به گزارش پول و تجارت، آمارهای تورم خوراکی در شهریورماه نشان می‌دهد سهم سبد مواد غذایی از حداقل حقوق در این ماه به ۶۲.۸درصد رسیده هست. این در حالی هست که این متغیر در شهریور ماه سال گذشته برابر با ۵۴درصد بوده هست. افزایش ۸.۸ واحد درصدی سهم هزینه‌های مواد غذایی از حداقل دستمزد در فاصله یک‌ساله، نشانه‌ای از وخامت وضعیت معیشتی خانوارهای ایرانی هست.
سارا امیرزاده در گزارشی در دنیای اقتصاد نوشت: این روند نه تنها دسترسی به مواد غذایی مغذی را محدود کرده، بلکه خطر فقر کالری را به‌ویژه در میان اقشار کم‌درآمد افزایش داده هست. در شهریورماه گروه نان و غلات با تورم ۹۴.۳درصد و سبزیجات و حبوبات با ثبت تورم ۶۴.۹درصدی، بیشترین تورم را در گروه خوراکی‌ها ثبت کردند. بررسی‌ها نشان می‌دهد که خشکسالی و کاهش بارندگیها مهم‌ترین دلیل افزایش قیمت مواد غذایی بوده از طرفی، کمبود نیروی کار به ویژه در فصل برداشت محصول هزینه‌های تولید را افزایش داده هست. نیز افزایش نااطمینانی‌ها و نوسانات نرخ ارز نیز بر افزایش قیمت اقلام غذایی تاثیر داشته هست.
شاخص قیمت مصرف‌کننده در شهریورماه نسبت به ماه مشابه سال گذشته، ۴۵.۳درصد افزایش دارای بود. این میزان در طی ۲۸ماه گذشته بی‌سابقه بوده هست. در این میان، تورم گروه خوراکی‌ها و آشامیدنی‌ها نیز به ۵۷.۹درصد رسید که موجب نگرانی کارشناسان نسبت به کوچک‌تر شدن سفره خانوار و افزایش سهم هزینه‌های مواد غذایی از بودجه خانوار گردید. محاسبات دنیای‌اقتصاد نشان می‌دهد که در شهریورماه هزینه‌های سبد مواد غذایی خانوار نسبت به حداقل دستمزد، به ۶۲.۸ درصد رسیده هست.
این در حالی هست که این نسبت در سال گذشته برابر با ۵۴درصد بوده هست. به عبارتی در طی یک سال گذشته خانوار ایرانی ۸.۸ واحد درصد نسبت بیشتری از درآمد خود را صرف خرید مواد غذایی ضروری می‌کنند. تورم بالای اقلام مغذی مانند گوشت قرمز، لبنیات و حبوبات، خانوارها را وادار به جایگزینی این اقلام با مواد ارزان‌تر و با ارزش غذایی کمتر مانند نان و کربوهیدرات‌های ساده کرده هست.
با این وجود بررسی‌ها نشان می‌دهد که در شهریورماه تورم گروه نان و غلات برابر با ۹۴.۳درصد بوده هست. به عبارتی در شرایطی که مردم خرید گوشت و مرغ برای خانوارها دشوار شده، تورم نان و غلات نیز به عنوان مهم‌ترین منبع تامین کالری روزانه افزایش یافته و موجب نگرانی‌های کارشناسان نسبت به فقر کالری شده هست. بنابراین به عقیده کارشناسان افزایش ۸.۸ واحد درصدی سهم هزینه‌های مواد غذایی از حداقل دستمزد در فاصله یک‌ساله، نشانه‌ای از وخامت وضعیت معیشتی خانوارهای ایرانی هست. این روند نه تنها دسترسی به مواد غذایی مغذی را محدود کرده، بلکه خطر سوءتغذیه و فقر کالری را به‌ویژه در میان اقشار کم‌درآمد افزایش داده هست.
مهم‌ترین دلایل افزایش تورم مواد غذایی
علی‌رغم اینکه با رسیدن فصل تابستان و افزایش برداشت محصولات پیش‌بینی می‌گردید که قیمت مواد غذایی به ویژه اقلام کشاورزی کاهش یابد اما تورم مواد غذایی در شهریورماه نسبت به ماه گذشته، 5.3درصد افزایش یافت. بررسی‌ها نشان می‌دهد که مهم‌ترین دلیل این افزایش، خشکسالی و کاهش بارش‌‌ها بوده که کاهش تولید محصولات کشاورزی به ویژه میوه و سبزیجات را در پی داشته هست. به علاوه در شهریورماه نوسانات نرخ ارز نیز یکی دیگر از دلایل افزایش قیمت‌ها قرار دارای بود. نرخ دلار که در ابتدای ماه در سطح 94هزارتومان قرار دارای بود در میانه شهریور به 104هزارتومان رسید. پس از آن نرخ دلار مجددا کاهشی گردید این روند کاهش تا 22شهریورماه ادامه یافت و قیمت دلار به 97هزارتومان رسید. با این حال درهفته آخر شهریورماه نرخ ارز تحت‌تاثیر شوک‌های سیاسی دوباره افزایش یافت. به عقیده کارشناسان این نوسانات ارز می‌تواند در افزایش قیمت اقلام غذایی تاثیر گذار باشد. در کنار این موارد، کارشناسان دلیل افزایش سطح عمومی قیمت‌ها در این ماه را افزایش نااطمینانی‌ها و تنش‌های سیاسی اعلام کرده‌اند.
چه اقلامی بیشترین افزایش قیمت نسبت به سال گذشته را داشتند؟
لوبیا چیتی در شهریورماه رکورددار تورم نقطه‌ای بوده هست این محصول تورم 254.4درصد را در این ماه ثبت کرد. بررسی‌ها نشان می‌دهد که دلیل این افزایش قیمت به کمبود عرضه مربوط هست. سال گذشته به خاطر خشکسالی و کاهش بارندگیها میزان برداشت حبوبات کاهش یافت. همین موضوع باعث افزایش نیاز به واردات این اقلام به کشور گردید با این حال ظاهراً میزان واردات این محصول زیاد نبوده و نتوانسته پاسخگوی تقاضای بازار باشد. لپه، لوبیا قرمز، نخود و عدس از دیگر اقلام گروه حبوبات بودند که تورم نقطه‌ای بالایی را در شهریور ثبت کردند.
پس از لوبیاچیتی، لیموترش با ثبت تورم نقطه 147.7بیشترین تورم را دارای بود و پس از آن برنج ایرانی درجه یک نسبت به شهریورماه سال گذشته، 146.1درصد افزایش قیمت دارای بود. بررسی‌ها نشان می‌دهد که یکی از مهم‌ترین دلایل افزایش قیمت برنج افزایش هزینه‌های تولید بوده هست. زیرا نظر به افزایش سطح تورم عمومی و افزایش نرخ ارز، هزینه‌های تولید برنج داخلی مانند کود، بذر، سموم و دستمزد کارگران تحت‌تاثیر قرار گرفته هست و همین امر باعث خواهد گردید که قیمت تمام شده برنج ایرانی برای کشاورز افزایش یابد و بنابراین، قیمت آن در بازار نیز بالا رود. از طرفی ظاهراً وجود انحصار در میان چندین شرکت بزرگ واردات و توزیع برنج نیز از دیگر دلایل افزایش قیمت برنج در این ماه بوده هست.
میوه و سبزیجات؛ صدرنشینان تورم ماهانه
در شهریورماه میوه و سبزیجات بیشترین تورم ماهانه را داشتند. افزایش قیمت هندوانه در این ماه نسبت به ماه گذشته برابر با 63.5 درصد بوده هست. پس از آن خیار و خربزه به ترتیب تورم 34.4 و 29.8درصد داشتند. نیز، پرتقال، هلو، سیب‌زمینی و کدو از دیگر اقلام با تورم ماهانه بالا در این ماه بودند. بررسی‌ها نشان می‌دهد که مهم‌ترین دلایل افزایش قیمت این گروه، کمبود نیروی کار و کاهش بارندگیها بوده هست. بررسی‌ها نشان می‌دهد که کمبود نیروی کار و کاهش بارندگیها مهم‌ترین عوامل افزایش قیمت این گروه از محصولات بوده هست.
رضا نورانی، رئیس اتحادیه ملی محصولات کشاورزی ایران، ضمن تشریح دلایل رشد قیمت میوه و سبزیجات در ماه جاری، بر نقش کمبود نیروی انسانی تاکید کرده هست. بر این اساس اخراج کارگران مهاجر که پیش‌تر سهم قابل‌توجهی در برداشت محصولات داشتند، موجب شده هزینه جمع‌آوری محصولات تا دو برابر افزایش یابد. از جهات دیگر، وضعیت نامطلوب منابع آبی کشور، کاهش میزان بارندگی و سرمازدگی باغات در استان‌های غرب کشور، عرضه محصولات را به شدت محدود کرده هست. قطعی مکرر برق، افزایش هزینه‌های بسته‌بندی و حمل‌ونقل نیز در کنار این عوامل، از دیگر چالش‌های اصلی هستند که منجر به جهش قیمت محصولات کشاورزی شده‌اند.
دیدگاه‌ها