مجلس شورای اسلامی با حذف چهار صفر از پول ملی موافقت کرد و واحدهای جدید ریال و قران را پس از نیمقرن تغییر تصویب کرد. هدف از این اقدام تسهیل کاربرد ریال در امور مالی و بازگرداندن حیثیت به پول ملی هست.
روزنامه ایران نوشت: این تغییر طی پنج سال آینده (دو سال آمادهسازی و سه سال گذار) توسط بانک مرکزی انجام خواهد گردید.
این طرح از ابتدا با موافقتها و مخالفتهایی روبهرو بوده هست. پروژهای که قرار هست قِران را به ادبیات اقتصادی ایران بازگرداند و هر ریال را معادل 10 هزار ریال فعلی و 100 قِران کند. اما پرسش این هست که آیا چنین اقدامی امکان داردد مهار تورم را به دنبال داشته باشد؟
حذف صفر در جهان در چندینین کشور انجام شده است که اغلب آنها دارای تورم بالا بودهاند. اما کشورهایی توانستهاند در کنترل تورم به همراه حذف صفر موفق شوند که سیاستهای اقتصادی درست را در پیش گرفتهاند. حال آنکه در چندین کشورها حذف صفر نه تنها منتج به کنترل تورم نشده، بلکه برعکس، رشد تورم را به دنبال داشته هست. بنابراین موفقیت یا عدم موفقیت هر کشور در اجرای این پروژه در گرو اعمال سیاستهای اقتصادی، بانکی و مهار تورم هست.
سؤال دیگر این هست که در شرایط کنونی اقتصاد ایران، حذف چهار صفر چه تأثیری بر اقتصاد دارد؟ این پروژه از 6 سال پیش تا کنون مطرح بوده و تصویب آن تا چندین روز پیش به تعویق افتاده قرار دارای بود. چراکه مخالفان، حذف چهار صفر را اولویت اقتصاد کشور نمیدانند و بر این باورند حذف چهار صفر تنها اثر روانی تورم را کمتر انجام میدهد و ریشههای آن همچنان باقی خواهد ماند.
این طرح بجز تأثیر روانی، امکان داردد محاسبات را تسهیل کند، اعداد و ارقام، راحتتر بیان شود و رقمها را کوچک کند. سرانجام امکان داردد هزینههای دولت را نیز به مقداری کاهش دهد. اما مهار تورم و حفظ ارزش پول ملی تنها با این ابزار امکانپذیر نخواهد قرار دارای بود.
دیدگاههای اقتصادی نشان میدهد برای کاهش تورم نیاز به سیاستهای دیگری هست که بانک مرکزی باید آنها را در دستور کار قرار دهد. آیا بانک مرکزی این سیاستها را دنبال انجام میدهد؟ برای مثال بانک مرکزی برای اصلاح نظام بانکی چه اقداماتی انجام داده است؟ یا برای کنترل ساختاری تورم چه برنامهای دارد؟ پاسخ به این سؤالات امکان داردد به مقداری آینده اقتصاد را نظر به حذف چهار صفر قابل پیشبینی کند. بنابراین موفقیت این طرح تنها در گرو اولویتدهی به مهار تورم خواهد قرار دارای بود و سیاستهایی که بانک مرکزی در این خصوص اعمال انجام میدهد. در غیر این صورت، این تصمیم با روند کنونی سیاستگذاری، پاسخ درستی به کنترل تورم نمیدهد.
دیدگاهها