پدرشدن در سن بالا با افزایش خطر انتقال جهش‌های بیماری‌زا به فرزندان همراه است

بررسی‌های انجام‌شده با استفاده از تعیین توالی ژنوم نشان داده هست که در مردان در اوایل دهه چهارم زندگی، حدود یک اسپرم از هر ۵۰ اسپرم دارای جهشی هست که امکان داردد موجب بیماری شود. این نسبت در سن ۷۰ سالگی، تا حدود یک اسپرم از هر ۲۰ اسپرم افزایش می‌یابد. راحله رهبری از مؤسسه وِلکام سنگر بریتانیا بیان می‌کند: «این پژوهش به‌روشنی نشان می‌دهد که پدران مسن‌ درمعرض خطر بالاتری برای انتقال جهش‌های بیماری‌زا به فرزندان خود قرار دارند.»

متیو نویل، از اعضای تیم پژوهشگر در مؤسسه ولکام سنگر بیان می‌کند: «بد نیست زوج‌هایی که قصد فرزندآوری دارند، این مسئله را نیز در نظر بگیرند. تصمیم‌گیری در این زمینه بر عهده خانواده‌هاست.» برای مثال، مردان جوان‌تر امکان داردند در صورتی که تصور می‌کنند تا سنین بالاتر قصد فرزندآوری نخواهند دارای بود، با مراجعه به مراکز تخصصی اسپرم خود را فریز کنند. از جهات دیگر، مردان مسن‌تر که قصد فرزنددار شدن دارند، امکان داردند از روش‌های غربالگری و بررسی ژنتیکی موجود برای اطمینان از سلامت ژنتیکی اسپرم خود استفاده کنند.

پژوهش‌های اخیر نشان داده‌اند که هر یک از ما به طور میانگین حدود ۷۰ جهش جدید در سلول‌های بدن خود داریم که در والدینمان وجود نداشته هست. حدود ۸۰ درصد از این جهش‌ها در بیضه‌های پدران شکل دریافت می‌کند (البته این آمار شامل ناهنجاری‌های کروموزومی گسترده نخواهد گردید که در تخمک‌های مادران شایع‌تر است).

در سال ۲۰۰۳، ان گوریلی، از دانشگاه آکسفورد دریافت که این پدیده شاید به خاطر خودخواه شدن چندین از سلول‌های بنیادیِ سازنده اسپرم رخ می‌دهد. به عبارت دیگر، چندین جهش‌های ژنتیکی باعث می‌شوند این سلول‌های بنیادی بیش از حد معمول تقسیم و تکثیر شوند. بنابراین، نسبت اسپرم‌هایی که این جهش‌ها را دارند با افزایش سن مردان به‌صورت تصاعدی رشد انجام می‌دهد، نه به‌طور تدریجی.

گوریِلی بعدها نشان داد که جهش در چندینین ژن مختلف امکان داردد سلول‌های بنیادی اسپرم را به‌اصطلاح «خودخواه» کند، اما او حدس می‌زد تعداد این ژن‌ها از آنچه تاکنون شناسایی‌شده بیشتر هست.

رحبری، نِویل و همکارانشان بیش از ۱۰۰ هزار اسپرم از ۸۱ مرد در سنین مختلف را همراه با سلول‌های خونی آن‌ها توالی‌‌یابی کردند. در روش‌های معمول توالی‌‌یابی، میزان خطا آن‌قدر زیاد هست که نامکان دارد جهش‌های موجود در یک مولکول منفرد DNA را با اطمینان شناسایی کرد. اما پژوهشگران از روشی جدید استفاده کردند که شامل توالی‌یابی هر دو رشته از مارپیچ دوتایی DNA هست. اگر جهشی در هر دو رشته دیده شود، احتمال اینکه آن خطا باشد، بسیار پایین هست. این روش به آن‌ها امکان داد طیف گسترده‌ای از جهش‌ها را در بیش از ۴۰ ژن شناسایی کنند که باعث می‌شوند سلول‌های بنیادی اسپرم خودخواه شوند. نِویل بیان می‌کند: «میزان تأثیر این جهش‌ها در سراسر ژنوم بسیار بیشتر از آن چیزی قرار دارای بود که تصور می‌کردیم.»

در مقابل، جهش‌های خودخواه ژن‌های کلیدی را تحت تأثیر قرار می‌دهند و بنابراین امکان داردند اثرات بزرگی داشته باشند. نِویل بیان می‌کند: «اکثر اوقات، این‌ها اختلالات عصبی‌تکاملی نسبتاً شدیدی هستند.» برای دست‌کم دو مورد از این ۴۰ ژن، این شرایط شامل اوتیسم خواهد گردید و چندین از جهش‌ها به طور قابل‌توجهی خطر ابتلا به سرطان‌ها را افزایش می‌دهند.

گوریلی بیان می‌کند: «خیلی وقتست می‌دانیم والد شدن در سن بالا ایده‌ی خوبی نیست. پیش‌تر تأکید بیشتر روی مادر قرار دارای بود، اما حالا می‌فهمیم که هر دو والد در سلامت فرزندانشان نقش دارند.»