در یکی از پیشرفته‌ترین اقتصادهای جهان، دولت از مردم می‌خواهد مصرف برق خود را در ساعات اوج مصرف به حداقل برسانند. این پیام ساده، نشانه‌ای از یک بحران عمیق در هلند هست: شبکه برق این کشور که پیشگام استفاده از انرژی‌های پاک و خودروهای برقی هست، دیگر توان پاسخگویی به تحول سبز را ندارد و زیر فشاری بی‌سابقه قرار گرفته هست.

به‌گزارش بی‌بی‌سی، هلند در سرمایه‌گذاری روی انرژی بادی و خورشیدی از تمام کشورهای اروپایی پیشی گرفته و بیشترین تعداد پنل خورشیدی سرانه را در این قاره دارد. بیش از یک‌سوم خانه‌های هلندی به پنل‌های خورشیدی مجهز هستند و مزارع بادی فراساحلی قرار هست تا سال ۲۰۳۰ به بزرگ‌ترین منبع انرژی کشور تبدیل شوند. اما این موفقیت چشمگیر، زیرساخت‌های قدیمی برق را با مشکلی جدی به نام «ازدحام شبکه» مواجه کرده هست.

کیسیان راماو، مدیرعامل شرکت انرژی انکو، این پدیده را به ترافیک سنگین تشبیه انجام می‌دهد. او توضیح می‌دهد: «شبکه برق ما برای زمانی طراحی شده قرار دارای بود که چندین نیروگاه بزرگ گازسوز در نقاط مشخصی وجود داشتند. اما حالا هزاران منبع کوچک تولید برق، مانند پنل‌های خورشیدی و توربین‌های بادی، در سراسر کشور به خطوطی متصل شده‌اند که ظرفیت پذیرش این حجم از انرژی را ندارند.»

ناتوانی شبکه پیامدهای ویرانگری داشته هست. در سال‌های اخیر چندینین مورد خاموشی گسترده رخ داده و اکنون هزاران کسب‌وکار و خانوار در صف‌های طولانی برای دریافت انشعاب جدید یا افزایش ظرفیت برق خود منتظرند. شرکت دولتی تنت که شبکه ملی را مدیریت انجام می‌دهد، اعلام کرده حدود ۸ هزار شرکت در صف تزریق برق و ۱۲ هزار شرکت دیگر در صف دریافت برق بیشتر هستند. این وضعیت حتی پروژه‌های ساخت‌وساز مسکن را نیز متوقف کرده هست، زیرا امکان اتصال محله‌های جدید به شبکه وجود ندارد.

دامین ارنست، استاد مهندسی برق در دانشگاه لییژ بلژیک، معتقد هست که هلند به خاطر فقدان سرمایه‌گذاری کافی در زیرساخت‌های توزیع و انتقال برق با بحران مواجه شده هست و رفع مشکل به سال‌ها زمان و میلیاردها دلار هزینه نیاز دارد. به گفته‌ی او، این مسئله مشکلی اروپایی هست. زیرا در اروپا پنل‌های خورشیدی با سرعتی بسیار بیشتر از توان شبکه برای پذیرش آن‌ها نصب می‌شوند.

برای مدیریت بحران، شرکت‌هایی مانند انکو از یک نیروگاه مجازی برای متعادل‌سازی شبکه استفاده می‌کنند؛ این سیستم در زمان تولید بیش‌از‌حد، توربین‌های بادی را متوقف انجام می‌دهد و در زمان اوج مصرف، برق مشترکانی را که قراردادهای هوشمند دارند، کاهش می‌دهد. همزمان، دولت با کارزارهای تبلیغاتی مانند «کلید را برگردان» مردم را به مدیریت مصرف تشویق انجام می‌دهد. نیز، پاداش‌های مالی برای فروش برق مازاد خورشیدی به شبکه تقریبا حذف شده و در چندین موارد، صاحبان پنل‌ها باید برای تزریق برق به شبکه هزینه بپردازند.

شرکت تنت قصد دارد با سرمایه‌گذاری ۲۰۰ میلیارد یورویی تا سال ۲۰۵۰، حدود ۱۰۰ هزار کیلومتر کابل جدید نصب کند. اما به گفته‌ی یوخن بایینگز، مسئول مدیریت ازدحام در این شرکت، هر پروژه به‌طور میانگین ۱۰ سال زمان می‌برد که ۸ سال آن صرف دریافت مجوزها خواهد گردید. او بیان می‌کند: «گذار به انرژی پاک آن‌قدر سریع هست که شبکه فعلی توان همراهی با آن را ندارد و هر درخواست جدید، فقط صف انتظار را طولانی‌تر انجام می‌دهد.»