به گزارش سرویس بین الملل «انتخاب» به نقل از تایمز، برای اولین بار پس از ۲۰ سال، پاسپورت آمریکایی از فهرست ۱۰ پاسپورت قوی جهان خارج گردید، بر اساس شاخص پاسپورت هنلی ۲۰۲۵، که پاسپورتها را بر اساس تعداد کشورهایی که دارندگان آن میتوانند بدون ویزا یا با ویزای هنگام ورود به آنها سفر کنند، رتبهبندی انجام میدهد.
در سال ۲۰۱۴، پاسپورت آمریکایی در صدر رتبهبندی جهانی قرار دارای بود و به عنوان قویترین پاسپورت از نظر دسترسی به مقاصد جهانی شناخته میگردید. اما اکنون، در سال ۲۰۲۵، به رتبه دوازدهم نزول کرده و با مالزی برابر شده هست، به طوری که دارندگان آن میتوانند به ۱۸۰ کشور بدون ویزا سفر کنند.
شرق آسیا در صدر
کشورهای شرق آسیا رتبهبندی جدید را تصرف کردهاند، به طوری که سنگاپور در رتبه نخست قرار دارد و امکان ورود به ۱۹۳ کشور را فراهم انجام میدهد، پس از آن کره جنوبی (۱۹۰ کشور) و ژاپن (۱۸۹ کشور) قرار دارند، در حالی که آلمان، لوکزامبورگ و ایتالیا رتبه چهارم را مشترکاً دارند
کارشناسان بر این باورند که کاهش سریع رتبه پاسپورت آمریکایی به چندین عامل بازمیگردد، مهمترین آنها سیاستهای سختگیرانهای هست که ایالات متحده در سالهای اخیر اتخاذ کرده، به ویژه در دوران ریاست جمهوری دونالد ترامپ، که رویکردی بستهتر نسبت به مهاجرت و سفر در پیش گرفت.
کریستین کایلین، رئیس هیئت مدیره شرکت هنلی اند پارتنرز بیان کرد: «کاهش قدرت پاسپورت آمریکایی طی دهه گذشته، تنها یک تغییر در رتبهبندی نیست، بلکه نشاندهنده تغییر بنیادین در دینامیک حرکت جهانی و قدرت نرم هست. کشورهایی که رویکردی باز و همکارانه دارند سریعتر پیشرفت میکنند، در حالی که کشورهایی که به امتیازات گذشته تکیه میکنند عقب میمانند.»
آنی بفورتسهایمِر، پژوهشگر ارشد در مرکز مطالعات استراتژیک و بینالمللی در واشنگتن، نیز اظهار دارای بود که سیاست آمریکا حتی پیش از دومین دوره ریاست جمهوری ترامپ «انزواطلب» شده قرار دارای بود و افزود که این ذهنیت انزواگرایانه اکنون در از دست دادن قدرت پاسپورت آمریکا منعکس شده هست.
محدودیتهای آمریکایی
شرکت هنلی اند پارتنرز توضیح داد یکی از دلایل اصلی این کاهش، عدم متقابل بودن در صدور ویزا هست و اشاره کرد که ایالات متحده تنها به شهروندان ۴۶ کشور اجازه ورود بدون ویزا میدهد، در حالی که دارندگان پاسپورت آمریکایی میتوانند به ۱۸۰ کشور سفر کنند.
در آوریل ۲۰۲۵، برزیل سیستم معافیت از ویزا برای شهروندان آمریکا، کانادا و استرالیا را به خاطر عدم «معامله متقابل» لغو کرد، که این نیز به کاهش بیشتر رتبه کمک کرد.
نیز هزینه ویزای آمریکا به طور قابل توجهی افزایش یافته هست؛ هزینه سیستم مجوز سفر الکترونیکی «ESTA» از ۲۱ دلار به ۴۰ دلار در ۳۰ سپتامبر ۲۰۲۵ دو برابر گردید.
کشورهایی که درها را فقط به اروپا باز میکنند!
چندین کشور اقدامات مختلفی اتخاذ کردهاند که باعث صعود آنها به رتبههای بالاتر نسبت به آمریکا شده هست، مانند چین که دامنه معافیت ویزا را برای شهروندان چندین کشور اروپایی، شامل آلمان و فرانسه گسترش داده اما آمریکا را مستثنی کرده هست.
در یک تحول قابل توجه، ویتنام آمریکا را از فهرست کشورهای معاف از ویزا حذف کرد، که گزارش آن را «ضربه نهایی» برای پاسپورت آمریکایی در رتبهبندی ۲۰۲۵ توصیف کرده هست.
نیز تغییرات دیگری در رتبهبندی رخ داده هست به خاطر تصمیمات جدید کشورهایی مانند پاپوآ گینه نو، میانمار و سومالی که تسهیلاتی در سیستم ویزای خود ارائه دادهاند.
آمریکاییها به دنبال تابعیت دوم
به دنبال کاهش توانایی حرکت جهانی برای دارندگان پاسپورت آمریکایی، شرکت هنلی اند پارتنرز گزارش داده هست که تعداد آمریکاییهایی که به دنبال اقامت جایگزین یا تابعیت دوم هستند، به طور «بیسابقهای» افزایش یافته هست.
تا پایان سهماهه سوم سال ۲۰۲۵، تقاضاها از شهروندان آمریکا نسبت به کل سال ۲۰۲۴، ۶۷٪ افزایش یافته هست.
پاسپورت آمریکایی تنها پاسپورتی نبود که جایگاه خود را از دست داد؛ بریتانیا نیز به پایینترین رتبه خود تاکنون سقوط کرده هست، هرچند همچنان رتبه هشتم در میان قویترین پاسپورتها را حفظ کرده هست.
دیدگاهها