به گزارش پول و تجارت، کلاوس شواب، که مجمع جهانی اقتصاد را از صفر و با پول خود ساخت، این سازمان را در زمانی ترک کرده هست که فرضیه اولیه آن مبنی بر ترویج گفتگو بین نخبگان در حال آزمایش هست.
مجمع جهانی اقتصاد یا کسب‌وکار خانوادگی
به نوشته فایننشیال تایمز، در اوایل ماه اگوست، یک گزارش محرمانه ۳۷ صفحه‌ای به هیئت امنای مجمع جهانی اقتصاد ارائه گردید. این گزارش، ماحصل یک تحقیق گسترده چندین ماهه قرار دارای بود که یکی از برجسته‌ترین مؤسسات در دنیای سیاست و تجارت بین‌المللی را درگیر کرده قرار دارای بود - و بر مردی که آن را ساخته قرار دارای بود، متمرکز قرار دارای بود.
طبق این گزارش، محققان به رهبری شرکت حقوقی سوئیسی هومبرگر بیش از ۱۰۰۰۰۰ ایمیل و ۶۵۰۰۰ سند دیگر را مورد بررسی قرار داده و ۵۹ کارمند فعلی و سابق را طی ۸۶ مصاحبه مورد پرسش‌وجو قرار داده‌اند.
هدف این قرار دارای بود که مشخص شود آیا کلاوس شواب، بنیانگذار ۸۷ ساله این مجمع، و همسرش، هیلده، مجمع جهانی اقتصاد را نه تنها به یک ملک خصوصی، بلکه به یک دستگاه پول نقد شخصی نیز تبدیل کرده‌اند یا خیر. نتیجه گیری واضح قرار دارای بود: هیچ تخلف کیفری اثبات نشده قرار دارای بود. تخلفاتی وجود دارای بود - هزینه هایی بدون توجیه تجاری روشن، مرزهای مبهم بین هزینه‌های شخصی و حرفه‌ای، ایمیل‌های ناشیانه، مدیریت ضعیف افراد - اما هیچ چیز به معنای غیرقانونی بودن نبود.
برای شواب، این یافته‌ها به عنوان اثبات بی‌گناهی تلقی می‌گردید. در همان هفته، در جلسه پرتنش هیئت مدیره - که شامل کریستین لاگارد، رئیس بانک مرکزی اروپا، لری فینک، رئیس بلک راک و دیگر چهره‌های تأثیرگذار قرار دارای بود - او خواستار تسویه حساب مالی و اذعان عمومی به نادرست بودن اتهامات علیه خود و همسرش گردید.
با این حال، برای چندین دیگر، این گزارش مشکل عمیق‌تری را تأیید کرد: الگویی از تصمیم‌گیری یک‌جانبه و مدیریت مبهم توسط بنیانگذاری که خیلی وقت این مجمع را مانند یک کسب‌وکار خانوادگی اداره می‌کرد.
صحنه‌ای بی‌طرف در آلپ
وقتی این سازمان مستقر در ژنو سرانجام در ۱۵ آگوست بیانیه خود را صادر کرد، لحن آن محتاطانه قرار دارای بود. در این بیانیه آمده هست: «بی‌نظمی‌های جزئی، که ناشی از مرزهای مبهم بین مشارکت‌های شخصی و مسئولیت مجمع هست، نشان دهنده تعهد عمیق هست تا قصد سوء رفتار».
با این حال، آندره هافمن، نایب رئیس فینک و روشه، به عنوان روسای مشترک موقت منصوب شدند و شواب عنوان رئیس افتخاری را دریافت نکرد.
در این بیانیه نتیجه‌گیری شده هست که «فصل بعدی» مجمع «با ماموریت اولیه‌ای که توسط کلاوس شواب تدوین شده قرار دارای بود، هدایت خواهد گردید: گرد هم آوردن دولت، کسب و کار و جامعه مدنی برای بهبود وضعیت جهان».
برای دهه‌ها، این ماموریت وزن بسیار زیادی داشته هست. نشست سالانه آن در داووس، آهنربایی برای جذب سران کشورها، غول‌های فناوری و چهره‌های فرهنگی بوده هست - یک صحنه بی‌طرف در آلپ که در آن اجماع نخبگان تحت پرچم دیپلماسی سوئیس شکل می‌گرفت. پنل‌های آن، لحن خوداندیشی سرمایه‌داری جهانی را تعیین می‌کنند؛ راهروهای آن مملو از انرژی معامله‌گری و دیپلماسی هست.
اگرچه داووس چندین اوقات اوقات به عنوان یک کارگاه مذاکره نادیده گرفته خواهد گردید، گهگاه نتایجی فراتر از شبکه‌سازی به همراه داشته هست. در سال ۱۹۸۸، این اجلاس میزبان کاهش تنش‌های یونان و ترکیه قرار دارای بود، زمانی که دو کشور در حاشیه اجلاس، اعلامیه صلح امضا کردند. در دهه ۱۹۹۰، این اجلاس بیان کرد‌وگوی اقتصادی بین شیمون پرز و رهبران عرب پس از توافق اسلو را تسهیل کرد. بیل گیتس در دهه ۲۰۰۰ از این پلتفرم برای راه‌اندازی طرح‌های بزرگ تأمین مالی واکسن استفاده کرد.
جهان در حال تغییر، حرکت در سمت مخالف باد و فروپاشی یک میراث
اما جهانی که زمانی در داووس جمع می‌گردید، تغییر کرده هست. داووس در خلاف جهت باد حرکت انجام می‌دهد. چندجانبه‌گرایی در حال عقب‌نشینی هست، حمایت‌گرایی در حال افزایش هست و رقابت قدرت‌های بزرگ - بین ایالات متحده و چین، بین غرب و جنوب جهان - در حال بازسازی حکومت جهانی هست.
گزارش اخیر، به جای بستن یک فصل، اوج یک فروپاشی آهسته و دردناک را نشان داد: نه تنها میراث شواب، بلکه خود این نهاد. این اجلاس نه تنها بنیانگذار خود را از دست داد، بلکه رئیس موقت تأثیرگذار خود، پیتر برابک-لتماته، رئیس بازنشسته نستله را نیز که با شواب اختلاف دارای بود، از دست داد.
این مجمع که از درون آسیب دیده و از بیرون تضعیف شده، در لحظه‌ای نامطمئن قرار دارد و خود را برای نشست سالانه بعدی خود در داووس در ژانویه ۲۰۲۶ آماده انجام می‌دهد. دعوت‌نامه‌ها این هفته با موضوع: روحیه گفتگو برای شرکت‌کنندگان ثبت‌نام‌شده ارسال گردید.
جیمز بریدینگ، نویسنده کتاب «ساخت سوئیس: داستان ناگفته پشت موفقیت سوئیس»، بیان می‌کند: «مجمع جهانی اقتصاد ممکن هست با بزرگترین چالش خود از زمان تأسیس در سال ۱۹۷۱ روبرو باشد. این مجمع با موانع متعددی روبرو هست: عقب‌نشینی جهانی شدن، بی‌اعتمادی گسترده به نخبگان و گذار ناگهانی از رهبری کلاوس شواب... جلسه بعدی نه تنها مهم هست، بلکه می‌تواند سرنوشت‌ساز باشد».
اتهامات کشنده
در اوایل ماه آوریل سال جاری، شواب به هیئت مدیره مجمع جهانی اقتصاد بیان کرد که قصد دارد پس از ۵۴ سال به عنوان رئیس تشریفاتی این مجمع، کناره‌گیری کند. او پس از تحقیقات داخلی قبلی در مورد فرهنگ محل کار این مجمع که توسط افشاگری وال‌استریت ژورنال آغاز شده قرار دارای بود، از درون هیئت مدیره و از بیرون تحت فشار بوده هست. تحقیقی که سال گذشته به دستور هیئت مدیره انجام گردید، هیچ رفتار غیرقانونی را نشان نداد، اما دلالت بر ناامیدی گسترده‌ای از رهبری و مدیریت او دارای بود.
با این حال، شواب تاریخی برای عزیمت هیئت مدیره تعیین نکرد و اندکی پس از آن به فرانکفورت سفر کرد تا با لاگارد ملاقات کند و در مورد جانشینی نهایی او صحبت کند - اقدامی که اگر انجام می‌گردید، ممکن قرار دارای بود او را تا سال 2027، زمانی که دوره ریاست او به عنوان رئیس بانک مرکزی اروپا به پایان می‌رسید، در سمت خود نگه دارد.
کمتر از دو هفته بعد، یک پرونده افشاگری از راه رسید. نامه‌ای که به هیئت مدیره ارسال شده قرار دارای بود، شواب را به استفاده از منابع انجمن برای تجملات شخصی متهم می‌کرد: ماساژ در هتل، سفرهای خانوادگی و سفرهای بین‌المللی بدون هدف تجاری مشخص. در این نامه ادعا شده قرار دارای بود که در گزارش رقابت‌پذیری جهانی، که پرچمدار انجمن هست، رفتار مساعدی با چندین کشورها صورت گرفته و ادعا شده قرار دارای بود که شواب قصد داشته از کتاب‌هایی که هزینه‌های تولید آنها توسط سازمان پوشش داده شده قرار دارای بود، حق امتیاز به جیب بزند - مبلغی که گفته خواهد گردید 1.5 میلیون فرانک سوئیس (1.9 میلیون دلار) بوده هست.
ادعاهای دیگری نیز وجود دارای بود: اینکه او به طور یک‌جانبه یک پروژه پرهزینه متاورس را راه‌اندازی کرده هست؛ اینکه او و هیلده شواب دسترسی کارکنان به اقامتگاه لوکس ویلا موندی در ژنو که توسط مجمع جهانی اقتصاد خریداری و بازسازی شده قرار دارای بود را محدود کرده‌اند؛ و اینکه همسرش هزینه سفر خصوصی را از طریق سازمان پرداخت کرده هست. شواب نیز متهم به استفاده از کارکنان برای پیگیری یک کمپین شخصی برای دریافت جایزه صلح نوبل گردید.
این اتهامات کشنده بودند. شواب استعفا داد؛ مجمع، هامبورگر را برای انجام تحقیقات مستقل استخدام کرد. بنیانگذار خشمگین، اقدامات قانونی موازی را برای تبرئه خود آغاز کرد - شکایت کیفری در ژنو علیه اشخاص ناشناس و یک دادخواست مدنی در ماه ژوئن، خود مجمع را به عنوان طرف مقابل معرفی کرد.
رد ادعاها
وقتی گزارش هامبورگر در ماه اوت رسید، مشخص گردید که بیشتر ادعاها، شامل جدی‌ترین آنها، اثبات نشده‌اند.
طبق این گزارش که عمومی نشده اما فایننشال تایمز بخش‌هایی از آن را بررسی کرده هست، بازرسان ۴۵۰۰۰ مورد هزینه برای شواب‌ها را بررسی کردند. شرکت مشاوره مالیاتی BDO کمی کمتر از ۵۰۰۰ فرانک سوئیس در هزینه‌های خصوصی پیدا کرد که طی ۱۳ سال به اشتباه صورتحساب شده بودند - به این نتیجه رسید که اشتباهاتی «پنهان نشده بودند».
بازرسان نتوانستند تشخیص دهند که آیا موارد بیشتری وجود داشته هست یا خیر. هزینه‌های سفر زیاد قرار دارای بود اما مشخص گردید که توجیه تجاری دارند. ادعاهای آزار جنسی و تبعیض سنی رد گردید. ادعاهای مربوط به رفتار نامناسب با کارمندان نیز بی‌اساس قرار دارای بود، اگرچه گزارش، فرآیندهای گیج‌کننده و مدیریت ضعیف را نشان داد.
بحث در مورد گزارش رقابت‌پذیری، به صورت رویه‌ای ارزیابی گردید. شواب تلاش کرده قرار دارای بود تا روش‌شناسی این موضوع را به‌روزرسانی کند تا آمادگی دیجیتال را نیز لحاظ کند - موضوعی که می‌توانست رتبه‌بندی کشورها را تغییر دهد. برای مثال، هند در نسخه 2017-2018 به جای رتبه 40 به رتبه 77 سقوط می‌کرد. او با نگرانی از اینکه این تغییر ممکن هست خودسرانه به نظر برسد، به مدل قدیمی بازگشت اما ضمیمه‌ای را برای توضیح این تغییر اضافه کرد. او هم‌چنین ابراز نگرانی کرد که این تغییرات برای بریتانیا -که از رتبه هفتم به دوم جهش کرده قرار دارای بود- ممکن هست «توسط اردوگاه برگزیت مورد سوءاستفاده قرار گیرد».
کنترل غیرقابل پاسخگویی شواب
هیچ یک از اینها به منزله رفتار مجرمانه نبود. با این حال، برای بسیاری از متولیان و مدیران، این گزارش مسئله عمیق‌تری را تأیید کرد: کنترل غیرقابل پاسخگویی شواب. گزارش هامبورگر نشان داد که او حتی به جابجایی دفتر مرکزی انجمن به دوبی نیز فکر کرده قرار دارای بود - طرحی که سرانجام کنار گذاشته گردید اما در آن زمان برای اکثر اعضای هیئت مدیره ناشناخته قرار دارای بود. یکی از افراد نزدیک به هیئت مدیره بیان می‌کند: «کلاوس انجمن را طوری اداره می‌کرد که انگار یک بنیانگذار، یک استارت‌آپ را اداره انجام می‌دهد. بله، خیلی چیزها رسماً تأیید شده قرار دارای بود. اما هیچ‌کس او را کنترل نمی‌کرد. بسیاری از متولیان به عنوان پاداش آن‌جا بودند. تعداد کمی مایل یا علاقه‌مند به ایستادگی در برابر او بودند».
این گزارش، نظارت ضعیف و مرزهای مبهم بین منافع شخصی و نهادی را تأیید کرد. اما عدم موفقیت آن در یافتن جرم و جنایت، هیئت مدیره را با یک معضل ناخوشایند روبرو کرد. دادخواست شواب و رسوایی طولانی مدت، آماده‌سازی‌ها برای داووس 2026 را تحت الشعاع قرار داده قرار دارای بود.
یکی از متولیان بیان می‌کند: «وقتی گزارش ارائه گردید، چندین از اعضای هیئت مدیره واقعاً شوکه شدند. آنها انتظار داشتند که او گناهکار باشد - اما چیزی در آن نبود. واضح قرار دارای بود که ما باید معامله‌ای انجام دهیم و به کار خود ادامه دهیم».
برابک-لتماته، رئیس موقت، بلافاصله پس از توافق با شواب، استعفا داد. او در نامه‌ای به هیئت امنا و مدیر اجرایی WEF، بورگه برند، به یک محیط کاری سمی اشاره کرد. او که از حامیان اولیه و قدیمی شواب قرار دارای بود، به شدت در این مجمع مشارکت دارای بود. این دو نفر دیگر با هم صحبت نمی‌کنند.
این توافق شامل یک توافق مالی شامل یک بند بازنشستگی، یک بیانیه رسمی مبنی بر تبرئه شواب از تخلف و شکاف آشکار بین بنیانگذار و سازمانش قرار دارای بود. با این حال، تصمیم به عدم انتشار عمومی گزارش، اتهاماتی مبنی بر سفیدنمایی را برانگیخت. یکی از کارمندان این مجمع که در سمت مدیریتی هست، بیان می‌کند: «چندین آن را سفیدنمایی می‌نامیدند. اینطور نبود. کلاوس می‌توانست سرسخت و متکبر باشد و پنج بار در روز نظرش را تغییر دهد - اما او خودش را ثروتمند نمی‌کرد. او آدم بدی نیست.»
با این حال، روحیه سازمان همچنان شکننده هست. یکی دیگر از کارمندان بیان می‌کند: «در لاتین می‌گویند «کویی بونو؟» مطمئن نیستم چه کسی سود برد. کلاوس باخت، برابک باخت، هیئت مدیره دچار اختلاف گردید، اعتبار مجمع آسیب دید... اگر نیت افشاگر فقط بیرون کردن کلاوس قرار دارای بود، انگار یک پیروزی پرهزینه قرار دارای بود».
بحران مجمع و پایان عصری که داووس نمادش قرار دارای بود
شواب، به گفته نزدیکانش، احساس انجام می‌دهد از شأن و منزلتی که معتقد هست به دست آورده، محروم شده هست. او این مجمع را در سال ۱۹۷۱ با پول خودش از صفر ساخت و مجمع جهانی اقتصاد را از یک سمپوزیوم مدیریتی خاص به یک نهاد جهانی با نفوذ شبه دیپلماتیک و بیش از نیم میلیارد دلار درآمد سالانه تبدیل کرد. آنها می‌گویند او ممکن هست این مجمع و رویداد برتر آن را به طور فردی مدیریت کرده باشد، اما معتقد قرار دارای بود که به نفع سازمان عمل انجام می‌دهد.
یکی از نزدیکان او بیان می‌کند: «او زندگی خود را وقف این مجمع کرد و بدون او، مجمع به این شکلی که امروز هست، نبود. حالا این حس وجود دارد که آن وضعیت از بین می‌رود - نه فقط جایگاه، بلکه میراث.» به گفته‌ی افراد آگاه، طنز ماجرا این هست که آشفتگی داخلی مجمع جهانی اقتصاد، سرنوشت نظم چندجانبه‌ای را که زمانی از آن حمایت می‌کرد، منعکس انجام می‌دهد.
بحران کنونی مجمع، پایان یک دوره را نشان می‌دهد: دوره پس از جنگ سرد، ادغام جهانی، خوش‌بینی بازار و نهادگرایی لیبرال. آن دوره، داووس را به وجود آورد و داووس برای دهه‌ها مظهر آن قرار دارای بود.
اما جهان ۲۰۲۵ بسیار متفاوت ظاهراً. اقتصاد جهانی چندپاره شده هست؛ سیاست‌های محلی دستور کارهای ملی را شکل می‌دهند؛ فناوری‌های جدید، نحوه نگاه جوامع به آینده را پیچیده‌تر می‌کنند. فرضیه بنیادین مجمع جهانی اقتصاد مبنی بر اینکه بیان کرد‌وگو بین نخبگان می‌تواند شکاف‌ها را از بین ببرد، به طور فزاینده‌ای نامتعارف ظاهراً، به خصوص که زبان آن در مورد «بازنشانی» سرمایه‌داری و شکل‌دهی به آینده جهانی، ادعاهای بی‌اساس نظریه‌پردازان توطئه را مبنی بر اینکه این مجمع بحران‌ها را برای گسترش کنترل از بالا به پایین بر مردم عادی سازماندهی انجام می‌دهد، دامن زده هست.
رقبا فضا را پر کرده‌اند. کنفرانس امنیتی مونیخ از امور دفاعی فراتر رفته و به بحث‌های ژئوپلیتیکی گسترده‌تری گسترش یافته هست. ابتکار سرمایه‌گذاری آینده ریاض که توسط دولت حمایت خواهد گردید و «داووس در صحرا» نام دارد، جایگزین جذابی ارائه می‌دهد. چین نیز بیان کرد‌وگوهای خود را تحت عنوان «کمربند و جاده» ترویج می‌دهد.
مرگ داووس؟
تیری مالرت، نویسنده مشترک چندین کتاب با شواب، در کتاب بعدی‌اش با عنوان «مرگ داووس» بیان می‌کند: «داووس همواره منعکس‌کننده رخدادهای جهان بوده هست. این اجلاس به این دلیل شکوه دارای بود که غرب مست قدرت خود قرار دارای بود - و این دیگر تمام شده هست. آینده، چندقطبی بودن هست. رویدادهایی در چین، ریاض، آسپن - و داووس اروپایی خواهید دارای بود که به آرامی در حال محو شدن از اهمیت هستند.»
مالرت و دیگران می‌گویند، بقای این مجمع اکنون به این بستگی دارد که آیا می‌تواند خود را - از نظر ساختاری، فرهنگی و سیاسی - برای جهانی که دیگر به اجماع نخبگان اعتقادی ندارد، بازسازی کند یا خیر. این امر به چیزی بیش از روسای مشترک جدید نیاز دارد؛ مستلزم پذیرش محدودیت‌های خود و واکنش‌های منفی علیه جهانی شدنی هست که آن را جشن دریافت می‌کند.
آزمون فوری
آزمون فوری در ژانویه فرا خواهد رسید. یک فرد آگاه از این برنامه‌ریزی بیان کرد، فینک شخصاً و بسیار بیشتر از آن‌چه چندین انتظار داشتند، خود را درگیر تضمین حضور سوپراستارهای آمریکایی کرده هست.
دیگر شرکت‌های بزرگ و مهم در هیئت مدیره نیز برای کمک به حضور رهبران جهان و غول‌های صنعت در داووس تحت فشار قرار گرفته‌اند تا شرکت‌کنندگانی که هزینه پرداخت می‌کنند، بتوانند ببینند که چه چیزی را به‌دست می‌آورند. برند اخیراً بدون توقف در سراسر اروپا و آمریکای لاتین سفر کرده هست. کارکنان می‌گویند که ریسک بالایی وجود دارد. مدیر مجمع جهانی اقتصاد بیان می‌کند: «این ترس وجود دارد که اگر داووس خوبی ارائه ندهیم، چندین از شرکا ممکن هست در روابط خود تجدید نظر کنند». به طور خاص، یک چهره در صدر فهرست دعوت‌شدگان قرار دارد. بریدینگ بیان می‌کند: «آنها باید ترامپ را هدف قرار دهند. او قدرت گرد هم جمع کردن دارد، به خصوص در سیلیکون ولی.»
چالش عمیق‌تر و راه‌های پیش رو؛ تسهیل‌گر یا تاثیرگذار؟
با این حال، فراتر از داووس ۲۰۲۶، این مجمع با یک چالش عمیق‌تر روبرو هست: ارتباط. منتقدان می‌گویند محتوای آن یکنواخت شده و پنل‌های آن تحت سلطه خرد متعارف قرار گرفته‌اند. یکی از مدیران اجرایی سابق بیان می‌کند: «قبلاً مرزها را جابه‌جا می‌کرد. اکنون از نظر سیاسی بی‌خاصیت و تحت سلطه حامیان مالی هست. هیچ کس نمی‌خواهد بشنود که مکرون در داووس چه بیان می‌کند.»
چندین پیشنهاد کرده‌اند که در مورد حوزه‌هایی که شواب با آنها مخالف قرار دارای بود، مانند شرکت‌های تسلیحاتی، منعطف باشند. یکی از مدیران اجرایی سابق مجمع جهانی اقتصاد بیان می‌کند: «امور دفاعی پس از حمله روسیه به اوکراین و ترامپ، به عنوان یک کالای عمومی در اروپا دوباره تعریف خواهد گردید. این می‌تواند یک جهت‌گیری جدید باشد».
دیگران معتقدند که ارزش سازمان در کاری هست که هنوز هم به بهترین شکل انجام می‌دهد: تشکیل جلسه و بیان کرد‌وگو. با این حال، هنوز باید دید که مدیریت فعلی چه توانایی‌هایی دارد. یکی از مدیران ارشد بیان می‌کند: «وقتی ژانویه تمام شود، این مجمع نیاز به یک بازنگری کامل دارد. اما مطمئن نیستم که هیئت مدیره فعلی چنین طرز فکری داشته باشد».
با این حال، حتی افراد در بالاترین سطوح نیز تشخیص می‌دهند که چیزی اساسی باید تغییر کند. یکی از اعضای هیئت امنا بیان می‌کند: «مجمع جهانی اقتصاد قطعاً دلیلی برای وجود دارد. این مجمع اکنون از همواره مهم‌تر هست. اما وقتی سعی کرد به یک «مجمع تأثیرگذار» تبدیل شود، راه خود را گم کرد. قرار قرار دارای بود تسهیل‌گر باشد، نه اینکه خودش نتایج را ارائه دهد. این مجمع باید به دیگران کمک کند تا وضعیت جهان را بهبود بخشند - نه اینکه ادعا کند که به تنهایی این کار را انجام می‌دهد».
دیدگاه‌ها