به گزارش پول و تجارت به نقل از دنیای اقتصاد، فعال شدن مکانیسم ماشه رازهای مذاکرات هسته‌ای راپس‌از ۱۰سال از پرده بیرون انداخته هست. بهانه برملاشدن این رازها نیز سخنان اخیر وزیر خارجه روسیه درمورد چگونگی گنجانده شدن اسنپ‌بک در توافق برجام هست. درحالی‌که سرگئی لاوروف مکانیسم ماشه را ساخته ظریف توصیف کرده،محمدجواد ظریف روایت لاوروف را تکذیب و اعلام کرد که به وزیر خارجه روسیه دستور داده بودند تا اجازه نهایی شدن برجام را ندهد. ظریف نیز تصریح کرده هست که روابط عادی ایران با دنیا خط قرمز روس‌ها هست.
این روزها فعال شدن مکانیسم ماشه و بحث گنجاندن این سازوکار در یک توافق بین‌المللی نه تنها در داخل کشور به موضوعی جدال برانگیز میان جناح‌های سیاسی بدل شده هست، بلکه منجربه برون افتادن رمز و رازهای دو سال مذاکرات هسته‌ای از پشت پرده شده هست. بیان این رازها دو راوی دارد. یک طرف سرگئی لاوروف وزیر خارجه روسیه و طرف دیگر محمدجواد ظریف وزیر خارجه اسبق ایران که هدایت مذاکرات برجامی بین سال‌های 92 تا 94 را برعهده دارای بود.
طرف روسی(سرگئی لاوروف) محمدجواد ظریف را متهم کرده که اسنپ‌بک ساخته او بوده و از گنجاندنش در توافق برجام شگفت‌زده‌شان کرده هست و طرف ایرانی این جدال(محمدجواد ظریف) روایت سرگئی لاوروف در مورد اسنپ‌بک را غلط توصیف کرده و گفته هست به لاوروف دستور داده بودند نگذارد برجام نهایی شود. این روایت‌ها که مانند یک جدال این روزها به رسانه‌ها کشیده شده هست، از آن جهت اهمیت دارد که ایران در تمام سال‌های گذشته سیاست نگاه به شرق را سرلوحه دیپلماسی خود قرار داده و بر اهمیت روابط راهبردی‌اش با روسیه و چین همواره تاکید داشته هست، از همین رو اختلاف میان سیاسیون بلند پایه دو کشور اصلی درگیر در مذاکرات هسته‌ای اهمیت بسیاری دارد.
مقدمه این جدال شاید به پیش از سخنان لاوروف و پاسخ ظریف به او برگردد، به همان روزی که مذاکرات برجامی ایران با کشورهای غربی برای رسیدن به توافق آغاز گردید و سرانجام پس از دو سال به امضای برجام و گرفتن عکس یادگاری میان وزرای خارجه کشورهای مذاکره‌کننده منجر گردید اما جای سرگئی لاوروف، وزیر خارجه روسیه در آن عکس خالی قرار دارای بود.
هر چندین چندین روایت‌ها حاکی از آن قرار دارای بود که لاوروف به منظور حضور در مراسم شامی در ازبکستان تلاش داشته تا زودتر وین را ترک کند و به همین دلیل در عکس حضور نداشته هست، اما سکوت ظریف در پاسخ به چرایی عدم حضور لاوروف در عکس یادگاری وزرای خارجه ایران و 1+5 و فدریکا موگرینی، مسوول وقت سیاست خارجی اتحادیه اروپا هنگام قرائت متن بیانیه مشترک همواره جای سوال بوده هست.
حالا پس از 10 سال از آن روز تاریخی در وین اگرچه دیگر اثری از برجام نمانده هست، اما ظاهراً که خیلی از مسائل گفته نشده از پشت پرده مذاکرات برجام در حال برملا شدن هست. یکی از این رازها هم پشت‌پرده بیان کرد‌وگوهای ایران و روسیه و اختلافات تهران و مسکو برای رسیدن به توافقی جامع برای حل بحران هسته‌ای ایران هست. راوی رمز و رازها نیز کسی نیست جز محمدجواد ظریف وزیر خارجه اسبق کشورمان، که سکان بیان کرد‌وگوهای هسته‌ای را در دولت حسن روحانی برعهده دارای بود.
دلیل بیان این رازها از سوی ظریف سخنان اخیر سرگئی لاوروف، وزیر خارجه روسیه هست که به تازگی(23 مهر ماه) در اظهاراتی، هرگونه دست داشتن مسکو در گنجانده شدن اسنپ‌بک در متن توافق برجام را رد کرده هست. او در بیان کرد‌وگویی در حاشیه نشست عرب-روسیه با رسانه‌های عرب ضمن منحصر‌به‌فرد توصیف کردن مکانیسم اسنپ‌بک در تصمیمات شورای امنیت، تصریح کرده هست: این بند در واقع در مرحله نهایی مذاکرات، مستقیما میان ظریف و کری مورد توافق قرار گرفت. صادقانه بگویم، ما از این موضوع شگفت‌زده شدیم. اما اگر شرکای ایرانی ما این فرمول را که صادقانه بگویم یک دام حقوقی قرار دارای بود، پذیرفتند، ما دلیلی برای مخالفت نداشتیم. او نیز تصریح کرده هست که سازوکار ماشه تا حد زیادی به ظریف مرتبط هست.
این سخنان واکنش محمدجواد ظریف را درپی داشته هست. او عصر پنج‌شنبه در پنجاه و هشتمین گردهمایی «یاران و دانش‌آموختگان دانشگاه تبریز و علوم‌پزشکی درباره مردم و امنیت ملی» در پاسخ به ادعاهای وزیر امور خارجه روسیه تصریح کرد: نه تنها اسنپ‌بک برای روزهای آخر مذاکرات نبود بلکه اختصاص به بیان کرد‌وگوهای بین بنده و جان کری وزیر خارجه آمریکا نیز نداشت. وی نیز بیان کرد: آقای لاوروف و فرانسوی‌ها پیشنهادی در مورد وضعیت قطعنامه‌های گذشته شورای امنیت علیه ایران دادند که خیلی بد قرار دارای بود و ما تلاش زیادی کردیم تا آن پیشنهاد را کنار بگذاریم.
او در ادامه بیان کرد: یک روز دیدیم آقای کری کاغذی در دست و پیشنهادی دارد مبنی بر اینکه بیاییم قطعنامه‌ها را ۶ ماه ۶ماه تعلیق کنیم یعنی هر شش ماه باید می‌رفتیم به شورای امنیت و اگرچه به طور اتوماتیک تمدید می‌گردید، اما با درخواست دو عضو شورای امنیت می‌توانست به رای‌گیری گذاشته شود که اگر این اتفاق افتاده قرار دارای بود ۶سال پیش برجام تمام شده قرار دارای بود. به کری گفتم این چه پیشنهادی هست که آورده‌ای؟ به عقل و شعور من توهین می‌کنی؟ بیان کرد نه من به شعور تو توهین نمی‌کنم این را رفیقت لاوروف داده هست.
به گزارش ایرنا، وزیر خارجه پیشین ایران تصریح کرد: در همین کتاب راز سر به مهر اسنادش وجود دارد که آمریکا و پنج قدرت دیگر می‌گویند ابزار ما شورای امنیت هست و همین آقای لاوروف در جلسه تصمیم‌گیری می‌بیان کرد من اجازه نمی‌دهم حق وتوی ما را از ما بگیرید. حالا بیان می‌کند ظریف رفته این کار را کرده، البته من تا الان ملاحظه کردم و چیزی نگفتم.
ظریف در بخش دیگری از سخنانش رازهای دیگری را برملا انجام می‌دهد. آنجا که بیان می‌کند به لاوروف دستور داده بودند نگذارد برجام نهایی شود، یا آنجا که بیان می‌کند: روس‌ها هم سفر حاج‌قاسم به مسکو را خبری کردند و هم ارسال پهپادهای ایرانی به روسیه را مطرح کردند درحالی‌که بنده با حاج قاسم هم در عراق و هم در ترکیه مذاکره کردیم ولی جایی درز نکرد.
به گزارش ایرنا، ظریف در بخش دیگری از سخنانش این نکته را مطرح انجام می‌دهد که «روسیه کشور مهمی در همسایگی ماست، ولی دو خط قرمز دارد اول اینکه ایران نمی‌شود هیچ وقت با دنیا روابط آرام داشته باشد و دوم اینکه نمی‌شود با دنیا به درگیری برسد برای همین روسیه طرفدار توافق موقت ژنو قرار دارای بود چون استخوان لای زخم نگه می‌دارای بود و مانع درگیری هم می‌گردید.»
ظریف نیز در ادامه سخنانش تصریح انجام می‌دهد که «روس‌ها می‌دانستند اگر برجام به سرانجام برسد روابط ایران با دنیا عادی خواهد گردید و روابط عادی ایران با دنیا خط قرمز روس‌ها هست.» ظریف در بخش دیگری از سخنانش حتی بیان کرد که روسیه به خاطر حضور ایران در فصل هفت منشور ملل متحد مانع عضویت ایران در سازمان شانگهای شده قرار دارای بود.
این تنها ظریف نیست که به اظهارات وزیر خارجه روسیه پاسخ داده هست. روز گذشته حسام‌الدین آشنا، مشاور رئیس‌جمهور در دولت یازدهم در شبکه اجتماعی ایکس نیز نوشت: زبان روحانی و ظریف را باز نکنید. ضرر می‌کنید!
پیش از این نیز وندی شرمن مذاکره‌کننده ارشد تیم آمریکا در مذاکرات 1+5 در کتاب خاطراتش با عنوان «ترس یعنی شکست؛ درس‌هایی درباره شجاعت، قدرت و سرسختی» به نوعی لاوروف را طراح اسنپ‌بک معرفی کرده هست.
دیدگاه‌ها