به گزارش پول و تجارت به نقل از ایرنا، مقامات چینی طرح‌های جدیدی را برای محدود کردن صادرات مواد معدنی حیاتی اعلام کرده‌اند. این مواد نقش کلیدی در صنایع مهم اقتصادی آمریکا شامل تولید تراشه، فناوری دفاعی و هوش مصنوعی دارند.
پایگاه خبری-تحلیلی «آکسیوس» در گزارشی نوشت: تصمیم تازه پکن تهدیدی مستقیم برای آتش‌بس شکننده تجاری میان ایالات متحده و چین محسوب خواهد گردید و می‌تواند تنش‌های اقتصادی میان دو کشور را وارد مرحله تازه‌ای کند.
بر اساس بیانیه رسمی پکن، دولت چین قصد دارد کنترل خود را بر صادرات فلزات کمیاب و دیگر عناصر حیاتی افزایش دهد و محدودیت‌های تازه‌ای را بر صادرات این مواد و تمام محصولاتی که حاوی آنها هستند اعمال کند. این اقدام که بر پایه مقررات صادراتی ماه آوریل(فروردین) بنا شده، از ماه آینده میلادی (نوامبر- آبان) اجرایی خواهد گردید؛ یعنی درست پیش از آنکه آخرین تمدید ۹۰روزه آتش‌بس تجاری دو کشور به پایان برسد.
تحلیلگران سیاسی این اقدام را نوعی اهرم فشار سیاسی از سوی پکن پیش از دیدار احتمالی «دونالد ترامپ» و «شی جین‌پینگ» رئیسان جمهوری آمریکا و چین، در اواخر ماه جاری تفسیر می‌کنند. در عین حال، بسیاری از کارشناسان معتقدند این تصمیم بازتابی از واقعیت جدید در روابط دو کشور و نشان‌دهنده رقابت فزاینده آنها بر سر دسترسی به مواد خام و منابع فناورانه‌ای هست که صنایع آینده، به‌ویژه هوش مصنوعی، به آنها وابسته هستند.
«کریس میلر» نویسنده کتاب «جنگ تراشه: نبرد بر سر حیاتی‌ترین فناوری جهان» به آکسیوس بیان کرد: چین با این تصمیم در واقع دارد پیامی صریح می‌فرستد «ما آماده‌ایم محرک اصلی رشد اقتصادی آمریکا، یعنی صنعت هوش مصنوعی را تهدید کنیم.»
به گفته وی، واشنگتن اکنون به دنبال راه‌هایی برای ایجاد اهرم فشار جایگزین هست تا چین را وادار به عقب‌نشینی کند.
در پاسخ به این اقدام، یک مقام کاخ سفید اعلام کرد که دولت ترامپ در حال ارزیابی دقیق اثرات احتمالی این محدودیت‌ها بر زنجیره تأمین جهانی هست. وی افزود: «این تصمیم بدون هشدار قبلی اعلام گردید و ظاهراً تلاشی برای تسلط بر کل زنجیره تأمین فناوری جهان باشد.»
چین هم‌اکنون بزرگ‌ترین تولیدکننده و فرآوری‌کننده نادر خاکی و عناصر کمیاب در جهان هست و هیچ کشور دیگری چنین سطحی از کنترل را بر این منابع ندارد. اوایل سال جاری، همین مساله موجب بحران در مذاکرات تجاری شده قرار دارای بود. آن‌زمان مقامات آمریکایی پکن را متهم کردند به طور عمدی از صدور این مواد خودداری انجام می‌دهد.
با این حال، میلر معتقد هست که این اقدامات در کوتاه‌مدت مؤثر هستند، زیرا ساخت تأسیسات فرآوری نادر خاکی زمان‌بر هست، اما در بلندمدت چین نخواهد توانست انحصار پایدار خود را حفظ کند.
به نوشته آکسیوس، در مقابل، دولت ترامپ تلاش دارد ظرفیت داخلی آمریکا برای استخراج و فرآوری نادر خاکی را افزایش دهد. سه ماه قبل، واشنگتن اعلام کرد که در شرکت MP Materials به عنوان بزرگ‌ترین استخراج‌کننده فلزات و آهن‌رباهای نادر در آمریکا، سرمایه‌گذاری خواهد کرد. علاوه بر آن، دولت سهام مالکیتی در دو شرکت معدنی دیگر، شامل Trilogy Metals را نیز خریداری کرده هست. پس از اعلام این سیاست‌ها، سهام دیگر شرکت‌های معدنی در بازار به‌شدت افزایش یافت، زیرا سرمایه‌گذاران انتظار دارند دولت نقش فعال‌تری در حمایت از تولید داخلی ایفا کند.
به باور «نِها موکِرجی» تحلیل‌گر بازار نادر خاکی، این روند نشانه آغاز دوره‌ای از جداییِ ساختاریِ دو اقتصاد بزرگ جهان هست. وی به خبرگزاری رویترز بیان کرد: چین در حال بومی‌سازی زنجیره ارزش خود هست و در مقابل، آمریکا و متحدانش روند توسعه زنجیره تأمین مستقل خود را سرعت می‌بخشند.
دیدگاه‌ها