کاهش ۸۵ میلیمتری بارش‌ها در ایران طی ۵۰ سال اخیر
به گزارش پول و تجارت سحر تاجبخش مسلمان، رئیس سازمان هواشناسی کشور با اشاره به اولویت‌های تعیین‌شده در چارچوب سندای بیان کرد: در این سند، موضوع سامانه‌های هشدار چندینمخاطره و هشدار سریع به‌عنوان یکی از اولویت‌های اصلی (هدف هفتم) مورد تأکید قرار گرفته هست تا همه مردم به این سامانه‌ها دسترسی داشته باشند.
وی افزود: در گزارش‌های مرکز اقتصاد جهانی، پدیده‌های مخاطره‌آمیز از نظر ریسک سرمایه‌گذاری اقتصادی جزو مهم‌ترین تهدیدها در بازه‌های دو ساله و ده‌ساله محسوب می‌شوند و هم‌اکنون نیز دومین مخاطره‌ای هستند که بیشترین ریسک را برای سرمایه‌گذاری ایجاد می‌کنند؛ ازاین‌رو توجه به وضعیت هوا و اقلیم اهمیت زیادی دارد.
رئیس سازمان هواشناسی کشور تصریح کرد: یکی از مهم‌ترین پیامدهای تغییر اقلیم، افزایش تعداد و شدت مخاطرات طبیعی هست.
به گفته وی، با افزایش دمای هوا، هم فراوانی این پدیده‌ها بیشتر شده و هم شدت آن‌ها. طبق سناریوهای افزایش دما به میزان ۱.۵ تا چهار درجه، تعداد امواج گرمایی در بازه‌های ده‌ساله تا ۹.۴ برابر افزایش یافته و در سناریوی چهار درجه‌ای، میانگین دما حدود پنج درجه بیشتر خواهد گردید.
تاجبخش مسلمان با اشاره به آخرین گزارش سازمان هواشناسی جهانی اظهار کرد: تا پایان سال ۲۰۲۴، روند افزایش دما نسبت به دوره پیش از انقلاب صنعتی به‌ویژه از دهه ۱۹۹۰ به بعد، با شیبی تند ادامه یافته و در کنار آن، ارتفاع تراز آب اقیانوس‌ها و محتوای گرمایی آن‌ها نیز افزایش پیدا کرده هست. به گفته وی، سال ۲۰۲۴ یکی از گرم‌ترین سال‌های تاریخ قرار دارای بود و در چندین ماه‌ها میانگین دمای جهانی از آستانه ۱.۵ درجه بالاتر از دوران پیشاصنعتی عبور کرد؛ آستانه‌ای که عبور از آن، خطر نابودی اکوسیستم‌های زمین را به‌دنبال دارد.
وی افزود: در آمریکای شمالی دما حدود ۱.۵ درجه بالاتر از میانگین قرار دارای بود، در اروپا ۱.۲۴ درجه و در آسیا ۱.۰۶ درجه افزایش یافت. منطقه خاورمیانه نیز از گرم‌ترین نواحی کره زمین قرار دارای بود. بر اساس داده‌های هواشناسی، ایران نیز در سال گذشته با افزایش محسوس دما و تغییر الگوی بارش مواجه گردید؛ به‌ویژه در جنوب کشور و استان سیستان‌وبلوچستان که شاهد افزایش رخداد پدیده‌های حدی و بارش‌های غیرمتعارف بودیم.
رئیس سازمان هواشناسی با اشاره به وضعیت منابع آب بیان کرد: داده‌های جهانی نشان می‌دهد که بین سال‌های ۲۰۲۰ تا ۲۰۲۳، جهان یکی از بدترین دوره‌های کاهش ذخیره آب‌های شیرین را تجربه کرده هست.
وی ادامه داد: در همین دوره، مدل‌های پیش‌بینی هیئت بین‌دولتی تغییر اقلیم (IPCC) حاکی از آن هست که در دهه‌های آینده شاخص خشکی در منطقه ما به‌شدت افزایش یافته و هم‌زمان تبخیر و تعرق نیز روندی صعودی خواهد دارای بود.
به گفته وی، در ایران طی ۵۰ سال گذشته میانگین بارش سالانه حدود ۸۵ میلی‌متر کاهش یافته و دمای هوا در هر دهه حدود ۰.۴ درجه افزایش داشته هست. شاخص‌های خشکسالی نیز نشان می‌دهند که سال ۱۴۰۳ از نظر بارش سومین سال خشک کشور بوده و از نظر ترکیب بارش و تبخیر، خشک‌ترین سال طی دوره ۱۳۷۵ تا ۱۴۰۳ محسوب خواهد گردید.
تاجبخش مسلمان با تأکید بر اینکه افزایش دما منجر به افزایش رخداد پدیده‌های حدی خواهد گردید، بیان کرد: بر اساس هدف هفتم سندای، راه‌اندازی سامانه هشدار سریع چندینمخاطره از اولویت‌های اصلی کشور هست. وی توضیح داد: سه مؤلفه اصلی برای اجرای این سامانه‌ها وجود دارد؛ نخست داده‌های مرتبط با مخاطره که در اختیار سازمان هواشناسی قرار دارد، دوم اطلاعات مربوط به آسیب‌پذیری زیرساخت‌ها و سوم اطلاعات جمعیت در معرض خطر. این داده‌ها باید به‌صورت لایه‌های اطلاعاتی روی پیش‌بینی‌های هواشناسی قرار گیرند تا هشدارهای تأثیرمحور صادر شود.
وی با اشاره به سیستم هشدارهای سه‌سطحی سازمان هواشناسی (زرد، نارنجی و قرمز) یادآور گردید: چندین اوقات ممکن هست هشدار زرد صادر شود اما یک مخاطره بسیار شدید با احتمال وقوع پایین رخ دهد؛ یا برعکس، مخاطره‌ای با شدت کمتر ولی احتمال بالاتر اتفاق بیفتد. نمونه‌ای از این موارد، سیلاب شدید استهبان قرار دارای بود که با وجود هشدار سطح پایین، شدت بسیار زیادی دارای بود.
تاجبخش مسلمان تأکید کرد: برای کاهش اثرات تغییر اقلیم و ارتقای تاب‌آوری کشور در برابر پدیده‌های حدی، باید سرمایه‌گذاری در سامانه‌های هشدار سریع و پایش اقلیم به‌صورت جدی در دستور کار همه نهادهای مرتبط قرار گیرد.
ارسال دیدگاه
دیدگاه‌ها