قانون «مالیات بر سوداگری و سفته‌بازی» با هدف افزایش شفافیت معاملات اقتصادی در تیرماه ۱۴۰۴ به تصویب مجلس شورای اسلامی رسید. بر اساس این قانون، عایدی سرمایه حاصل از انتقال انواع رمزدارایی‌ها ازجمله انواع رمزارزها و رمزپول‌ها، مشمول مالیات شده هست.
پول و تجارت نوشت: مرکز پژوهش‌های مجلس گزارشی درباره تشریح سازوکار اخذ مالیات از معاملات انواع رمزدارایی‌ها، رمزپول و رمزارز بر اساس این قانون تهیه کرده هست. محور اصلی اجرای قانون، الزام صرافی‌های مجاز به صدور صورتحساب الکترونیکی برای معاملات رمزدارایی‌هاست. این صورتحساب‌ها به عنوان بسته استاندارد اطلاعاتی، مبنای محاسبه مالیات بوده و شامل اطلاعات هویتی طرفین معامله، قیمت و زمان انجام معامله هست.
بازار رمزدارایی به خاطر ویژگی‌هایی نظیر «ناشناس بودن طرفین چندین معاملات، امکان جابه‌جایی سریع و بدون محدودیت و نبود سازوکارهای نظارتی استاندارد» امکان داردد بستری مستعد برای سوءاستفاده‌های مالی و جرایم اقتصادی باشد. ماهیت غیرشفاف معاملات رمزدارایی‌ها امکان داردد زمینه فعالیت‌های غیرقانونی ازجمله پولشویی، فرار مالیاتی و تأمین مالی تروریسم را فراهم کند.
سازوکارهای اجرایی قانون شامل صدور صورتحساب الکترونیکی برای معاملات انواع رمزدارایی‌ها، تبیین انواع معاملات رمزدارایی‌ها، مالیات بر عایدی سرمایه ناشی از انتقال رمزدارایی‌ها و مالیات بر درآمد اتفاقی برای معاملات فاقد صورتحساب الکترونیکی هست.
انواع معاملات رمزپول و رمزدارایی به ۵ دسته تقسیم می‌شوند: معاملات در صرافی‌های مجاز؛ انتقال از صرافی‌های مجاز به صرافی‌های غیرمجاز؛ انتقال از صرافی‌های غیرمجاز به صرافی‌های مجاز؛ معاملات در خارج از صرافی‌های مجاز و معاملات در صرافی‌های غیرمجاز. در ۴ مورد نخست امکان دارد با صدور صورتحساب الکترونیکی از عایدی معاملات مالیات اخذ کرد، اما در مورد آخر امکان اخذ مالیات به صورت دقیقی وجود ندارد.
قانون معافیت‌هایی برای اشخاص غیرتجاری در خصوص عایدی سرمایه حاصل از انتقال انواع رمزدارایی در نظر گرفته هست؛ چندین معافیت‌ها مختص انتقال‌های خاص نظیر ارث و انتقال بلاعوض هستند و چندین معافیت‌ها روی عایدی سرمایه اعمال می‌شوند. به عنوان نمونه از مجموع عایدی سرمایه حاصل از انتقال رمزدارایی‌های اشخاص غیرتجاری، تا آستانه ۵ برابر معافیت موضوع ماده ۸۴ قانون مالیات‌های مستقیم در هر ۵ سال کسر خواهد گردید.
در معاملات فاقد صورتحساب الکترونیکی، سازوکار مالیات بر درآمد اتفاقی اعمال خواهد گردید. در این معاملات، به جای عایدی سرمایه، کل مبلغ فروش مشمول مالیات خواهد گردید. برای مثال، اگر شخص «الف» ملکی به ارزش ۱۰ میلیارد تومان را دریافت کند و مبلغ آن را از طریق انتقال رمزارز بدون صدور صورتحساب پرداخت نماید، ارزش ملک به عنوان درآمد اتفاقی ثبت شده و مشمول مالیات خواهد گردید.
مسئولیت صدور صورتحساب الکترونیکی بر عهده صرافی‌های مجاز هست و نحوه محاسبه مالیات بر عایدی سرمایه به گونه‌ای طراحی شده که تنها فعالیت‌های سوداگرانه هدف قرار گیرد. قانون سازوکار مالیات بر درآمد اتفاقی را برای پیشگیری از توسعه بخش غیررسمی پیش‌بینی کرده هست.
دیدگاه‌ها