلتفرم‌های شفاف طلا، تقویت اعتبارسنجی هوشمند و تأمین ارز مورد نیاز زیرساخت‌های فناوری اطلاعات تأکید کردند.
فرزین در جمع‌بندی نهایی اظهار کرد: «بانک مرکزی مصمم هست با نهادینه‌سازی تنظیم‌گری هوشمند و شفاف، تعادلی میان حمایت از نوآوری و حفظ ثبات اقتصادی برقرار کند.»
دیدگاه‌ها